Geniz eti sorunları üst solunum yollarının en belirgin hastalıklarından biridir. Kulak Burun Boğaz hastalıkları arasına giren geniz eti hastalığı her ne kadar stabil devam etse de eğer ileri boyutta olursa ve tedavi edilmezse işitme kaybına kadar gidiyor. Peki geniz eti sorunları neden ve nasıl olur? Geniz eti sorunları hangi hastalığın belirtisidir? İşte ayrıntılar..
GENİZ ETİ SORUNLARI NEDEN OLUYOR?
Geçirilen enfeksiyonlar ve var olan alerjiler, burun ve boğaz arasına yerleşmiş bir doku olan geniz etinin büyümesine neden olur. Arka arkaya geçirilen enfeksiyonlar ve alerji atakları sonrasında geniz bölgesini tamamen kaplar.
Geniz etinin yarattığı en büyük sorunlardan biri yüzde asimetri oluşmasıdır. Eğer çocukta sürekli ya da sık tekrarlayan geniz eti büyümesi ya da iltihabı varsa, geniz etinin alınması gerekebilir. Çocuklar geniz eti alındıktan sonra daha sık hastalanmaz; çünkü, vücutta geniz eti gibi görev yapan başka dokular aynı fonksiyonları yeterince yapabilir.
GENİZ ETİ SORUNLARININ BELİRTİLERİ NELERDİR?
Geniz etinin büyümesi halinde çeşitli belirtiler görülebiliyor. Aşağıdaki belirtilerden biri veya birkaçının oluşması geniz etine işaret edebilir:
- Burundan nefes almakta güçlük
- Sürekli ağızdan nefes alma
- Burun tıkalı gibi genizden konuşma
- Nefes alırkan hırıltılı ses çıkması
- Uyku sırasında horlama
- Uykuda birkaç saniye süreyle nefesini tutma (uyku apnesi)
- İştahsızlık ve gelişme geriliği
AMELİYAT NE ZAMAN GEREKLİ?
İltihaplı geniz eti, öncelikle antibiyotiklerle ya da alerji ilaçlarıyla tedavi edilmeye çalışılır. Eğer geniz eti iltihaplı değilse çocuğun durumu ve şikayetlerine göre bir süre beklenebilir. Çünkü çocuklarda geniz etinin bir miktar büyümesi normaldir. Zamanla çocuğun geniz eti kendiliğinden küçülebilir. Ancak çocukta nefes alma güçlüğü, uyku apnesi, sık tekrarlayan geniz eti iltihabı ve konuşma bozukluğu gibi şikayetler varsa, ve bu sorunlar iltihap dönemi geçtikten sonra da devam ediyorsa beklenmeden ameliyat yapılabilir. Şikayetler yoğunlaşıp hayati risk oluşursa üç yaşın öncesinde de ameliyat yapılabilir.
GENİZ ETİ SORUNLARI TEDAVİSİ
Ameliyat ne zaman gerekli?
İltihaplı geniz eti, öncelikle antibiyotiklerle veya alerji ilaçlarıyla tedavi edilmeye çalışılır. Eğer geniz eti iltihaplı değilse çocuğun durumu ve şikayetlerine göre bir süre beklenebilir. Çünkü çocuklarda geniz etinin bir miktar büyümesi normaldir. Zamanla çocuğun geniz eti kendiliğinden küçülebilir. Ancak çocukta nefes alma güçlüğü, uyku apnesi, sık tekrarlayan geniz eti iltihabı ve konuşma bozukluğu gibi şikayetler varsa ve bu sorunlar iltihap dönemi geçtikten sonra da devam ediyorsa beklenmeden ameliyat yapılabilir. Şikayetler yoğunlaşıp hayati risk oluşursa üç yaşın öncesinde de ameliyat yapılabilir.
YETİŞKİNLER DE BU SORUNU YAŞAR MI?
Geniz eti yetişkinler için de son derece önemli ve yaşam kalitesini düşüren bir sorun. Geniz eti sekiz yaşına kadar büyümeye devam ediyor ve bütün yolu tıkıyor, sekiz yaşından sonra büyüme duruyor. 13 yaşından sonra da ergenlik dönemi ile birlikte oransal olarak geri kalıyor. Bu durumda küçük kaldığı için çok fazla rahatsızlık vermediği için ameliyat gereksinimi doğmuyor. Ancak ileriki yaşlarda yine hayat kalitesini düşürecek oranda sorun yaratabiliyor. Burun tıkanıklığı şikayetiyle hastaneye başvuran erişkinlerin yüzde 20'sinde geniz eti tespit ediliyor. Bu durumlarda da ameliyatla çözüme ulaşılıyor.
TEDAVİ EDİLMEYEN GENİZ ETİ PROBLEMLERİ İŞİTME KAYBINA NEDEN OLABİLİR!
Çocuklarda sıkça görülen ve tedavi edilmediği takdirde yüz ve çene kemiklerinde kalıcı şekil bozuklukları, büyüme ve gelişme gerilikleri, kalıcı işitme problemleri gibi ciddi hastalıklara neden olabilen geniz eti büyümesine karşı anne babaların dikkatli olması gerekiyor.
Nazofarinks (geniz) bölgesi denilen yer burun ön deliklerinin arka ucunun açıldığı ve burundan alınan nefesin akciğerlere iletilmesi esnasında havanın geçtiği bir boşluktur. Bu boşluğa aynı zamanda orta kulak bölgesinin basınç dengesini sağlayan tüpler de (östaki) açılmaktadır. Bu boşluğu kaplayan dokunun altında ve içinde çok fazla sayıda lenf hücresi (mikroplara karışı koruyucu hücreler) bulunmaktadır. Bu hücrelerin oluşturduğu normal boyuttaki hücre kümelenmesine geniz eti denmektedir. Doğumdan itibaren her çocukta geniz eti bulunmaktadır. Büyüme olması durumunda sorun olmaya başlamaktadır.
Özellikle yuvaya başlama sonrasında enfeksiyon sıklığının artması ile birlikte büyüme gözlenir. Buna ek olarak alerji problemi, evde sigara içilmesi, tedavi edilmeyen üst solunum yolu enfeksiyonları, genetik yatkınlık gibi sebepler de geniz eti büyümesine yol açabilir. En sık 2-5 yaş arasında büyüme gözlenmektedir.