Koroner arterler, kalp kasına kan ile oksijen sağlar. Bu damarlar içinde çok fazla yağ plakları varsa, bu darlık oluşturur veya içinden geçen kan akımını engeller. Kalbiniz yeterli kan veya oksijen alamıyorsa, kalp krizi oluşabilir.
Koroner arterlerin akımı tehlike oluşturacak oranda engellenirse, doktorunuz kan akışını sağlamak için bypass (yani yan yol) operasyon önerir. Bu eve gidiş yolunuzda trafiğin tıkanması durumunda yan bir yolu kullanmak gibidir.
Ameliyatın nasıl olacağını, nasıl hazırlanılacağınızı, ne komplikasyonlar ortaya çıkabileceğini ve kaç saat süreceğini bilmek istersiniz.
NASIL HAZIRLANIR?
Ameliyattan önce kan testleri, göğüs röntgeni, solunum testleri, şah damarları ultrasonu ve bir Elektrokardiyogram (EKG) yapılır. Ayrıca koroner Anjiyo adlı bir film çekilebilir ve bunda kan damarlarınızdan kanın nasıl hareket ettiğini göstermek için özel bir boya kullanır.
Diyet veya ameliyattan önce yaşam tarzı değişiklikleri ve aldığınız ilaçlar için değişiklik yapmanız gerekebilir, Özellikle kanama riskini etkileyebilen ilaçlar en az 5 gün önce kesilir.
AMELİYAT NASIL OLUR VE NE KADAR SÜRER?
İşlemin kendisi genellikle 3-4 saat sürer. Cerrah göğüs ortasında göğüs kafesini küçük boyutta açar. Kalbe yapılan işlem sırasında geçici olarak durdurabilir. Vücudunuzun kanlanması bir kalp - akciğer makinesine yardımıyla sağlanır.
İlk olarak, bacağınızdan bir toplardamar dikkatlice çıkarılır. Bir diğer damar göğüs içindeki ve göğüs iç yüzeyinden atardamar çıkarılır. Bunlar "greft" olarak adlandırılır. Bu damarlar tıkalı olan koroner damarlarınızın ilerisine kan akımı sağlayacak şekilde hızlıca dikilir ve akım sağlanır ve kalp çalıştırılır.
Bazı durumlarda, cerrah kalbi durdurmaz ve küçük kesiyle bu işlemi yapabilir. Buna "anahtar deliği" yöntemler denir.
RİSKLERİ NELERDİR?
Her cerrahi işlemin riskleri gibi koroner arter bypass cerrahisinin riskleri farklı değildir. Bunların bazıları şunlardır:
Kalp krizi, Akciğer sorunları
Kanama
Enfeksiyon
Anormal kalp ritmini (aritmi)
Pnömoni
Solunum sorunları
Ateş ve ağrı
Böbrek yetmezliği
Beyne veya başka organlara pıhtı atması
Birçok şey (yaş, yaygın damar tıkanıklığı, akciğer hastalığı, böbrek hastalığı, beyne giden damarlarda tıkanıklık gibi tıbbi durumlar) bu riskleri etkiler. Cerrah bunları işlemden önce göz önüne alarak size risk bilgisi verecektir.
AMELİYATTAN SONRA NASIL OLURSUNUZ?
Ameliyattan uyandığınızda nefes almanız güçlendiğinde solunum makinasından ayrılırsınız. Yemek yediğinizde ve ayağa kalktığınızda damardan verilen tüm sıvılar kesilir.
Ameliyattan sonra doktorlar, kalp ve solunum fonksiyonlarınızın iyi olduğuna emin olana kadar bir veya iki gün yoğun bakım ünitesinde sizi tutabilir.
Ameliyattan sonra ilk gün yataktan kaldırılarak yürütülürsünüz.
NE ZAMAN EVE GİDEBİLİRSİNİZ?
4 veya 5 gün sonra hastaneden taburcu olabilirsiniz. Damar alınan bacakta şişme olabilir ve bir süre devam edebilir. Bu durum normaldir. 3 hafta sonra işe dönebilirsiniz.
Taburcu olduktan sonra nelere dikkat etmek gerekir?
Sigara içmemek
Aktivite yapmak, yürümek
Diyet yapmak
Hayvansal yağları kesmek
Daha fazla sebze, tahıl ve meyve içeren diyet
Stresten uzak durmak.
Kalp Damar Hastalıkları Uzmanı Profesör Doktor Yavuz Beşoğul
