Sıcaklar her geçen gün artıyor. Kimimiz uykusuzluk çekiyor, kimimiz rahat nefes alamıyor. Sıcaklarla nasıl beş edeceğiz, kronik hastalıkları olanlar nelere dikkat etmeli? İşte Liv Hospital uzmanlarının cevapları…
?Prof. Dr. Alp Burak Çatakoğlu/Kardiyoloji Uzmanı
SICAKLAR KALBİNİZİ ÇARPMASIN
Kalp
ilacı kullananlar, sıcaklardan daha fazla korunmalıdır. Kalp krizi geçirmiş hastaların kalpleri zayıf kan pompaladığı için cilde daha fazla kan göndermekte zorlanabilir. Diğer taraftan kalp damarında darlıkları olanlarda kalbin daha fazla kanlanmaya ihtiyacı olur, dolayısıyla kan cilde doğru yönlendiğinde kalbin oksijenlenmesi azalabilir ve kalp krizlerini tetikleyebilir. Sıcakla baş edebilmek için bunlara dikkat edin:
Dışarıda yaptığınız spora biraz ara verin: Çok sıcak havada dışarıda fiziksel aktivite yapmaya biraz ara verin. Spor yapmak için serin saatleri tercih edin. Evde ya da spor salonlarında egzersiz yapın.
Havayı serinletin: Soğuk hava, vücuttaki ısıyı atmanın en pratik yoludur. Bunun için evde klimanız yoksa bir vantilatör de size yardımcı olabilir. Kliması olan kapalı ortamları ziyaret edebilirsiniz. Sinemada film izleyebilir veya alışveriş merkezinde biraz yürüyüş yapabilirsiniz. Soğuk suyla duş alabilir veya nemli soğuk bir bez ile kolunuza ve bacaklarınıza kompres yapabilirsiniz.
Su için: Vücuttan sıvı kaybını engellemenin en kolay yolu, kaybedilen sıvıyı yerine koymaktır. Bu yüzden her saat başı bir bardak su için. Eğer bilinen kalp yetmezliğiniz varsa, ne kadar su içmeniz gerektiğini mutlaka kendi doktorunuzla konuşun. Kafeinli ve alkollü içecekleri sıcak havalarda tüketmemek gerekir; bu, su kaybını daha da artırır. Yine şekerli ve gazlı içecekler, bağırsaklardan su emilimini azalttığı için önerilmiyor.
Daha az yiyin: Öğünlerimizde vücudumuzu serinletecek ve sıvı takviye edecek gıdalar tercih edebiliriz. Mesela soğuk çorbalar, salatalar ve kararında meyveler hem sizi serin tutacak, hem de fazladan sıvı almanıza yardımcı olacaktır.
Serap Güzel/Beslenme ve Diyet Uzmanı
HAYATA LEZZET KATAN YAZ MEYVELERİ
KARPUZ: Bol su içerir, likopen ve betakarotenden zengindir. Kolesterol ve prostat kanseri için önleyicidir ve damarlarda kan akımını hızlandırır.
ÇİLEK: En önemli antioksidanlardan C vitamini içerir ve vücut hücrelerini hasara karşı korur. Dolayısıyla kanser ve kalp hastalıkları gibi hastalıklara karşı koruyucudur. C vitamini; cildin yenilenmesinde çok önemlidir.
KAYISI: Sarı meyveler A vitamini ve beta-karotenden zengindir. Bunun dışında C vitamini, potasyum ve bol lif içerir. Göz ve kalp sağlığı için önemlidir, ayrıca boşaltım sisteminin düzenli çalışmasını sağlar.
KİRAZ: Kiraz, C vitamini ve bol potasyum içerir. Potasyumu yüksek olduğundan vücutta fazla biriken suyu atmaya yardımcıdır. İçinde bulunan kuarsetin, kalp hastalıklarına karşı koruyucudur ve kolesterol düşürücüdür.
TAZE ÜZÜM: Tazesi, kurusu, pekmezi her şekliyle birçok faydası vardır. Bol lif, C vitamini ve potasyum içerir. Kansere karşı koruyucudur.
Yrd. Doç. Dr. Alev Özsarı/İç Hastalıkları Uzmanı
YAŞLILAR DAHA DİKKATLİ OLMALI
Susamayı beklemeyin, bol su için.
Açık renk ve bol giysi giyin, şapka takın.
Alkol ve kafein tüketmeyin.
Saat 11.00 ve 16.00 arası güneşe çıkmayın.
Dışarı çıkarken güneş koruyuculu kremler sürün. Yansıyan ışınların bile zarar verebileceğini unutmayın.
Kronik hastalıklar varsa serin bölgelere seyahat edin.
Spor yapıyorsanız erken saatte ya da akşam yapın.
Bronzlaşmak için saatlerce güneş altında yatmayın.
Evde ve ofiste yaşam alanlarınızı serin tutun.
Güneşin sizi yakmadan ısıtmasını ve sağlığınıza katkı vermesini sağlayın.
YAŞLILARA DİKKAT!
Yaş ilerledikçe kuruyan cilde güneş ışınları ve diğer çevresel faktörler daha fazla zarar verir. Güneş lekelerinin takibini iyi yapılması gerekir. Güneş lekelerinin büyümesi, kenarlarının düzensizleşmesi kişiyi alarma geçirmeli ve mutlaka doktora başvurulmalıdır. Mutlaka bol su içilmelidir. Yaşlılarda ter bezi sayısı ve salgısının azalmasına bağlı olarak terleme azalır. Ayrıca deri damarlanması da azaldığından, yaşlılarda sıcak çarpması çok yüksek ısılara ulaşılmadan da gözlenir. Cilt enfeksiyonlarına dikkat edilmelidir. Yaşlanan deri kurur, incelir ve kaşınır. Cilt bütünlüğü kolayca bozulur. Derinin bütünlüğünün bozulması ve su içeriğinin azalması, güneş ışınlarına bağlı hasarı artırır. Mutlaka nemlendirici kullanmalıdır. Nemlendirici içeren sabunlar kullanılması ve banyo sonrası ilk beş dakika içinde nemlendiricilerin kullanılması cilt kuruluğunu giderir ve kaşıntıyı azaltır. Kronik hastalarda risk daha fazladır. Yaşlandıkça kronik hastalıklar artar ve kronik hastalığı olanlarda güneşin yan etkileri daha fazla olur. Güneş koruyucuları sürülerek dışarı çıkılmalı, gölgede bile yansıyan ışınlar olduğu, denizde ve su altında da güneş ışınlarının etkili olduğu unutulmamalıdır.
?Prof. Dr. Tekin Akpolat/ Nefroloji Uzmanı
HALSİZLİĞİN NEDENİ SUSUZLUK OLABİLİR
Havanın sıcak olduğu zamanlarda özellikle terleme ile daha fazla sıvı, bazen de tuz kaybedilir. Su kaybının en sık belirtisi susuzluk hissi ve halsizliktir, ağız kurur. Sıcak havalardan etkilenmemek için öneriler:
Sağlıklı kişilerin, eğer aşırı miktarda su kaybetmiyorsa genellikle günde 2-3 litre sıvı almaları yeterlidir.
Spor yapanların daha fazla su içmesi gerekebilir.
Su içemeyen veya içmeyi sevmeyenler alternatif sıvıları tercih edebilirler. Çay, komposto, ayran, süt, limonata, taze meyve suları gibi içecekler ile karpuz, kavun gibi meyveler iyi seçeneklerdir.
Meyve suları şeker hastalarında veya çocuklarda problem yaratabilir. Tuzlu ayran da kalp veya yüksek tansiyon hastalarında sorun yaratabilir.
Sıcak saatlerde dışarıda vakit geçirmemek gerekir.
Tansiyon hastalarında susuz kalmak baş dönmesine neden olabilir, Ancak her baş dönmesinin nedeni tansiyonun yükselmesi değildir, düşük tansiyon da baş dönmesi yapabilir.
