4 yaşındaki kızım, ilkbahar ve sonbaharda çok değişiyor. Huzursuz ve saldırgan oluyor. Mevsim değişiminin çocuklar üzerinde böyle olumsuz etkileri oluyor mu? K.A./Ceyhan
Mevsim değişiminin bırakın çocuklar üzerinde, biz yetişkinler üzerindeki etkisi bile büyüktür. Çocuklar, rutini ve düzeni sever. Rutinlerini ve düzenlerini aksatan her şey onları kaygıya iter. Kaygılı çocuk ise huzursuz, inatçı, huysuz, sürekli mızmızlanan ya da tam tersine aşırı saldırgan olur. Özellikle havaların bir açıp bir kapaması, çocuklardaki güvensizlik duygusunu pekiştirir.
UYUMSUZLUK ÇEKERLER
Eylül-Ekim ve Mart-Nisan aylarındaki mevsimsel değişimler, çocuklardaki davranış ve uyum sorunlarının artışına neden olmaktadır. Sizin üzerinize düşen ise, çocuğunuzu izlemek ve size verdiği sinyalleri takip etmektir.
GERGİNLİĞİNİ AZALTIN
Çocuğunuzun da duyması için yüksek sesle "Bu havalara da bir türlü alışamadım" gibi cümleler kurarak, onun gerginliğini azaltabilirsiniz. Mevsimlerle ilgili konuşmalar onun değişim farkındalığını artıracaktır. Çocuğunuzdaki iştah azalması, uyku problemleri ve davranış sorunları 10-15 gün içinde geçmezse, uzman desteği almayı düşünebilirsiniz. Bu sürecin geçici olduğunu düşünerek çocuğunuzla polemiğe girmemeye özen gösterin.
***
İsteksizlik yavaşlık yaratır
İlkokul 1'inci sınıfa giden oğlum çok ağır yazıyor. Öğretmeni de okulda çok yavaş olduğunu söylüyor. Onu hızlandırmak adına neler yapmalıyım? M.F./Ordu
Ağır yazı yazmanın birçok nedeni olabilir. Belki, çocuğunuzun el ve göz koordinasyonu zayıftır ya da el kasları yeterli güce sahip değildir.
ÖNCE NEDENİNİ BULUN
Kalemi yanlış tutması veya ders çalışma konusundaki isteksizliği de yavaş yazma nedenleri arasında olabilir. Dikkat dağınıklığı nedeniyle organize olamayan çocuklar da tıpkı oğlunuz gibi yazı yazarken çok yavaş olur. Bu durumda yapılacak en doğru şey; sorunun nedeni belirlendikten sonra sonuca ulaşmak olmalıdır. Özellikle oğlunuzda sağ-sol el kullanımı geç oturduysa, spora karşı isteksizse ve hareketlerindeki ağırlık, okul öncesi çağdan beri sizin için sorun teşkil ettiyse bir çocuk psikiyatrından görüş almanızı öneririm.
***
İlaçtan önce eğitsel tedavi
9 yaşındaki oğluma hiperaktivite teşhisi kondu ve doktorumuz ilaç önerdi. Benimse tereddütlerim var. Dikkat dağınıklığı için ilaç kullanılmalı mı? Y.M./İzmir
Çocuğunda dikkat dağınıklığı ve hiperaktivite sorunu olan aileler, genellikle uzmanların vermiş olduğu ilaca karşı son derece tedirgin yaklaşıp ilacın yan etkilerinden çekiniyorlar. Yakın çevrelerinde yaşadıkları bazı olumsuz örnekler, pek çok ailenin ilaç konusunda kaygılarını artırıyor.
BAZEN KAÇINILMAZ
Benim "Kullanın" ya da "Kullanmayın" demem, bu noktada doğru olmaz. Esas olan doktorunuzun ve sizin ortak görüşünüzdür. Bu tür ilaçların yan etkisi tartışılmaz ama doktorunuzun bu konuda sorumluluk alarak size önermesi önemlidir. Hiperakitivite ve dikkat dağınıklığı olan bazı çocuklar için ilacın kaçınılmaz olduğunu ve kesinlikle kullanılması gerektiğini düşünüyorum. Ancak, problemleri daha hafif olan çocuklar için önce birkaç ay eğitsel tedavi öneriyorum. Eğitsel tedaviden sonuç alınamazsa, ilaca geçilmesi gerektiğini düşünüyorum.