Alzheimer ve demans (bunama) gibi hafıza kaybının yaşandığı ve yaşam kalitesinin düştüğü bilişsel hastalıklara karşı bilim dünyasında her gün yeni reçeteler sunuluyor. Beyin sağlığını korumak için çok sayıda beslenme programı bulunuyor. MIND diyeti ise bu diyetlerdeki beyin sağlığına iyi gelen gıdaları ve yaklaşımları kendinde birleştiriyor. ABD'deki Rush Üniversitesi'nde görev yapan beslenme epidemiyoloğu Dr. Martha Clare Morris tarafından geliştirilen MIND diyeti "Nörodejeneratif Gecikme için Akdeniz-DASH Müdahalesi" anlamına geliyor. Bu beslenme şekli esas olarak bu yazı dizisinin birinci ve ikinci gününde anlatılan DASH ve Akdeniz diyetlerinde yer alan beyin sağlığını en çok koruyan gıdalara odaklanıyor. En iyi 40 diyeti seçen US News isimli haber sitesinin listesinde 5'inci sıraya yerleşen bu beslenme programında temel olarak 10 grup gıda yer alıyor.
1. Özellikle yeşil yapraklı sebzeler
2. Diğer sebzeler
3. Kabuklu yemişler
4. Ahududu, böğürtlen, çilek ve yaban mersini gibi kırmızı orman meyveleri
5. Baklagiller
6. Tam tahıllar
7. Balık
8. Kümes hayvanları
9. Zeytinyağı
10. Kırmızı ve mor meyvelerin suyu: Mümkünse çekirdekli siyah üzüm suyu, çekirdekleriyle birlikte nar suyu ve kırmızı meyvelerin suları. MIND diyetinde margarin, hamur işi, tatlılar, yağda kızarmış yiyecekler ve fast-food kaçınılması gereken besinler olarak sıralanıyor. Bu diyette kırmızı et ve tereyağına az yer veriliyor. Ancak bazı uzmanlar, doğal tereyağındaki omega- 6 sınıfına giren araşidonik asidin, diğer yağ asitlerinin, vitaminlerin ve minerallerin beyin sağlığını koruduğunu belirterek tereyağından kaçınılmaması gerektiğini ifade ediyor. Sağlık uzmanları ise doğal ortamda yetişmiş sığır ve küçükbaş hayvanların besin değerinin beyin sağlığına yararlı olduğunu ve kırmızı etten mahrum kalınmaması gerektiğini söylüyor. Beyin sağlığını koruduğu pek çok kez kanıtlanan yumurtanın bu diyette olmaması dikkat çekiyor.
NEYİ NE KADAR YEMELİ
Her gün üçer porsiyon tam tahıl, salata ve diğer sebzeleri kırmızı ve mor meyve sularıyla birlikte beslenme düzeninize dahil edin. Baklagil tüketin. Kabuklu yemişleri ara öğünlerde tercih edin. Bu diyette haftada en az iki kez tavuk, en az bir akşam yemeğinde balık yeniyor. Zeytinyağı ise tüm yemeklerde çekinmeden kullanılabiliyor. Kırmızı et tüketimi haftada en fazla 3 porsiyon; tatlı ve hamur işi ve kızartmalar haftada bir porsiyonla sınırlandırılıyor. Yapılan araştırmalarda hafıza performansına olumlu etkisi kanıtlanmış kırmızı orman meyvelerinden ise haftada en az yarım kâse yenmesi tavsiye ediliyor. Diyeti geliştiren Dr. Morris, bu beslenme şeklinde kalori sınırlamasının olmadığını ancak sağlıklı bir kiloyu korumanın oldukça önemli olduğunu vurguluyor. Bu diyetle kişisel bir beslenme planı oluşturulduğunda kilo vermenin mümkün olduğu belirtiliyor. MIND diyetinde egzersiz yapılmasının gerekliliğinden bahsedilmese de kilo kaybetmenizde yardımcı olacak düzenli egzersizin beyin sağlığını koruduğuna dair pek çok araştırma bulunuyor. Bu diyeti yaparken daha sağlıklı sonuçlara ulaşmak için bir hekime danışılmalı.
DİĞER DİYETLERE GÖRE SIRALAMASI
Tüm kategorilerde 5'inci.
Sağlıklı beslenme kategorisinde 5'inci.
En iyi kilo verdirten diyetlerde 23'üncü.
En hızlı kilo verdirten diyetlerde 34'üncü.
Takip edilmesi en kolay diyetlerde 5'inci.
Kalp dostu diyetlerde 5'inci.
Diyabetle mücadelede 8'inci.
ALZHEIMER RİSKİNİ DÜŞÜRÜYOR
Rush
Üniversitesi, MIND diyetinin etkisini ölçmek için ileri yaştaki 923 kişinin katılımıyla 4,5 yıl süren bir araştırma düzenledi. Sonuçları 2015'te yayımlanan bu diyeti tam olarak uygulayan kişilerde alzheimer riski ortalama yüzde 53 düşerken, belli bir ölçüde uygulayanlarda bu risk yüzde 35 civarında azaldı.