"8 yaşındaki kızım gizli gizli parmağını emiyor, sonra tekrar bulunduğumuz yere geliyor. Bu alışkanlığını nasıl bıraktırabiliriz?" U.S./İstanbul
Tırnak yeme, tırnak kenarındaki etleri yolma, parmak emme, saçla oynayarak kopartma kaygılı çocuklara has özelliklerdir. Ancak elbette ki sadece bunu kaygıyla sınırlamamak da gerek. Eğer çocuğunuz bebeklik döneminde emzik niyetine bu alışkanlığı kazanmışsa ya da ailede parmak emme alışkanlığı olan bir kişi varsa genetik etmenler de bunu tetikler. Bunlar yok ise genelde kaygı düzeyi yüksek çocuklarda görülen bir davranış sorunudur. Kaygılı çocuk; belirsizlikten hoşlanmayan, düzenine dikkat eden, planlı, güvenli ortam isteyen çocuktur. Bu tarz davranış gösteren çocuklara karşı anne-babaların daha tutarlı ve net davranmaları esastır. Daha mutluluk esaslı bir hayat benimsemeye, beraber daha çok vakit geçirmeye çalışın. Sürekli bu davranışını ona söyleyerek kaygı düzeyini yükseltmeyin.
ONA ÖZEL VAKİT AYIRMALISINIZ
"Oğlumuz onunla ilgilenmediğimizden şikayetçi. Ne önerirsiniz?" L.S./Ankara
Çalışan anne-babaların en büyük sıkıntılarından biri de çocuğuna gerekli ve yeterli vakit ayıramamaktan duydukları endişedir. Bu endişelerini bazen bol bol oyuncak alarak ya da bilgisayar oyunlarına müsaade ederek bastırmaya çalışmaktadırlar. Oysa kaliteli vakit dediğimiz, çocuğunuza ayıracağınız 15-20 dakika bir süre aranızdaki tüm ilişkiyi olumlu etkileyecektir. Anne-baba, haftada en az iki gün çocuğuyla ayrı ayrı 20 dakika oyun oynamalıdır. Bu oyun bilgisayarla olmamalıdır. Birebir etkileşim isteyen, konuşup birbirinizin gözlerine bakabileceğiniz oyunlar olmalıdır. Bu uygulama çocuğunuza, anne-babasının çalışmasına rağmen 'ona özel vakit ayırdığını' hissetmesini sağlayacaktır.
ÇOCUĞUNUZ MEKANİKLEŞEBİLİR
"Özel eğitimde uygulanan ABA yöntemi tam olarak nedir?" K.A./İzmir
ABA, davranışların değişimi üzerine uygulanan bir terapi şeklidir. Artılarını savunanlar olduğu kadar eksilerini de savunan uzmanlar vardır. Benim yıllar içinde gördüğüm sonuçlara göre ABA terapisi ergenlikte davranış sorunlarını artırıyor. Özellikle sadece ödül ve ceza sisteminin sistematik olarak uygulanması, çocuğun doğal davranışları kazanmak yerine mekanik bir tutum sergilemesine neden olmaktadır.
