Çok sevinerek, çok heyecanlanarak bir bebek dünyaya getiriyoruz ve onun için her şeyin en iyisi olsun istiyoruz.
Bu güzel duygularla yapabileceğiniz ilk ve en önemli şey, hamileliğe karar verdiğiniz anda geçmişiniz ne olursa olsun sağlıklı yaşama ve sağlıklı beslenmeye başlamaktır. Diyetisyen Burak Alifakioğlu, hamilelik dönemi beslenmesi ile ilgili bilgiler verdi...
Sağlıklı beslenmenin temeli bütün besin gruplarından yeterli ve dengeli bir şekilde tüketmektir. Hamileliğin ilk üç ayınde beslenme nasıl olmalı, şimdi ona bir göz atalım:
1. YETERLI VE DENGELI BESLENME
Gebeliğin ilk üç ayında ek kaloriye ihtiyaç yoktur ancak düzgün beslenmek önemlidir.
Beslenme düzeniniz bozuksa, gebelik öncesi sağlıklı beslenmeye başlayamadıysanız ve sağlıksız tercihler yapıyorsanız; bunu düzeltmek için adım atmalısınız. Bu dönemde doğru beslenme bebeğin zeka gelişimi için oldukça önemlidir. Bebekte büyümenin ve zihinsel gelişimin sağlanması için gerekli besin öğelerinin tam olarak alınması gerekir.
2. İLK 3 AY KILO ALMASANIZ DA OLUR
Gebelik öncesi eğer ideal vücut ağırlğına geldiyseniz ilk üç ay 1-1.5 kilo ağırlık artışı yeterlidir, bu dönemde kilo almasanız da olur. Bulantı-kusma ilk iki-sekiz hafta arası yoğun olacağı için bu da kilo almayı zorlaştırabilir.
3. BULANTI ILE BAŞ ETME YÖNTEMLERI
Bu dönemde yiyecekleri iştah açıcı şekilde hazırlayarak, öğün sayısını artırıp küçük porsiyonlarla yemeyi deneyebilirsiniz. Sevmediğiniz besinleri faydalı diye ısrarla yemeye çalışmayın. Kızartmalar, baharatlı yiyecekler; bulantı-kusma ataklarınızı artırabilir.
Haşlama et ürünleri, yoğurt, peynir, makarna gibi kokusuz besinleri tüketebilirsiniz.
Diyabet gibi rahatsızlıklarınız yoksa taze sıkılmış meyve suları da tercih edebilirsiniz.
Sabah kalkınca bir parça ekmek veya tuzlu bir kraker tüketmek bulantıyı önleyebilir ve sonraki öğünlerde besin alımını kolaylaştırabilir. İştahınızı kapatmaması ve midenizi doldurmaması adına yemeklerle birlikte su içmeyin. Kusma ile elektrolit kaybı yaşayacağınız için maden suyu tercih edebilirsiniz.
4. KALSIYUM TÜKETIN
Bebeğin kemik gelişimi için annenin kalsiyum alımı önemlidir. Bu dönemde kalsiyum ihtiyacı gebelik öncesinden fazla değildir ve günde 1000 mg'dır. Günde üç porsiyon süt ürünü tüketmek bu ihtiyacı karşılamaya yeterlidir.
Günlük bir bardak süt, bir kase yoğurt, iki dilim peynir; kalsiyum ihtiyacınızı karşılar.
HAMİLELİĞE KARAR VERDİĞİNİZ ANDA YAPMANIZ GEREKENLER
1. İdeal vücut ağırlığı ile gebeliğe başlamak Kilonuz düşükse kilo almayı, yüksekse kilo
verip ideal ağırlığa gelmeyi ihmal etmeyin. Kilo
problemleri hamile kalmanızı zorlaştırabilir, daha
da önemlisi düşük, erken doğum, düşük doğum
ağırlıklı bebek ve daha birçok ciddi komplikasyon
riskini artırır.
2. Folik asit alımını artırın Hamiliğe karar verdiğiniz anda folik asit depolarınızı
doldurmalısınız. Folik asit eksikliğinde bebekte
nöral tüp defekti olabilir, gebeliğin dördüncü
haftasında nöral tüpler kapanır ve sonrasında
alınan folik asit bunu engellemez. Gebelikten üç ay
önce takviye folik asit alımına başlanmalı, gebeliğin
ilk üç ayı boyunca günde 400 ug kullanılmalıdır.
3. Demir ihtiyacı Gebelik öncesi demir depolarındaki eksiklik,
gebeliğin ikinci yarısında anemi riskinin artışına ve
olumsuz sonuçlara neden olur. Diyetinizde kırmızı
et, karaciğer, tavuk, balık, yumurta, yeşil yapraklı
sebzeler, kurubaklagil, kuru üzüm, kuru incir bulundurun.
4. Kafein tüketimini bırakın Fazla tüketilen çay, kahve; demir ve çinko gibi
minerallerin emilimini engeller, anemi riskini artırır.
5. Alkolden kaçının Hamileliği planladığınız andan itibaren alkol
kullanımını sonlandırın.
HAMİLELİĞİN 3-6 AYLARINDA BESLENMENİN ÖNEMLİ NOKTALARI
BU
dönemde ilk üç aylık dönemden farklı olarak artık besin öğeleri ihtiyacında ve enerji alımında artış olacak, haftalık kilo kazanımı yükselecektir. Bu dönemde iştahınız da normale göre artış gösterecektir.
1. Haftada yarım kilo yeterli İlk üç aylık dönemde 1-1.5 kilo
veya hiç kilo alınmasa da olur demiştik.
Hamileliğin üçüncü ayıyla birlikte haftada ortalama yarım kilo ağırlık kazanımı gereklidir.
Gebeliğin 38 hafta sürdüğünü ve ilk 12 haftada bir kilo aldığımızı düşünecek olursak gebelik sonunda alınan kilo 13+1= 14 kilogram kadardır. Normal kilolu anne adaylarının gebelik sonunda 11- 14 kg. arası alması idealdir.
AŞAĞIDA ANNE ADAYININ GEBELİK BOYUNCA ALMASI GEREKEN TOPLAM SAĞLIKLI KİLO MİKTARLARI GÖSTERİLMİŞTİR:
Hamileliğe zayıf olarak başlamış
bir gebe: 14-18 kg.
Hamileliğe normal kilolu
olarak başlamış bir gebe: 11-14
kg.
Hamileliğe fazla kilolu olarak
başlamış bir gebe: 7-11 kg.
Hamileliğe çok şişman olarak
başlamış bir gebe: 0-7 kg.
2. Annenin günlük alması gereken enerji İhtiyacı artar Bebeğin gereksinimin artmasıyla
ve annenin haftalık yarım kilo
ağırlık kazanmaya başlamasıyla
bu üç aylık dönemde annenin
enerji ihtiyacı artar, ortalama 350
kalori ek enerjiye ihtiyaç vardır.
3. Annenin protein ihtiyacı artar Bu dönemde protein ihtiyacında
yüzde 30'luk bir artış olur.
Anne adayı kendi dokularını korumak ve bebeğin doku sentezini sağlamak için günlük diyetine ek 20 gr. protein eklemelidir.
Proteinin iyi kaliteli proteinden sağlanması önemlidir. En kaliteli protein anne sütünden sonra yumurtadır ve yüzde 90 biyoyararlılığı vardır. Et ve et ürünleri, süt ve süt ürünleri ikincil kaliteli proteinlerdir, daha sonra da kurubaklagiller gelir.
Diyetinizde bunlara yer vermeniz gerekir.
4. Demir ihtiyacının en yüksek olduğu dönemdir Demir birikiminin
önemli bir
bölümü gebeliğin
20'nci haftasında
gerçekleşir. Anne ve
bebeğin demir ihtiyacının
en yüksek olduğu
dönemdir.
5. Kalsiyum, folik asit, doymamış yağ asitleri gerekliliği önemini kaybetmeden devam eder.
HAMİLELİĞİN SON 3 AYINDA BESLENMENİN ÖNEMLİ NOKTALARI
1. Enerji ihtiyacı artarak devam eder Bebeğin hızla büyümesine bağlı
olarak annenin de enerji ihtiyacı bir
miktar daha artar ve günlük fazladan
enerji ihtiyacı 450-500 kaloriye çıkar,
anne haftada yarım kilo almaya devam
eder.
2. Kalsiyum ihtiyacı bu dönemde maksimuma ulaşır Bu dönem, kalsiyum
ihtiyacının maksimuma
ulaştığı dönemdir. Gebelik
boyunca annede
yaklaşık 30 gram kalsiyum
birikir. Kalsiyumun
yüzde 70'i bu dönemde
birikir.
Günlük kalsiyum ihtiyacı 1000mg'dan 1300 mg'a çıkar. Önceki aylara ek olarak bir porsiyon süt ürünü daha tüketmek bu ihtiyacı karşılar.
Biriken 30 gram kalsiyumun 25 gramı bebeğin iskeleti, 5 gramı da annenin iskeletinde depolanır.
3. Kabızlığı önlemek için Bebeğin büyümesine paralel
olarak anneye uyguladığı baskı ve
annenin hareketlerinin kısıtlanmaya
başlamasıyla kabızlık oluşabilir.
Kabızlık sorununu çözmek için:
a) Diyette yeterli lif bulunmalıdır. Günlük 30 gram lif tüketilmelidir.
Meyveler, sebzeler, kurubaklagiller, yulaf ve tam tahıllar lif kaynaklarıdır.
b) Yeterli su içilmelidir.
Günlük 2-3 litre su içmeye odaklanmayın, her öğününüzle birlikte iki bardak su için.
c) Hareket edin, hafif egzersizler yapın. Dışarı çıkıp yürüyün; kabızlığı engellemiş olursunuz.