Epilepsi nöbeti (yada krizi), beyin normal aktivitesinin, sinir hücrelerinde geçici olarak meydana gelen anormal elektriksel aktivite sonucu bozulması ile oluşan klinik bir durumdur. Halk arasında "Sara Hastalığı" olarak da bilinen epilepsi, kendini epileptik nöbetler ile göstermektedir. Epileptik nöbet gerçekleştiğinde hastada gelip geçici bilinç kaybı veya farklı özelliklerde belirtiler olmaktadır.
Nöroloji Uzmanı Prof. Dr. Okan Bölükbaşı, Epilepsi hakkında halk arasında dolanan yanlış bilgilere dikkat çekerek önemli açıklamalarda bulundu.
EPİLEPSİSİ OLAN HASTALAR İYİLEŞMEZ, NÖBETLERİ ÖLENE DEK SÜRER - YANLIŞ
Epilepsi hastalarının % 60 ında nöbetler ilaçla kontrol altına alınır. Bazı hastaların epilepsi türleri yaş ile ilişkilidir. Delikanlılık çağında görülen rolandik epilepsi ilerleyen yıllarda kaybolur. Nöbetler çoğu hastada tedavi ile kontrol altına alınır. Epilepsiye Karşı Uluslararası Birlik (ILAE), epileptik bir kişi en az 10 yıldır nöbet geçirmiyor ve en az beş yıldır ilaç da kullanmıyorsa; iyileşmiş kabul eder.
EPİLEPSİ VE NÖBET AYNI ŞEYDİR - YANLIŞ
Birbirleri ile oldukça ilişkilidirler ama, aynı şey değildirler. Nöbet, normal beyin işlevindeki kısa bozulmadır. Nöbeti olan herkes epileptik olmaz. Diyabetten, üremiye, kanserden yüksek ateşe dek neredeyse her şey nöbet yapabilir. Epilepsi ise, nöbetlere karşı duyarlılığın arttığı bir beyin hastalığıdır.
EPİLEPTİK NÖBETLER AĞRILI VE TEHLİKELİDİR - YANLIŞ
Nöbetler çoğu kişide ağrısızdır. Nadiren nöbet sırasında ağrı hissettiğini söyleyen hastalar görülebilir. Nöbetlerden kaynaklanan (çarpma, burkulma, ezilme, yanma gibi) ikincil ağrı nedenleri de olabilir. Nöbetler genel olarak tehlikesizdir.
NÖBET SIRASINDA KİŞİ DİLİNİ YUTABİLİR, BU DA ÖLÜME YOL AÇABİLİR - YANLIŞ
Nöbet sırasında bir kişinin dilini yutması mümkün değildir. Asla hastanın ağzını açmaya çalışmamalı, kişi yan tarafına yatırılarak ağızda biriken sıvıların solunum yoluna kaçması önlenmeye çalışılmalıdır.
EPİLEPSİSİ OLAN KİŞİLERDE GELİŞİMSEL BOZUKLUKLAR VE RUHSAL SIKINTILARDA VARDIR - YANLIŞ
Epilepsisi olanlarda otomatikman gelişimsel bozukluklar ve ruhsal sıkıntılar olmaz. Genelde epilepsi dışında tamamen normallerdir. Gelişimsel kusurları olanların bir kısmında ise, epilepsi de olabilir. Epileptiklerin bir kısmında depresyon da görülür. Bazen varsanılar da (hallucination) olabilir.
EPİLEPTİKLER ARABA SÜREBİLİR - YANLIŞ
Epileptik hastaların araba kullanma durumları, bulundukları ülkelerin trafik yönetmeliklerine göre düzenlenir. ABD de çoğu eyalette ilaç tedavisi ile normal olan epileptik hastalar araba kullanabilirken, Türkiye'de kesinlikle yasaktır. Tedavi altında olsun ya da olmasın.
EPİLEPTİKLER ÇOCUK DOĞURAMAZ - YANLIŞ
Epileptik annelerin bebekleri % 90 dan fazla oranda sağlıklı doğar. Ancak sağlıklı bir anne adayının endişeleri gibi, epileptiklerin de düşünecek bir sürü şeyi vardır. Bir numaralı sorun antiepileptik ilaçlardır. Bazı antiepileptikler çocuğa zarar verebileceğinden, gebelikte kullanılabilecek güvenli ilaca geçmek gerekir. Yine de şunu belirtmeliyiz ki çocukta zararlı sonuçlara yol açan sadece bir antiepileptik var.
EPİLEPSİ İŞİMİ ETKİLEMEZ - YANLIŞ
Epileptik hastaların gece vardiyasında çalıştırılmaması gerekir. Sık sık yapılan gece-gündüz mesai değişiklikleri nöbetleri tetikleyebilir. Dolayısıyla epilepsi işi etkileyebilir. Yapılan işin tehlikeliliği, konsantrayon gerekliliği, el kontrol becerileri durumu gibi faktörlerin nöroloji uzmanı ile birlikte değerlendirilmesi uygun olur. Bu nedenle epileptikler bazı meslekler için uygun değildir.
EPİLEPSİDE TEDAVİ İLAÇ KAN DÜZEYİ TAKİPLERİ İLE YAPILIR - YANLIŞ
İlaç kan düzeyi takipleri, ilacın klinik etkinliğini göstermekten uzaktır. Klinik başarı, ilaç kan düzeylerine bakılarak yapılamaz. Epilepsi tedavisi ampiriktir. İlaç kan düzeyleri uzman tarafından hastada zehirlenme şüphesi varsa ya da hastanın ilacı kullandığı konusunda endişeler varsa istenir. Diğer kullanımları tartışmalıdır
