Yaz aylarında anne ve babalar en çok çocuk ishallerinden dert yanar. Özellikle tatile çıkacaksanız, bu konu daha da büyük önem taşıyor. Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Seza Baykan yaz ishalleri hakkında bilgi verdi:
Başta rotavirüsler ve enterovirüsler olmak üzere viral gastroenteritler yaz aylarında sıklıkla salgınlar yapar. Akut ishal, en çok 0-5 yaş grubu çocuklarda görülür ve tüm dünyada ilk iki yaş içerisindeki çocuk ölümlerinde ilk sırada yer alır.
Yaz aylarında ısı artışına bağlı olarak su tüketimi ve beraberinde mikroplu su içme riski de artar. Bunun yanı sıra sıcakta besinlerin saklanma koşullarına bağlı olarak bakterilerin üreme hızı ve ürettikleri toksinlerde artış olur. Ayrıca deniz ve havuz suları da bulaşmanın kaynağı olabilir; çok dikkatli olmak gerekir.
KUSMA VE ATEŞE DİKKAT!
İshal, dışkılama sayısının artması ve dışkı kıvamının yumuşamasıdır. İshalle birlikte vücutta sıvı kaybı oluşacağından özellikle bebeklerde ve küçük çocuklarda hayati tehlikeye neden olabilir.
Sıvı kaybının başlıca belirtileri; ağız ve dil kuruluğu, susuzluk hissi, uykuya meyil, gözyaşında azalma, göz kürelerinin içeri çökmesi, nabızda hızlanma, el ve ayaklarda soğukluk, idrar miktarında azalma, solunum sayısının artması ve dalgınlıktır. İshale kusma ve ateş eşlik ediyorsa, bu durum sıvı kaybını artıracağından derhal doktora başvurulmalıdır.
Anne sütü alan bebekler, anne sütünün içinde bulunan maddeler nedeniyle ishale neden olan enfeksiyonlara karşı, anne sütü almayanlara oranla daha dirençlidir ve daha çabuk iyileşirler. Bu nedenle ishalde anne sütü kesilmemeli, sık sık emzirmeye devam edilmelidir.
İshalden korunmak için eller sıkça yıkanmalı, mama yiyen bebekler için sular ve biberonlar kaynatılmalı, musluk suyu ve kaynağı bilinmeyen sular tüketilmemeli, çiğ sebze ve meyveler iyice yıkanmalı, yiyecekler buzdolabında saklanmalıdır. Ayrıca ishalli bireylerle temastan ve aynı eşyaları kullanmaktan kaçınılmalıdır.
TEDAVİDE PROBİYOTİKLER İYİ SONUÇ VERİR
Tedavide temel prensip; kaybedilen sıvı ve elektrolitlerin yerine konmasıdır. Çocuk eğer kusmuyorsa, sıvı kaybı hafif veya orta derecede ise bol sıvı alması sağlanmalıdır. Oral replasman sıvıları bu amaçla kullanılabilir. Bağırsak florasını düzenleyici probiyotik içeren tozlar verilmesi önerilir ama ishal kesici ilaçlar kesinlikle kullanılmamalıdır.
Virüslere bağlı ishallerde, hastalık kendiliğinden geçer. Bakteri ve parazit kaynaklı ishallerde etkene yönelik antibiyotikler kullanılır. İshal düzelene kadar yağsız ve posasız gıdalar alınmalıdır. Meyve olarak şeftali ve muz, katı yiyeceklerden yağsız makarna ve pirinç pilavı, haşlanmış patates ve patates püresi, haşlanmış yağsız et ve tavuk yenilebilir. Vücuttaki sıvı kaybının ağır olduğu ya da çocuğun kusma nedeniyle sıvı alamadığı durumlarda tedaviye hastanede devam edilebilir.
