Dünyaca ünlü Kim Kardashian ve Kanye West'in kızı North West, henüz 3 yaşında. Geçtiğimiz günlerde annesi Kim Kardashian'la birlikte babası Kanye West'in konserine gitti. Annesi Kim Kardashian ile ayrı renk elbise giyen küçük kızın gecenin ilerleyen saatlerine kadar da konser mekanında kalması pek çok eleştiri aldı. 35 yaşındaki iki çocuk annesi Kardashian 'kızının hayatını kabusa çevirmekle' suçlandı. Kardashian, küçücük kızını kendisine benzer giysiler giydirip bir aksesuvar gibi taşımakla da eleştirildi. Hatta bu durumu 'çocuk tacizinden başka bir şey değil' diye yorumlayanlar da oldu. Biz de işin uzmanlarına kızlarıyla bir örnek giyinen anneleri ve çocuklarının tüm hayatını sosyal medya hesaplarından paylaşmalarını sorduk. Uzmanlar bunun çocuklar üzerinde nasıl etkileri olacağını anlattı...
Prof. Dr. Nevzat Tarhan/Üsküdar Üniversitesi Rektörü ve Psikiyatri Uzmanı
Bunun bedelini ileride çocuk ödeyecek
Kamuoyu önündeki kişilerin, özellikle de sanatçıların konsere giderken çocuğunu da kendisi gibi giydirip götürmesi çocuklar açısından değerlendirildiğinde çok tavsiye edilen bir davranış değil. Kim Kardashian konusuyla ilgili bakacak olursak, anne ve çocuk aynı kıyafetleri giyinmiş. Bütün kameralar ona yönelmiş, çocuk bir anda ilgi odağı olmuş. Ben şu yorumda bulunabilirim: Burada Hollywood narsizmi var. Bu narsistlik Hollywood'daki sanatçıların büyük bir çoğunluğunda olan bir özellik. Parmakla gösterilen olmak yani göz önünde olmak, herkes kendisiyle ilgilensin istiyorlar. Bununla ego doyumunu sağlıyorlar, besleniyorlar. Çocuğunu bu şekilde giydirerek götürmek çocuğun dünyası değil, annenin dünyası açısından değerlendirilebilir. Anne şu şekilde düşünebilmeli: Çocuk bizim uzantımız değil, hayatı ona ait. Bizim kölemiz değil çocuk. Onların ayrı bir dünyaları var, ayrı bir ruhsal gerçeklikleri var. Annenin görevi çocuğu hayata hazırlamaktır ve onun dünyasındaki ruhsal bütünlüğüne zarar vermemektir. Kendi egosunu tatmin için çocuğunu bu şekilde aksesuvar gibi kullanması tamamen benmerkezci bir yaklaşım.
BİR TÜRLÜ MUTLU OLAMAZLAR
Çocuk ileride herkesin kendisine prens ya da prenses gibi davranmasını bekleyecektir. Davranılmadığı durumda kendini mutsuz hissedecektir. Aksi halde mutlu olmak için uyuşturucuya bile yönelecektir. Bu gibi nedenlerle aşırı abartılı ilgiyle büyüyen çocuklarda travma ortaya çıkar. Duygusal ihmal yaşamaya başlar. Şunu söyleyebiliriz; bu davranış çocuğa zarar veren annelik modelidir. Çocuk ihmal ve istismarını ihtiva eden davranıştır. Burada annelik duygusunun, annelik işlevinin istismarı var. Bunun bedelini ileride çocuk ödeyecek.
Aynur Sayım/Us Psikiyatri Enstitüsü Çocuk ve Ergen Psikoloğu
Mükemmeliyetçi ailelerde görülüyor
Çocuk her şeyden önce anlaşılmaya ihtiyaç duyar. Birey olarak karar verebilmesi, sorumluluk alması, oyun oynaması ve arkadaşları ile olması, en büyük ihtiyaçlarındandır. Aileler tarafından resimleri, özel yaşamları sürekli ortaya dökülen çocuklar için durum, aileleri kadar mutluluk verici değildir! Çocuklarını kendi uzantıları gibi gören ebeveynlerde durum böyledir. Çocuğunun beğeni alması, aileyi mutlu etmektedir. Kendi çocuklarının beğenilmesi, güzel olması, tatlılığı, şirinliği, başarısı, yeni aldığı kıyafet, doğum gününün ne kadar güzel yapıldığının gösterilmesi vb. daha çok şey sayılabilir. Beğenilen çocuğun ailesi olma duygusu, kendisiyle övünme, takdir görme ihtiyaçlarını karşılıyor. Peki, çocuk ne yaşıyor? Çocuk, odak yapılmış oluyor. Mükemmeliyetçi ailelerde bu tutum daha yoğun görülmektedir. Dolayısıyla çocuk kendisini fazlaca beğenen ya da kendini ortaya koymaktan çekinen bir tutuma sahip olabiliyor. Bu da uyum sorunlarına yol açabiliyor.
ONA SEÇME HAKKI TANIMALISINIZ
Son zamanlarda çocuğunu bir yetişkin gibi giydiren anneler, babalar sıkça haber oluyor. Moda ikonu tabir edilen çocuklar var... Her şeyden önce çocuk ayrı bir bireydir. Onun da seçim hakkı olmalıdır. Çocuk eğitiminde asıl hedef; çocuğun bireyselleşmesini sağlamaktır. Çocuğun bireyselleşmesi demek; ona ayrı bir birey olduğunu, bu nedenle değerli olduğunu hissettirmek, fikirlerini almak, seçim hakkı ve sorumluluk vermek demektir. Çocuğun ihtiyaçlarına göz atarsak; anne ve babasıyla birebir aynı giydirilmiş, içinde rahat edemediği kıyafetler, anne-babanın uygun gördüğü ama çocuk için uygun olmayan etkinlikler ve sürekli fotoğraf çekimi yerine; daha rahat hareket edip oyun oynamaya, yeterli uykuyu almaya, dengeli beslenmeye ve arkadaşlarıyla zaman geçirmeye ihtiyacı vardır.
Uzm. Dr. Leyla Alkaş/Memorial Şişli Hastanesi Çocuk ve Ergen Psikiyatristi
Ergenlikte ciddi sorunlar ortaya çıkar
Bir başka kişiyi kendi stilinin parçası olarak görmek, hele ki insanın kendi çocuğu ile bunu yapmaya çalışması doğru bir yaklaşım değil. Çocuklar doğaları gereği koşar, terler, kaşınır, dengesini yitirip düşebilir. Yetişkin giysilerindeki danteller, dar kesimler, düğmeler, süsler onlar için sıkıntı kaynağıdır. Pek çok çocuk doğum günü giysilerini bile organizasyon bitmeden çıkartmak ister. Çocuklar ebeveynlerine benzeyebilir ama kendi kimliklerini bulmaları daha önemlidir. Anne-babalar kendi adlarını, kendi stillerini çocuğa empoze etmeye çalışmamalıdır. Bu durum ergenlik döneminde ciddi problemlere neden olabilir.
Tuğba Kaplanhan/Uzman Klinik Psikolog
Sizlere benzerler ama sizden farklılar
Ebeveyn olmak dünyanın en güzel duygularından biri fakat ebeveynlerin en büyük hatalarından birisi; çocukları kendi parçalarıymış gibi görmek. Kendilerine ait her duygu, düşünce ve tutumu, olduğu gibi çocuklarına empoze etmek, çocukların ruh sağlığını ve bireyselleşebilme becerisini önemli ölçüde sarsacaktır. Dünyaya getirdiğiniz çocukları, kendi kararlarını verebilen ve kendi kararlarının sonuçlarına katlanabilen bir yetişkin olarak var edebilmek en başarılı ebeveyn tutumudur. 3 yaşında bir çocuğun; güvenlik, beslenme, sağlık standartlarının korunması ve ebeveynlerinin onunla kaliteli vakit geçirmesi, sağlıklı ebeveynlik tutumu olacaktır. Unutmamalısınız ki, dünyaya getirdiğiniz bebekler, sizlere benzeyen ama sizden farklı bireylerdir.