İltihaplı eklem hastalıklarından olan romatoid artrit (RA) ile diş eti rahatsızlıkları arasında, biyolojik bir bağlantı olduğunu söyleyen Periodontoloji Bölümü'nden Dr. Öğr. Üyesi Gökçe Aykol Şahin, diş eti hastalığı olan kişilerde romatoid artritin daha sık görülebileceğini belirtti.
Diş eti hastalıkları; ağız içerisinde bulunan mikroorganizmalara, vücudun verdiği iltihabi yanıt sonucu oluşmaktadır. Bu iltihabi yanıt, kişiden kişiye ve o kişinin genel sağlık durumuna göre değişebilmektedir. Romatoid artrit ise; genetik olarak yatkın bireylerde, çeşitli çevresel faktörlerin de etkisiyle ortaya çıkan, el ve ayak eklemleri gibi daha çok küçük eklemleri tutan, kronik, iltihaplı bir romatizmadır.
Her İki Hastalık Arasında Bağlantı Var!
Romatoid artrit ile diş eti hastalıkları arasındaki ilişki uzun zamandır araştırılmaktadır. Araştırmalarda eklem ve diş eti dokularında ve ayrıca onları etkileyen iltihabi süreçlerde ve risk faktörlerinde benzerlik tespit edilmiştir. Romatoid artritli kişilerin, daha fazla diş eti hastalığına yatkınlığı olduğunu ve aynı zamanda diş eti hastalığı olan kişilerin de, daha fazla romatoid artrite yatkınlığı olduğunu gösteren araştırmalar; bu konudaki çalışmaların artmasına neden olmuştur. Yapılan bir araştırmada, her iki hastalık arasında genetik bir bağlantı da tespit edilmiştir. Romatoid artritin eklemdeki bir proteinin değişimi sonrası, vücudun bu değişen proteine karşı yabancı bir yapıymış gibi saldırmasıyla başladığı düşünülmektedir. Diş eti hastalığına sebep olan bazı bakterilerin, bu protein değişimini tetikleyebileceğini gösteren araştırmalar da bulunmaktadır. Bu bulgular, ağızdaki bakterilerin aslında romatoid artritin bir nedeni olabileceği veya mevcut diş eti hastalığının romatoid artriti tetikleyebileceğini düşündürmektedir. Ancak bu sorular henüz tam olarak cevaplanamamıştır.
"Ağrılar Ağız Bakımını Zorlaştırıyor"
Romatoid artritli bireylerde sıklıkla gözlenen; el eklemlerindeki şiddetli ağrı ve hareket kısıtlılığı, ağız bakımını zorlaştırarak diş eti hastalığının oluşumunu kolaylaştırmaktadır. Bunun yanı sıra, romatoid artrit tedavisinde kullanılan ilaçların; bağışıklık sistemini baskılayarak ağız içerisindeki zararlı bakterilerle mücadele etme yeteneğini azaltması sonucunda da diş eti hastalığına zemin oluşabilmektedir. Ayrıca bazı romatoid artrit tiplerinde dişetlerini koruyan tükürük salgısı azaldığından, dokular diş eti hastalığına karşı savunmasız kalmaktadır.
Ağız Bakımına Çok Dikkat Edilmesi Gerekiyor
Diş eti hastalıklarının, tedavisinin romatoid artritin seyrinde bir değişiklik yapıp yapmadığı veya diş eti hastalığını önleme çabalarının, romatoid artritin önlenmesine yardımcı olup olamayacağını belirlemek için araştırmalar devam etmektedir. Ancak, romatoid artritli bireylerde diş eti hastalığının yaygın olduğu ve bu iki hastalık arasında biyolojik bir bağlantı olduğu göze alındığında, bu bireylerin diş eti sağlığına dikkat edilmesi gerektiği düşünülmektedir. Romatoid artritli bireylerin diş eti problemlerinin tespit edilip, tedavi edilmesi, sonrasında onlara uygun bir ağız bakım programının belirlenmesi ve kontrollerinin daha sık yapılması bireylerin hayat kalitesini arttıracaktır.
