Yıllardan bu yana, 'hava kendini temizleyemiyor', 'Yağmur yağsa hava kendini temizleyecek' sözlerini duyarız. Sosyal medyanın hayatımızda iyice yer etmesiyle birlikte bu sözleri daha çok duyar olduk. Dijital dünyada anonim olmanın verdiği özgüvenle, her konuda fikir beyan edenler, elbette ki hava konusunu da es geçmiyor. Ehil olsun ya da olmasın, fikir beyan ettiği konuyla ilgili en ufak bir akademik donanımı olmamasına rağmen, yüksek perdeden konuşuyor. İşi uzmanına sormak ya da kaynağından beslenmek gibi bir derdi yok. Çoğunlukla sosyal medyadan yayımlanan temelsiz fikirler, halkı yanılttığı gibi paniğe de sebebiyet verebiliyor.
İşi ehline danışmak bizim eşsiz kültürümüzün en önemli özelliklerindendir. Havanın kendini temizleyememesinden kaynaklı olarak bir kirliliğin söz konusu olduğunu ve bunun insan vücudunu olumsuz etkilediği meselesine dair Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı Meteoroloji Genel Müdürlüğü Meteoroloji Uzmanı Murat Acar ile yaptığımız söyleşiyi okuyucularımızın istifadesine sunuyoruz...
KİRLİ HAVA ŞEHİRLERE ÇÖKER
Ülkemizin Afrika kökenli bir yüksek basınç merkezinin etkisinde olduğunu kaydeden Murat Acar, "Ülkemiz bir haftadır Azor yüksek basınç merkezinin etkisi altında bulunmaktadır. Azor yüksek basınç merkezi Afrika kökenli olduğu için kış aylarında ılık hava getirir. Yüksek basınç ve 500 mb'da bulunan sırt dediğimiz yüksek merkez etkisi ile hava çöker ve dikine hareketler baskılanır. Dolayısı ile büyük şehirlerde üretilen her türlü duman, aerosol (motorlu taşıtlardan, ısınma amaçlı araçlardan, insanlardan üretilen vs) şehirlere çöktüğü için kirli hava etkili olur ve bu da sağlık problemlerine sebep olur" dedi.
BASINÇ MERKEZLERİ ETKİSİ FARKLI OLUYOR
Anadolu coğrafyasında dört çeşit basınç merkezinin etkili olduğunu vurgulayan Acar, "İzlanda Alçak Basıncı, Basra Alçak Basıncı, Azor Yüksek Basıncı, Sibirya Yüksek Basıncı... Sibirya kar ve soğuk demektir ki son üç yıldır göremedik tam olarak. Ancak dinamik İzlanda Alçak Basıncı iki yıldır etkili. İzlanda Akdeniz'e iniyor ve yağışlara sebep oluyor. Arkasından Azor Yüksek basıncı etkili oluyor. Mesela bu hafta Azor etkili önümüzdeki hafta İzlanda Alçak basıncını bekliyoruz. Yani bir tahteravalli gibi düşünün" şeklinde konuştu.
SAĞLIK PROBLEMLERİ YAŞANILMASI KAÇINILMAZ
Yüksek basıncın geniş bir kitleyi etkilediğine değinen Acar, "Yüksek basınç geniş alanları etkileyen bir hava kütlesidir. Ülkemiz nüfusunun hemen hemen yarısının 6-7 büyük şehrimizde yaşadığı göz önüne alınırsa yüksek basınç yüzünden çöken havanın geniş kitlelere sağlık problemleri yaşatması kaçınılmazdır. Yalnız alçak basınç geldiğinde işler tersine döner. Eskilerin dediğini hatırlayalım: bir kar yağsın yağmur yapsın da hava temizlensin. Yani doğrudur, yağmur alçak basınçta yağar yani hava temizlenir" dedi.
ATMOSFER DENGEYİ SAĞLIYOR
Azor Yüksek Basıncının etkilerine de değinen Murat Acar, "Öksürük hastalığın sebebi Afrika kaynaklı Azor yüksek basıncıdır ve önümüzdeki hafta başına kadar iç kesimlerde havanın çökmesine sebep olacaktır. Alçak basınç merkezi etkili olmaya başladıktan sonra evet dikine hareketler başladığında yerdeki aerosoller atmosfere dikine hareket eder nispeten temizlik olur. Alçak basınçta hava daha temizdir doğru. Buna biz "Atmosfer kendini temizliyor" değil de 'Atmosfer dengeyi sağlamaya çalışıyor' diyoruz. Zaten rüzgar dediğimiz şey yüksek basınçtan alçak basınca hava hareketidir yani atmosfer bozulan dengeyi düzeltmeye çalışır" ifadelerini kullandı.
