Peki vücudunuzun ihtiyacı olan D vitaminini almanın yolunun güneş ışığının yanı sıra; kefir, yumurta ve balık gibi besinleri tüketmekten geçtiğini biliyor musunuz? Memorial Hizmet Hastanesi Dahiliye Bölümü'nden Uz. Dr. Hicran Özsemir, D vitamini eksikliğinin belirtileri ve alınması gereken önlemler hakkında bilgi verdi.
HER 10 YETİŞKİNDEN 9'UNDA D VİTAMİNİ EKSİKLİĞİ VAR
Kemik sağlığından ruh sağlığına kadar pek çok faydası bulunan D vitamini, bağışıklık sistemini güçlendirerek vücudu hastalıklara karşı korumaktadır. Vücudun tek handikabı ise 200'den fazla gen üzerinde etkisi bulunan D vitamini kendisinin üretememesidir. Dışarıdan alınması gereken D vitaminin en kolay ve en ekonomik kaynağı güneş ışıklarıdır. Ancak ülkemizde bilinçli ve yeterli güneş ışıkları alınmamaktadır. Bu nedenle de Türkiye'de yaşayan her 10 yetişkinden 9'unda D vitamini eksikliği bulunmaktadır.
EMZİREN ANNELER VE KOYU TEN RENGİ OLANLAR DAHA ÇOK RİSK ALTINDA
Genç ve orta yaş döneminde hiçbir belirti vermeyen D vitamini eksikliği ilerleyen yaşlarda belirti vermeye başlamaktadır. En fazla eksiklik
Emziren annelerde
Koyu ten rengine sahip olanlarda
Güneş kremi kullanmadan dışarı çıkmayanlarda
İleri yaştakilerde
Kolesterol veya sürekli ilaç kullananlarda
Romatizma ve diyabet hastaları ile karaciğer ve böbrek yetmezliği olanlarda görülmektedir.
Kış güneşinden de D vitamini alabilirsiniz
D vitamininin en önemli kaynağı yaz aylarında olduğu gibi kış aylarında da güneş ışıklarıdır. Mart-Nisan aylarında en düşük seviyededir. Yılın geri kalan tüm aylarında günün 11.00 ile 15.00 saatleri arasında yeterli güneş ışıkları alan vücut, D vitaminini rahatlıkla sentezlemektedir. Vücudun yeterli miktarda D vitamini alabilmesi için yaz aylarında 10-15 dakika yeterliyken kış aylarında bu süre güneş ışığının miktarına göre değişiklik göstermektedir. Yeterli güneşin alındığını güneşe maruz kalan derinin pembeleşmesi ile anlayabilmek mümkündür. Güneş ışıklarının dışında ayran, kefir, peynir, yoğurt, tereyağı, ton balığı, somon, uskumru, istridye, balık yağı, karaciğer, yumurta sarısı, tatlı patates ve mantar en önemli D vitamini kaynağıdır.
D VİTAMİNİ EKSİKLİĞİNİN 9 BELİRTİSİNE DİKKAT!
1-Grip ve nezleniz geçmiyorsa: D vitamininin doğal bağışıklık sistemi içinde önemli bir rolü bulunmaktadır. Sürekli nezle grip oluyorsanız, iyileşme süreciniz çok uzuyorsa D vitamini eksikliği yaşıyor olabilirsiniz. Astım ve kronik akciğer hastasıysanız D vitamini eksikliği bu rahatsızlıkları daha fazla yaşamanıza neden olur. Bu nedenle en kısa zamanda bir doktora başvurmalısınız.
2-Sık sık ishal oluyorsanız:D vitamini yağda çözünebilir bir vitamin olduğu için sindirim ve boşaltım sistemlerinin sağlıklı bir şekilde çalışmasına destek olur.Eksikliği mide-bağırsak sisteminin yağ emme kabiliyetini kısıtlayarak bu bölgelerde sorunlarının yaşamasına neden olur. Herhangi bir zehirlenme ya da bir ilacın yan etkisinden kaynaklanmayan ishal D vitamini eksikliği olabilir.
3-Kafanız aşırı terliyorsa: Baş boyun çevrenizde birden bire başlayan ve sosyal rahatsızlığa neden olan terlemeyi hafife almayarak mutlaka doktor kontrolüne gidin. Çünkü bu terlemenin sebebivücutta sıcaklığın artmasını neden olan D vitamini eksikliği olabilir.
4-Nedensiz bir depresyona girdiyseniz: Hiçbir sorun yaşamadığınız bir iş ve bir aile hayatınız var ama siz kendinizi sürekli mutsuz, hüzünlü ve üzgün hissediyorsunuz. Bu nedensiz depresyonun sebebi beyinde üretilen ve ruh halinin düzenlenmesinde önemli etkisi bulunan serotonin seviyesinin D vitamini eksikliğine bağlı olarak düşmesi olabilir. Beyninizin sağlıklı çalışarak düzenli bir mutluluk hormonu salgılanması için D vitamini eksikliğini giderin.
5-Saçlarınızın dökülmeye başladıysa: Hem kadınlar hem de erkekler için önemli olan saç, çeşitli nedenlerle dökülebilmektedir. Bu dökülmelerin bir nedeni de D vitamini eksikliği olabilir. Bu nedenle saçlarınız her zamankinden fazla dökülüyorsa mutlaka D vitamininizi ölçtürün.
6-Kollarınızı kaldıracak gücünüz yoksa: Yorulmadan çalışıyorsunuz, evde oturuyorsunuz ama kolunuzu kaldıracak gücünüz bile yok. Bu güçsüzlüğün sebebi vücuttaki tüm kasların sağlıklı ve güçlü olmasını sağlayan D vitamini eksikliği olabilir.
7-Sık sık karıncalanma, kramp giriyorsa: Günlük hayatınızda yaptığınız oturmak, kalkmak ve yatmak gibi basit hareketler de bile bacağınızda, kollarınızda kasılmalar, uyuşmalar, karıncalanmalar meydana geliyor, kramplar giriyorsa bu D vitamininizin eksik olduğunu gösterir. Kaslarınızın işlevlerini doğru bir şekilde yerine getirebilmesi için yeterli miktarda D vitamini alın.
8-Kemik ağrılarınız bitmiyorsa: Güneş ışıklarının kış aylarında daha az görülmesi önlem almayan kişilerde D vitamini eksikliğine neden olmaktadır. D vitamini eksikliği kemik erime riskini kat kat artırırken açıklanamayan kemik ağrılarına da neden olmaktadır. Bu nedenle sırtınız, belinizde veya vücudunuzun başka bir bölümündeki kemik ağrıları D vitamini eksikliğinden kaynaklanıyor olabilir.
9-Çocuğunuzun boyu uzamıyorsa: D vitamini, gelişme çağında olan çocuklar için de çok önemlidir. Çocuğunuz yaşıtlarına göre gelişme geriliği yaşıyorsa mutlaka bir doktora başvurarak D vitamini seviyesini ölçtürün. Çünkü D vitamini eksikliği olan çocuklarda raşitizm, x bacak ve boy uzama hızında yavaşlama görülmektedir. D vitamini eksikliği yetişkinlerde ise "osteomalazi" denilen kemik yumuşaması rahatsızlığına neden olmaktadır.
