Kızım iki buçuk yaşında ama yaptırdığım testlerde dört yaş zekasında çıkıyor. Üstün zekalı mı? L.F./İstanbul
Üstün zeka ya da üstün yetenek, okunduğu kadar basit algılanacak bir durum değildir.
PARLAK ZEKALI OLABİLİR
Üstün zekalılık; çocuğun diğer alanlara nazaran bir alanda çok iyi olması ve fark yaratmasıdır. Örneğin matematikte çok iyi olan bir çocuk; üç yaşındayken dört işlem yapabilir ya da üç basamaklı sayıları okuyabilir. Sanatsal konuda çok yetenekli bir çocuk, iki-üç yaşlarında konulu resimler yapabilir. Hal böyle olunca; gelişimin önde olması, hemen üstün zekalı ya da yetenekli dememiz için yeterli değildir. Belki şunu söyleyebilirim; çocuğunuz parlak zekalı olabilir. Parlak zeka; genel gelişimi akranlarından biraz daha önde olması anlamına gelir. Öğrenme becerisi ve ezberi, akranlarına göre daha iyidir. Ancak çocuğunuz farklı bir tablo da çiziyor olabilir. Size bu konuda BİLSEM ya da MENSA'yı takip etmenizi ve oradan bilgi almanızı öneririm.
***
Otizm zeka geriliği midir?
Benim üç yaşındaki oğlumun otistik olduğu anlaşıldı. Otizm, için zeka geriliği denebilir mi? S.N./Ankara
Otizm; temelde iletişim problemidir yani otizmli birey, karşısındaki ile nasıl iletişim kuracağını bilemez ya da kurmak istemez. Yüksek seslerden ürker, çok kalabalık yerlerde korkar. Onun gözünde; anlamlandıramadığı bir sürü şeyin olduğu bir ortamda saklanmak, iletişim kurmamak en güvenli yoldur. Elbetteki otizme sadece zeka geriliği diyemeyiz ancak zeka geriliğinin de eşlik ettiği otizm durumları vardır. Zaten eğer çocukta zeka sorunu yoksa ve sadece otizm bulguları varsa; kaliteli ve düzenli bir eğitimle bu sorunu çözmek mümkündür. Çocukta zeka ve öğrenmeyle ilgili sorunlar da varsa, maalesef çözüm o oranda zorlaşıyor.
***
Trambolin terapisi nedir?
Trambolin terapisi diye bir tedavi yöntemi duydum. Yurt dışında uygulanan bu yöntemi anlatır mısınız? A.N./Eskişehir
Sanırım duyu bütünleme terapisinden bahsediyorsunuz. Duyu bütünleme terapisi; hiperaktivite ve otizm tanılı çocuklarda, son yıllarda oldukça sık uygulanan bir terapidir. Çocuğun duyusal fonksiyonları uyarılarak; algının ve öğrenmenin önü açılır. Trambolin de en sık kullanılan terapi aracıdır. Çocuk üzerinde zıplarken dengesini sağlar, dolaşım hızı artar, kana daha fazla oksijen gider. Özellikle kilo sorunu olan çocuklarda, yağ yakıcı özelliğinden dolayı kilo kontrolü sağlar. Çocuğun otokontrol ve odaklanma becerisini geliştirir ama ona bu etkinliği yaptırırken bir fizyoterapistten de görüş almalısınız.