HPV NEDİR?
HPV (Human papilomavirus enfeksiyonu) virüsü, daha çok cinsel yolla bulaşan ve kadınlarda genital siğil, rahim ağzı ve vajina kanserine yol açabilen; 100'den fazla tipi tipi bulunan bir virüstür. Vücudun değişik yerlerinde siğil (kondilom), hücre çoğalması ve kansere neden olabilir. HPV vücuda alındıktan sonraki 2-3 ay içinde siğil oluşumuna yol açar. Siğiller en sık genital bölgede görülür ama vücudun her yerinde çıkabilir. HPV'nin %80-90'ı vücudun savunma hücreleri tarafından yok edilir. HPV vürüsünün kanser oluşturma süreci 10-15 yıldır. Ağız kanserlerinin % 99'unda HPV pozitiftir. HPV virüsü, erkeklerde de penis, skrotum ve anorektal kanserlerin nedenleri arasında sayılıyor. Oldukça yaygın görülen HPV vürüsü kolay bulaşır ve önemli sağlık sorunlarına neden olabilir. 100'e yakın türü bulunan virüsün en yaygın tiplerine karşı günümüzde aşılama yapılabilmektedir. Piyasada bulunan iki ayrı HPV aşısı özellikle kansere neden olan yaygın vürüs tiplerinden korumaktadır.
HPV NASIL BULAŞIR?
Bulaşmaya neden olan ajan 100'den fazla türü olan human papillomavirus (HPV)'dir. Bulaşma tarihini belirlemek mümkün değildir. Cilde temas yolu ile bulaşır, virüsün ana bulaşma yolu cinsel ilişkidir. Enfekte bir kişinin penis, skrotum (erkek yumurtalık torbası), vajina veya dış genital bölgesi ile temas sonucu bulaşır. Oral yolla enfekte bir genital bölgeye temas edilmesi halinde de bulaşma olur. Prezervatif kullanmak bulaşmayı her zaman önlemez çünkü virüs prezervatifle kaplı olmayan bir genital alandan da bulaşabilir. Enfeksiyon genellikle çıplak gözün göremediği hücresel değişiklikler olarak ortaya çıkar. Bunlar kadınlarda rahim kanseri teşhis testi ile saptanabilir. Bazen enfeksiyon kendisini klasik karnabahar görünümlü siğillerle (kondiloma akuminata) belli eder. Çoğu durumda enfeksiyon gelir ve hiç fark edilmeden oluşur.
BELİRTİLERİ:
HPV-enfeksiyonu hemen her zaman belirtisizdir ve kondilomata(Genital siğil) genellikle kaza eseri saptanır.
Vulva, anüs ve sünnet derisi bölgelerinde yoğun pruritus(Kaşıntı) ve ülserasyonlar(Doku hasarı) nadiren oluşabilir. Bunlara genellikle ikincil enfeksiyonlar neden olur.
Üretral siğiller idrar çıkarırken ve idrarda kan bulunduğunda yanma yapar.
Belirtilerin bazıları (Kandida, herpes, klamidya gibi) diğer eşzamanlı enfeksiyonlardan kaynaklanır.
HPV'nin teşhisi
Klasik dışarıya doğru gelişen siğiller genellikle çıplak göz tarafından kolaylıkla saptanır. (Resim 1, Resim 2, Resim 3)
Kadınlarda HPV-enfeksiyonu genellikle rahim kanseri teşhis testi ile saptanır
Asetik asit uygulanması (%3–5) her iki cinsiyette de yassı lezyonları soluk plaklar olarak (asetobeyazlatma) görülür hale getirilir.
Genç erkeklerin aşağı yukarı %30-40'ında penis başının etrafında papüller vardır; bunlar HPV ile ilintili değildir (Resim).
KORUNMAK İÇİN:
Çok eşlilik HPV bulaşması için en önemli risk faktörüdür. Çok eşlilikten kaçınmak korunmada önemli bir etkendir. Çok eşli olunmasa bile eşlerden birinin daha önce HPV ile karşılaşması da HPV bulaşmasına yol açabilir. % 100 önlemese de prezervatif kullanmak bulaşmayı belirgin olarak azaltır. HPV korunmasında bir diğer yöntem de aşıdır. Aşılardan biri sadece kanser yapan tiplere (tip, 16 ve 18 ), diğeri ise hem kanser yapan tiplere hem de en çok siğil yaptığı bilinen tiplere (tip 6 ve 11) karşı antijen içermektedir. HPV aşışı profilaktik yani korunma amaçlı kullanılıyor, tedavi edici özelliği bulunmuyor.
TEDAVİSİ
Podofilotoksin, Imiquimod kremi, Eksizyon yoluyla çıkarma, Kriyoterapi, Elektrokoagulasyon, Lazerle buharlaştırma.
HPV Aşısı korunmada ne kadar etkili?
HPV aşışı, profilaktik olduğu için virüs ile karşılaşılmadan ve cinsel aktivite başlamadan önce yapılması önerilmektedir. 11-28 yaş arası cinsel aktivitesi başlamamış kız çocuklarına 3 doz (0, 2 ve 6. aylarda) yapılması uygundur.
