Sağlıklı bir yaşam için düzenli beslenmek ve spor yapmak şart. Ancak spor konusunda aşırıya kaçmamak gerekiyor. Acıbadem Kozyatağı Hastanesi Beyin Cerrahisi Uzmanı Prof. Dr. Selçuk Peker; spor yaparken geçirilen beyin kanamaları hakkında bilgiler verdi:
Beyin dokusu içindeki kanamalar, genellikle yüksek tansiyona bağlı olarak ortaya çıkar ya da damarlardaki yırtılmalardan kaynaklanır. Kişide şeker hastalığı varsa, damar yapısı bozulmuş olabilir. Bu da kanama riskini artırır. Beyin kanaması yüksek tansiyon kaynaklı olduğu zaman, beyin içi kanamalar olarak adlandırılır.
Beyin kanaması geçiren kişi, bilincini hemen kaybetmeyebilir. Rahatsızlık; baş ağrısı veya baş dönmesi şeklinde görülebilir. Ancak büyük beyin kanamalarında şiddetli baş ağrıları görülür, hatta hasta anında ölebilir.
HER 100 KİŞİDEN ÜÇÜNDE BALONCUK VAR
Uygulanan çeşitli görüntüleme yöntemleri ya da tetkiklerle; beyin kanaması oluşumunu önceden öğrenmek mümkün değildir. Beyin kanamasını önlemek için; tansiyonu ve şekeri kontrol altında tutmak, damar sertliği oluşumuna engel olmak, yaşa uygun spor yapmak ve aşırı kilo almamaya dikkat etmek gerekir. Ayrıca beynin içindeki damarları da sağlıklı tutmak lazım.
Bir insanda oluşabilecek beyin kanaması riskini tahmin etmek mümkün değildir. Ancak insanlar 'Ailemde, birinci derece yakınlarımda yüksek tansiyon, diyabet vardı; bu hastalıkların bende de ortaya çıkma riski var. Bu nedenle benim de sağlığıma dikkat edip risklerimi bilerek yaşamam, bazı önlemler almam gerekiyor' diye düşünmeli. Beynin içinde ve etrafında kanamalar olabileceği gibi, beyne giden damarlarda bulunan küçük baloncuklar da buna sebep olabilir. Her 100 kişiden üçünün damarlarında baloncuklar bulunur.
Beyni besleyen damarlarda bir baloncuk varsa, bu anlaşılamaz. Çünkü bazı baloncuklar genetik olarak oluşur, bazıları ise tansiyon ve şeker gibi damar yapısını bozan hastalıklarla ortaya çıkar. Ancak aşırı yoğun, yorucu, çok fazla kafa içi basıncını artıran sporlar yapmadan önce mutlaka hastanın muayene olmasında fayda var. Yüksek tansiyon ve şeker var mı, yok mu bakılmalı. Rekabet sporları; beyin damarlarını zorlayıp kanamayı tetikleyebilir.
Daha önce tansiyon ve diyabet yüzünden beyin kanaması geçirenler, bunlara yönelik önlemler almalı. Kafa içi basıncını artıracak sporlar yapmamalı; yürüyüş, hafif koşu, yüzme gibi sporlar tercih edilmelidir. Beyin kanaması geçirenlerin; halter, squash ve tenis gibi sporların yanı sıra futbol ve basketbol oynaması da yasaktır. Rekabet içeren sporlardan uzak durulmalı.
SPOR SALONUNA GİTMEK İSTEYEN KİŞİDEN BEYİN TESTİ İSTENMEZ
Beyin kanaması geçiren hastanın şuuru; kafa içi basıncının artması sonucu kapanır. Kafa içi basıncını düşürecek önlemler alınıp başarı sağlanırsa, hastanın şuuru açılır.
Beyin kanaması geçiren hastaların uyutulmalarının sebebi; beynin çalışmasını rölantiye almaktır. Böylece beyne aşırı kan gitmesi ve beyindeki hücrelerin zarar görmesi engelleniyor. Beyin hücreleri adeta 'Zaten sıkıntıdayım, beni çok çalıştırırsan işi bırakırım' diyor. Biz de hastamızı uyutarak beyne, 'O zaman az çalış, senden fazla bir şey istemiyoruz' demiş oluyoruz. Beyin rahatlıyor ve hastanın yaşama şansı artıyor.
Spor salonuna gitmek isteyen birine, 'Beyinle ilgili şu testleri yaptır, gel' denilmez. Bu tür kanamalar; 50- 60 yaş grubunda daha fazla görülüyor. Spor salonlarına gidenlerin çoğu genç insanlar. Ancak akciğerle ve kalple ilgili tetkikler istenebilir. Spor salonuna gitmek isteyen kişilerin genel sağlık durumlarıyla ilgili testi de hekimlerin yapması doğru olur.