İlk kez bir Türk doktoru Hulusi Behçet tarafından tanımlanan Behçet hastalığı 1937 yılında ortaya çıkmıştır. Doktorun ismi ile anılan bu hastalığın sebebi tam olarak bilinmese de ailesel faktörler ve genetik faktörlerin etkisi olduğu düşünülüyor. Ağız ülserleri, genital ülserler ve göz bulguları olarak tanımlansa da ilerleyen zamanlarda kalp, damarlar, akciğer, eklemler, böbrekler gibi vücudun bütün organlarını etkisi altına alabilen tehlikeli bir hastalıktır. Buna göre; Behçet hastalığı nedir, nasıl geçer? Behçet hastalığını belirtileri nelerdir?
BEHÇET HASTALIĞI NEDEN OLUR?
Hastalığın tanımlanmış kesin bir nedeni yoktur. Genetik faktörler, virüsler ve çevresel faktörler suçlanmaktadır. Behçet hastalığında vücudun kendi dokularına karşı açmış olduğu bir savaş söz konusudur.
BEHÇET HASTALIĞININ BELİRTİLERİ NELERDİR?
Ağızda aftlar: Genellikle hastaların büyük çoğunluğunda görülen bir belirtidir. Aftlar genellikle ayda birkaç kez ortaya çıkar. Genellikle dil, diş eti, yanak ve damakta bulunur. Aftlar 1-2 gün içinde geçebileceği gibi uzun süreli de olabilir. Aftların çıkmasında ağız içine olan travmalar, stres, viral ve bakteriyel enfeksiyonlar, hormonal durumlar ve beslenme düzensizlikleri etkilidir.
Genital ülserler: Ağızdaki aftlara benzer şekilde olup hem kadınlarda hem erkeklerde görülür. İz bırakarak iyileşir. Bazı durumlarda genital bölge haricinde koltuk altı, anüs çevresi ve kadınlarda meme altında da ülser gelişebilir.
Bacak üzerinde üzeri kırmızı-mor ağrılı şişlikler ( Eritema nodozum)
Akneye benzer lezyonlar: Yüz, saçlı deri, göğüs ve sırtta gözlenir ve iz bırakır.
Göz belirtileri: Körlüğe kadar ilerleyebilen göz belirtileri olabilir.
Eklem belirtileri: Diz, dirsek, el ve ayak bileklerinde ağrı ve/ veya şişlikle karakterize bulgular olabilir.
Damar belirtileri: Behçet hastalığı vaskülit yani damar iltihabı yaparak kendini gösterir. Hem toplardamarlar hem de atardamarlarda iltihaplanma ve tıkanıklık yapabilir. Büyük damarlar ve kalp damarlarının tutulumu hayati risk taşır.
NÖROLOJİK BELİRTİLER: SIK GÖRÜLMESE DE BEHÇET HASTALIĞINDA FELÇ OLUŞABİLİR.
Böbrek ve üriner sistem hastalıkları: Sık olmamakla birlikte Behçet hastalığında üriner sistemin değişik bölgelerinde hastalıklar ortaya çıkabilir.
BEHÇET HASTALIĞI TANISI NASIL KONUR?
Behçet hastalığı tanısı büyük oranda klinik bulgulara göre konur. Hastalığa özgü bir test yoktur. Paterji testi tanıda yardımcı olan bir testtir.
BEHÇET HASTALIĞININ TEDAVİSİ NASIL YAPILIR?
Hastalığın nedeninin tam olarak bilinmemesi nedeni ile özel bir tedavisi yoktur. Ağız aftları için antiseptikli gargaralar ve kortizonlu kremler kullanılır. Behçet hastalığında göz, sinir sistemi ve sindirim sistemi tutulumu varsa kortizon içeren ilaçlar yaygın olarak kullanılır. Kolşisin ve kanser tedavisinde kullanılan bazı ilaçlar Behçet hastalığının tedavisinde kullanılmaktadır. Hastalık alevlenmeler ve yatışma dönemleri şeklinde seyretmektedir. Tedavinin süresi hastalık belirtilerinin yatışmasına bağlıdır. Yaklaşık iki yıllık tedaviyi takiben hastalık bulguları yatışmışsa ilaç tedavisi sonlandırılıp hasta izlenmeye devam edilir. Göz tutulumu varsa tedavi daha uzun sürelidir.
Behçet hastalığında tamamen iyileşen hastalar olduğu gibi çok kronik seyreden ve sık sık alevlenme gösteren hastalar görülmektedir. Behçet hastaları, sıklıkla alternatif tedavi yöntemlerine başvurmaktadır. Ancak kanıtlanmış alternatif tedavi yöntemi bulunmamaktadır. Standart tıbbi tedaviyi bırakıp alternatif tedaviye yönelmek ciddi riskler içerir. Alternatif tedavide kullanılan bazı maddelerin ilaçlarla etkileşimi vardır.
Behçet hastalığı iş ve okula gitmeye engel değildir. Ancak ilerleyici göz problemi çalışmaya veya okula engel olabilir. Hastalar aktif eklem tutulumları yoksa spor yapabilir. Hastalıkta stresten uzak durmak önemlidir. Dengeli ve sağlıklı beslenmek gerekir. Genital aftlar cinsel ilişkiye engel olabilir. Ancak behçet hastalığına sahip kadınlar doğum yapabilir.
Siz de yukarıda saydığımız belirtilerden bir ya da birkaçını kendinizde görüyorsanız en yakınınızdaki dermatoloji hekimine başvurunuz.
