Telefonunuz olmadan sokağa çıkamıyorsanız, sabah uyanır uyanmaz aklınıza ilk gelen şey sosyal medya hesaplarınızı kontrol etmekse, aldığınız beğeniler ruh halinizi belirliyorsa ve internet erişiminizin olmaması sizin için tahammül edilmez bir durumsa; sosyal medya bağımlısı olma yolunda ilerliyor olabilirsiniz. Memorial Şişli Hastanesi Psikoloji Bölümü'nden Uzman Klinik Psikolog Gizem Mine Çölümlü, giderek daha çok insanı etkisi altına alan sosyal medya bağımlılığı ve nedenleri hakkında bilgi verdi…
FOTOĞRAF PAYLAŞMA BAĞIMLILIĞI
Araştırmalara göre Türkiye, dünya sıralamasında sosyal ağlarda vakit geçirme bakımından beşinci sırada, yüzde 95.7 oranı ile Avrupa ortalamasının bile üstünde yer almaktadır.
Türkiye İstatistik Kurumu TÜİK'in bilişim teknolojileri kullanım sıklığını araştıran çalışmanın sonuç raporlarına göre ise, Türkiye'deki hanelerin yüzde 96'sında cep telefonu bulunmakta ve internet kullanım amaçları arasında sosyal medya ilk sırada bulunmaktadır. Hayatın en etkili aktörlerinden, internet ve akıllı telefonun bu yoğun kullanımı, zararlı hatta patolojik tüketimi de beraberinde getirebilmektedir.
Sosyal medyada fotoğraf ve video paylaşmak, blog yazmak, oyun oynamak, flört etmek ve buluşma ayarlamak gibi çok geniş bir etkinlik yelpazesini kapsayan sanal dünya, günümüzde insanların akıllı telefonlarından mahrum kalma korkusu yaşamasına sebebiyet verebilmektedir. Nomofobi olarak da tanımlanan bu durum, kişinin çevrimiçi olamama, iletişimi kaybetme, cihazdan yoksunluk ve bilgiye ulaşamama korkusuna ek olarak yatakta akıllı telefonla uyuma, sık sık telefona bakma gibi belirtileri de ortaya çıkarabilmektedir.
GÜNDELIK HAYATTAN KAÇMAK
Teknolojideki gelişimleri ve sosyal medya hareketlerini oldukça sık takip etme eğilimi, nomofobik birey sayısını da her geçen gün anlamlı şekilde arttırmaktadır. Aynı zamanda duygu değiştirme becerisi, günlük hayatın sıkıntılarından kaçış ve ödül mekanizmasını besleyen beğeniler, takip istekleri, bildirimler, emojiler, yorumlar ve etkinlik haberleri gibi uyaranların sık gelmesi, interneti çekici boş zaman aktivitesi kılan özellikler arasındadır.
Yapılan araştırmalar, internetin kötüye kullanımındaki temel nedenin, gündelik hayatın olumsuz duygularından uzaklaştırıp, oluşturduğu alternatif dünyada yapay mutluluklar yaşatma kolaycılığı olduğunu vurgulamaktadır. Kişi o an olmak istediği kişi, yer ve zaman içerisinde kendini özgür hissedebilmekte ve reel hayattaki sıkıntılarını anlık örtebilmektedir.
SOSYAL MEDYAYI DOĞRU KULLANMAYI ÖĞRENİN
GÜNÜMÜZ yaşam koşullarında iletişim kurmanın, bilgi edinmenin ve kendini ifade etmenin de en önemli araçlarından biri olan sosyal medya, aynı zamanda insanların hayatını da zenginleştiren, özgürlük hissi veren bir alandır. Sorun sosyal medya kullanımı değil, onu ne ölçüde, ne amaçla, ne şekilde kullandığıdır. Sosyal işlevselliğe ve genel sağlık durumuma zarar veren problemli bir kullanımın olması, madde bağımlılığında da karşılaşılan mesleki, ailevi ve akademik sorunlara yol açabilmektedir. Bu süreçte, kişinin internet kullanım sebeplerini belirlemek, bu sebepler üzerinde çalışmak önemlidir. Diğer taraftan internet bağımlılığının altında yatan psikolojik tetikleyiciler de tespit edilmelidir.
