Doğal güzellikleriyle ön plana çıkan İstanbul'un Şile ilçesi, sahip olduğu doğal güzelliği, Şile kestane balıyla önemli bir kazanca dönüştürdü. 2014 yılında Ahmet Can başkanlığında 7-8 üye ile kurulan Şile Arıcılık ve Arı Ürünleri Tarımsal Kalkınma Kooperatifi, aradan geçen 10 yılda 16'sı kadın olmak üzere 59 üyeye ulaştı. Şile'de kadınların da bal üretimine katılmasını destekleyen kooperatif ve başkanı Ahmet Can, sivil toplum kuruluşları ve bazı firmaların verdiği desteklerle kadınları arıcılık yapmaya teşvik etti. Doğu ve Orta Karadeniz'de üretimi yapılan kestane balından farklı olarak acılığı olmayan ve çokça yenildiğinde insana herhangi bir olumsuz etkisi dokunmayan Şile kestane balı, bu özelliğiyle 2021 yılında coğrafi işaret aldı.
ALTIN MADALYA KAZANDI
2024 yılı başında Fransa'nın başkenti Paris'te düzenlenen bal yarışmasında birinci olarak altın madalya kazanan Şile kestane balı, merkezi İtalya'da bulunan ve içinde 5 binden fazla yerel ürünün bulunduğu Uluslararası Nuhun Ambarında korunması gereken ürünler kategorisinde yer aldı. Ayrıca Şile kestane balı Güvenilir Gıda Platformu tarafından da ödüle layık görüldü. Şile Arıcılık ve Arı Ürünleri Tarımsal Kalkınma Kooperatifine merkezlik yapan Arıcılık Merkezi ile de daha kurumsal bir yapıya kavuşan Şileli aracılar, organize bir şekilde Şile'nin doğal zenginliğini sağlık ve lezzetle birlikte ticari kazanca dönüştürdü. Şile Arıcılık ve Arı Ürünleri Tarımsal Kalkınma Kooperatifi Başkanı Ahmet Can, Şile'nin yüzde 80'inin orman ve bu ormanlık alan içinde amatör ve profesyonel manada arıcılık yapan 450 civarında arıcının olduğunu belirterek, ilçede yaklaşık 10 kovanlık bir arıcılık popülasyonunun olduğunu söyledi. Can, "Şile, İstanbul'un en az nüfuslu bir ilçesi ama coğrafi alan olarak da en geniş ilçelerinden birisidir. Bu coğrafi alanın da yüzde 80'i ormandır. En son yaptığımız sayıma göre yaklaşık 10 bin kovanlık bir arı popülasyonumuz vardır. Yaklaşık 400- 450 aile arıcılık yapmaktadır. Bunların da 250 civarının işletme kaydı var. Buradaki esas üretim Şile kestane balı üretimidir. Bizim lokomotif ürünümüzdür. Yıllara göre değişmekle birlikte kovan başına 5 kilogram ile 10 kilogram arasında bal hasadı yapabilmekteyiz. Bu da 10 bin kovandan hesapladığımızda 50 ton ile 100 ton arasında bir rekolte oluyor. Bu sene kovan başına yaklaşık 7.5 kilogram rekolte oldu. Haziran ayında bizim bu bölgedeki kestane ağaçları çiçek açıyor. Biz de haziran ayının sonu ve temmuz gibi bal hasadı yapıyoruz" dedi.
COĞRAFİ İŞARETLİ ŞİLE KESTANE BALI
Şile kestane balının coğrafi işaretli bir ürün olduğunu belirten Ahmet Can, "Şile kestane balı İstanbul'un gıdada coğrafi işaretli ilk ürünüdür. Bunun da bir denetim mekanizması vardır. Bu denetim mekanizmasının içinde 5 tane kurum vardır. Bu kurumların temsilcileriyle beraber biz kooperatif ortaklarımızdan aldığımız ürünlerden her bir üretici için bir numune oluşturuyoruz. Aldığımız numuneleri kolilere koyarak Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi gıda laboratuvarına gönderiyoruz. Burası Türkiye'de bal konusunda uzmanlaşmış bir yerdir. Orada analiz sonuçları gıda yönetmeliğine ve coğrafi işaretli ürün kriterlerine uygunsa bize raporu ulaştığı andan itibaren paketleme sürecini başlatıyoruz. Şile merkezde iki tane satış yerimiz var. Bunlardan bir tanesi yerli pazarı dediğimiz doğal ürünlerin ve köylü ürünlerinin satıldığı uluslararası bir organizasyonun üyesi olan Şile yer yüzü pazarında bir satış yerimiz var. Bir de Şile çarşıda bir satış dükkânımız var. Orada satışlarımızı gerçekleştiriyoruz. Yine Arıcılık merkezimizde satış yapıyoruz. Yine bizim kooperatifi kurduğumuzdan beri kullandığımız internet sitemiz üzerinden online olarak tüm Türkiye'ye kargoyla ürün gönderiyoruz. Kestane balının kilosu geçen yıl bin 200 TL civarında iken bu sene yaklaşık bin 800 TL civarında olacak. Biz koli olarak değil de 400 ve 750 gramlık olarak kavanozlarda satıyoruz" diye konuştu.
ANTİOKSİDAN DEĞERİ YÜKSEK
Kestane balının sağlığa oldukça faydalı olduğunu belirten Başkan Can, "Kestane balı, anti oksidan değeri yüksek ballardandır. Yani, yara iyileştirme özelliği fazla olan bir baldır. Üst solunum yolu hastalıkları, mide bağırsak hastalıklarına, öksürüğe karşı faydalıdır. Bu durumlarda destekleyici tedavi olarak da kullanılıyor. Bunların dışında bağışıklık sistemine genel bir katkısı vardır. Coğrafi işaretli Şile kestane balı ile katıldığımız Paris bal yarışmasında birinci olarak altın madalya da aldık" ifadelerini kullandı. Can, "Kooperatifimiz 2014 yılında önder arıcıların bir araya gelmesiyle kuruldu. Küçük 9 metre kare bir yerden bugün Şile Arıcılık Merkezine kadar geldik. Kooperatif olarak kalitemizi sürekli artırarak bugüne geldik. 7-8 üyeyle başladığımız kooperatif ortaklığı bugün 59 kişiye ulaştı. Geçmişe dönük envanterle birlikte Türk Patent Kurumu'na başvurduk. Başka illerin 3 yılda alamadığı coğrafi işareti biz 3 ayda aldık. Kooperatifleşmenin, üreticinin içinde olduğu kamunun desteklediği bir yapıyla bu bölgeye ait bir ürüne coğrafi işaret tescili gerçekleştirildi" dedi.
