Efsane yönetmen David Fincher'in tüm zamanların en iyileri arasına giren Se7en filminde yedi büyük günah işlenir. Oburluk, açgözlülük, tembellik, şehvet, kibir, kıskançlık, öfke... Bağımlılık, bir şeye bağlı olma hali; açgözlülük günahı olarak sayılabilir mi? Sadece kazanmak değil, kaybetmeye doyamamak, hırs, adrenalin ya da bir gün elbette kazanacağım inancı!
Ya kaybedenler? İşte gazeteci Ayhan Şensoy, bunun peşine düşmüş; kaybedenlerin, kararan hayatların ve dağılan ailelerin... Şensoy, 20 yıllık gazeteci. Televizyonlarda, radyolarda çalışmış, spor medyasının yakından tanıdığı bir isim. İlk baskısı hızla tükenen Bahis Çukuru kitabıyla toplumun kanayan bir yarasına dikkat çekiyor. Kendisinden yasa dışı bahis dünyasıyla ilgili sarsıcı gerçekleri dinledik.
Bu kitabı yazma sebebiniz yıllardır spor medyası içinde yer almanız diyebilir miyiz ya da şahit olduklarınız mı?
- Aslında tamamen tesadüfen başıma gelen bir olaydan çıktı bu kitap. 2017 yılının sonbaharı İstanbul'un getto sayılacak semtlerinden birinde şahit olduğum bir olay ilgimi çekti. Bir apartmandan ağlayarak aşağı inen bir kadın gördüm. Sonrasında binadan eşyalar aşağı inmeye başladı. Bir süre izledikten sonra kadının yanına gittim ve iyi misiniz? diye sordum. "Oğlum yasa dışı bahis ve kumar işine bulaşmış, borçlanmış. Elimizde bir bu ev vardı, satmak zorunda kaldık" dedi. O gün bu konu ilgimi çekti. Araştırmaya başladım, baktım çevremde de çok fazla insan buna bulaşmış. Kameraman, muhabir, garson, uzman çavuş her meslekten oynayan var. Bu alan kapalı bir kutu. Ülkede daha önce yasa dışı bahis ve kumar konusunda yazılmış bir kitap yok. Yapılan belgeseller çok yüzeysel. Bilgiye ulaşmak çok zor. O yüzden kitabın yazılımı altı yıl sürdü.
Karşılaştığınız ibretlik olaylardan bahsedebilir misiniz?
- Bahis Çukuru kitabını 13 bölüme ayırdım. Mağdurlar bölümünde konuştuğum bir kuaför vardı. Üç ay içinde arabasını, iş yerini ve evini yasadışı bahis ve kumarda kaybetmiş. Sonra da eşinden boşanmış. Yani 90 günde hayatı mahvolmuş. Bir de bağımlılık bölümünde bir gençle sohbet ettim ve izin alarak kitapta yazdım. 10 milyon TL'ye yakın para kaybetmiş. Ailesiyle arası açılmış, arkadaş çevresine borçlanmış. İş yerinden ayrılmak zorunda kalmış. Yaşadığı ruhsal ve sosyolojik çöküntüyü ağlayarak anlattı. Bu olaylar beni çok etkiledi. Kitabı bitirmek için motivasyonumu da artırdı.
RAKAMLAR KORKUNÇ BOYUTLARDA
Yasa dışı bahis sebebiyle devletin kaybettiği vergilerden de söz edebilir miyiz? Çılgın bir rakam söz konusu sanırım.
- Türkiye'de 8-10 milyon insan, yasa dışı bahis ve kumar oynuyor. 2023 yılında yasa dışı bahis ve kumardan kaybımız 50 milyar dolar seviyesinde. Vergiye vurduğunuzda 300 milyar TL civarı kaybımız söz konusu. Bu rakamlar gerçekten korkunç. Bu arada sadece kayba bu açıdan bakmamak lazım. Yasa dışı bahis ve kumar bağımlılığı yüzünden aileler dağılıyor. Borçlanan gençler suç bataklığına sürükleniyor. Ülkenin sosyolojisini ve psikolojisini olumsuz etkiliyor. İntihar vakalarında artışa neden oluyor. Tüm bunlar ülkemize artı bir maliyet çıkarıyor.
YEŞİLAY'A YÖNLENDİRDİĞİM İNSANLAR VAR
Çalışmanız sonrası size ne gibi tepkiler geldi sanırım ailelerden olumlu tepkiler gelmiş?
- Şu ana kadar 22 vatandaşımızı Yeşilay'ın bağımlılıkla mücadele merkezine yönlendirdim. Sosyal medyadan birçok bahis ve kumar bağımlısı bana ulaşarak yardım istedi. Bazılarına telefon numaramı dahi verdim. Dertleşmek istediklerinde arıyorlar. Bazılarına iş bulma sözü verdim. Elimden ne gelirse yapıyorum. Kızı intihar etmiş bir anne yazdı. Ona çok üzüldüm. Borçlanmış, ailesine söyleyememiş. İşler rayından çıkınca da hayatına son vermiş. Annesi "Keşke bize anlatsaydı da ölmeseydi" dedi. Kitabın adını o yüzden Bahis Çukuru koydum. Burası tam bir çukur. Düştüğünüzde mutlaka destek istemelisiniz. Yoksa çıkmanız mümkün değil. Yine onlarca mesaj geldi. Hepsi teşekkür ederken, "Lütfen bu işin üzerine gitmeye devam edin" diyorlar. Bir de şunu fark ettim. Özellikle gençler boşluğa düşüyor. Hata yaptıktan sonra ailelerine açılamıyorlar. Anne babalara büyük görevler düşüyor. Çocuklarınızla ilgilenin, en azından günün nasıl geçti? Sorusunu ihmal etmeyin. Çünkü bana ulaşan gençlerin birçoğunda bu sıkıntıyı gördüm.
KAÇAK MAÇ YAYINLARINI FİNANSE EDİYORLAR
Film, dizi izleme sitelerinde karşımıza hep bahis sitelerinin reklamları çıkıyor. Bu nasıl yorumluyorsunuz?
- Sadece film izleme sitelerinde değil, artık kaçak yayınlarda da bunu yapıyorlar. İnsanları yasa dışı bahis ve kumara teşvik ediyorlar. Hatta illegal maç yayınlarını yasa dışı bahis ve kumar çeteleri finanse ediyor. Ülkenin futboluna da büyük zarar veriyorlar. Kaçak yayınlar nedeniyle Süper Lig kulüpleri her sezon 100 milyon dolar zarar ediyor.
FETÖ, YASA DIŞI BAHSİN ÖNÜNÜ AÇTI
Bir bahis mafyası ile karşı karşıyayız diyebilir miyiz diyebilir miyiz?
- Yasadışı bahis ve kumar 2009 yılından itibaren Türkiye'de büyümeye başlamış. FETÖ devlet içinde etkili olduğu dönemler bu alan genişlemiş. FETÖ'nün de finansörlüğünü yapmış. 2016 sonrası aktörlerin bazılarının değiştiğini görüyoruz. Onlarca yasa dışı bahis ve kumar çetesi var. Sayın Ali Yerlikaya göreve geldikten sonra bu çetelerle kararlı bir mücadele başladı. İçişleri Bakanı olduktan sonra yapılan operasyonlarda 4-5 milyar dolar para ya da mülk ele geçirildi. Ancak devlet içinde diğer kurumların yasadışı bahis ve kumar konusunda yeterli mücadeleyi gösterdiğini söyleyemem.
TAŞERON OLARAK FENOMENLERİ VE GÜZELLİK MERKEZLERİNİ KULLANIYORLAR
Bu işin içinde kimler var? Hangi sektörden insanlar var? Bu kadar uzun süre nasıl ayakta kalıyorlar?
- Yasa dışı bahis ve kumar yer altı dünyası için de en sağlam gelir kapılarından biri. Çünkü uyuşturucu gibi riskli bir alan değil. Bir yasa dışı bahis ve kumar sitesinin günlük cirosunun 5 milyon TL seviyesinde olduğu tahmin ediliyor. Baronlar milyar dolarlık servete hükmediyorlar. Taşeron olarak fenomenleri de kullanıyorlar. Türkiye'de para aklamak için güzellik merkezi, eğlence merkezleri, oteller ve kuyumcu gibi farklı alanlarda iş yerleri açıyorlar. Parayı yurt dışına kripto sistemindeki soğuk cüzdan yöntemiyle çıkarıyorlar. Baronların sokaklarda kullandıkları çeteler var. Anlayacağınız her şeyin bir yöntemini bulmuşlar. Olan güzel ülkemize oluyor.
