Kızım dört yaşında ama bana kızlar ile erkekler arasındaki cinsiyet farklarıyla ilgili sorular sormaya başladı. Cinsiyet kavramını ona nasıl öğretebilirim? M.T./Mersin
Çocuklar genelde üç yaşına kadar cinsiyet kavramını algılamaz. Üç yaşından sonra ise cinsler arasındaki değişikliği anlamaya ve dünyaya farklı bakmaya başlarlar.
Çocuklar, özellikle erkeklerde penis olduğunu, kızlardaysa olmadığını fark eder.
GERGİNLİĞİ ANLARLAR
Bazı kız çocukları kendinde böyle bir şeyin olmamasını eksiklik olarak algılar. Ve bu durum onda duygusal çalkantılara neden olur.
Çocuğunuza kız-erkek kavramını öğretirken rahat ve gergin olmamaya gayret gösterin. Çocuklar çok iyi dinlemezler ama çok iyi izlerler. Soruları karşısında annesinin gerginliğini hisseden çocuk, cinsiyet konusuyla daha çok ilgilenmeye başlar.
Kızınıza, kız ve erkeklerin kıyafetlerini, ilgi alanlarını, oynadıkları oyuncakları, bedensel özellikleri anlatın. Farklılıkları, abartmadan vurgulayın. Gerekirse sizi ya da babasını yarı çıplak görmesi için ona fırsat verin. Özellikle, beş yaşından sonra artacak cinsellik sorularına karşı şimdiden hazırlıklarınıza başlayın
***
İyi davranışları öne çıkarın
Çevremizde şiddet içerikli olaylar o kadar arttı ki, çocuğuma bunları izah etmekte zorlanıyorum. Çocuğumu şiddet ortamına nasıl alıştırabilirim? F.L./Trabzon
Çocuğu şiddet ortamına alıştırmak ve bunu kabullenmesini sağlamak üzücü bir durum... Ancak, anne ve babalar ne kadar önlem alsa da çocuklar bir şekilde istenmeyen olaylara maruz kalabiliyor.
OLUMSUZ ETKİLENİR
Okula giderken, sokakta iki kişiyi tartışırken gören ya da televizyonda alkollü araç kullanmak yüzünden ölüme neden olan insanları gören bir çocuk, olumsuz etkileniyor. Aslında burada, sürekli yanlış olanın getirdiği sonuçları görüyoruz. Çocuklarımız bunları görecek ve siz de bu olayların kötü yönlerini sürekli vurgulayacaksınız. İnsanların sonunu düşünmeden yaptıkları davranışların, yıkıcı sonuçlara neden olabildiğini çocuğunuza gösterin.
ABARTMADAN ANLATIN
Öfke kontrolü, yanlış madde alışkanlığı, tehlikeli araç gereçleri zarar verici şekilde kullanmak gibi kavramları; çocuğunuzun anlayabileceği şekilde anlatın ama abartmayın. Güzel olan davranışları öne çıkarmaya çalışın. Siz de ona bu konuda model olun.
***
Yarım gün anaokulu yeterli
Dört yaşındaki kızımı yarım gün eğitim veren bir anaokuluna mı yoksa tam günlük bir yuvaya mı yazdırmam doğru olur? Yuva için uygun yaş kaçtır? U.D./Kastamonu
Ben genelde beş yaşına kadar çocukların evlerinin tadını çıkarması gerektiğini savunuyorum.
EVDEN KOLAY AYRILIR
Anne çalışmıyorsa, çocuğun yarım günlük bir anaokuluna gitmesi gerektiğini düşünüyorum. Böylece geri kalan vaktini de aile bireyleriyle geçirebilir... Çocuklar beş yaşından sonra ise tam gün eğitim almalıdır. Kavramsal becerilerin oturduğu, sosyalliğin geliştiği ve kendini ifade etme şeklinin arttığı bu yaşlar; anaokulundan alınacak verimi de maksimum kazanmasını sağlayacaktır. Çocuğun evden ayrılması da daha kolaydır. Beş yaşında anaokuluna gönderilen bir çocuk, bağımsız kalma sürecini daha sağlıklı yaşayacaktır.