Rumların Kıbrıs Türkleri'ne yönelik katliam ve zulmünü sonlandırmak, barışı ve huzuru getirmek için, 20 Temmuz 1974 günü Türk Silahlı Kuvvetleri adaya Kıbrıs Barış Harekâtı'nı gerçekleştirdi. Cenevre Konferansları'nda bir sonuç alınamayınca Türkiye Cumhuriyeti "Ayşe Tatile Çıksın" parolasıyla 14 Ağustos'ta 2. Barış Harekâtı'nı hayata geçirdi. Bu harekât sırasında, Türk ordusu 498 şehit verdi. Kıbrıs Türk tarafından ise 70'i mücahit, 270 kişi şehit oldu. Kıbrıs Türkleri genel olarak ise
bin 672 şehit verdi. Kıbrıs Barış Harekâtı sonucunda Kıbrıs Türk toplumunun hakları ve güvenliği teminat altına alındı. Kıbrıs Barış Harekâtı'nın 50. yılında SABAH Pazar, Kuzey Kıbrıs'ta tarihi bir yolculuğa çıktı.
KIBRIS'I FETHE GELDİLER
Birçok medeniyete ev sahipliği yapan Kuzey Kıbrıs'taki üç günlük gezinin ilk gününde İslam âleminin de Kıbrıs'a ne kadar önem verdiğine şahit oluyoruz. Lefkoşa'daki Ercan Havalimanı'na yakın olan Kırklar Türbesi bunun en büyük göstergesi. Çünkü 640'lı yıllarda Halife Hz. Osman döneminde tarihteki ilk İslam donanması ilk seferini Kıbrıs'a yapıyor. Tarihçilere göre Hz. Peygamber'in (s.a.v) süt teyzesi Hala Sultan ile birlikte bin 200 sahabe gemilerle bu sefere katılıyor. Ancak Mesarya Ovası'nda Bizanslı askerler tarafından sahabeler şehit ediliyor. Kıbrıs'ın 1571'de Osmanlılar tarafından fethedilmesiyle bazı manevi olayların yaşanması sonucu sahabelerin türbesi bulunuyor. Fakat Hala Sultan'ın türbesi Güney Kıbrıs tarafında bulunuyor.
İLK ÇIKARMA PLAJI, MÜZE VE ŞEHİTLİK
Kırklar türbesinden ayrılırken istikametimizi Kıbrıs Barış Harekâtı'nda adaya ilk çıkarma yapılan Girne'deki Yavuz Çıkarma Plajı'na yönlendiriyoruz. Burada üç gün boyunca Türk ve Rum kuvvetleri çarpışıyor. 1978'de ise harekâtın ve şehitlerin anısına Barış ve Özgürlük Anıtı yapılıyor. Alanda çıkarma gemisinin serisinden bir gemi müze olarak faaliyet gösteriyor. Harekâtta görev alan bir helikopter de ilgi görüyor. Burada 50'nci Piyade Alay Komutanı Piyade Kıdemli Albay İbrahim Karaoğlanoğlu, Hava İrtibat Subayı Pilot Binbaşı Fehmi Ercan ve iki er şehit oluyor. İleride şehitliğe adını veren İbrahim Karaoğlanoğlu, Ercan Havalimanı'na adı verilen Fehmi Ercan ile birlikte 8 subay, 5 astsubay, 58 erbaş ve er olmak üzere toplam 71 şehit mezarı yer alıyor.
KANLI NOEL'İN YAŞANDIĞI EV
Kuzey Kıbrıs gezisinin üçüncü gününde yolumuz başkent Lefkoşa'ya düşüyor. Kıbrıs tarihine "Kanlı Noel" diye anılan ve 20 Aralık 1963'te Kıbrıslı Türklere yönelik Rumların başlattığı saldırılar Rumların en ses getiren katliamlarından birinin yaşanmasına neden oluyor. 24 Aralık 1963'te tam 61 yıl önce Türk subaylarının evlerine saldırılar düzenleniyor. Binbaşı Doktor Nihat İlhan'ın evi de o saldırılara maruz kalıyor. Eşi Mürüvvet ve üç çocuğu Murat, Kutsi ve kundaktaki Hakan saklandıkları banyoda Rumların vahşice kurşunlaması sonucu şehit ediliyor. Katliamın yapıldığı Lefkoşa'daki ev ise Barbarlık Müzesi olarak katliamı aktarıyor.
BAŞKENT LEFKOŞA BAMBAŞKA BİR ŞEHİR
Kuzey Kıbrıs gezisinin üçüncü günün-gününde yolumuz başkent Lefkoşa'ya düşüyor. de Kıbrıs tarihine "Kanlı Noel" diye anılan ve 20 Aralık 1963'te Kıbrıslı Türklere yönelik Rumların başlattığı saldırılar Rumların en ses getiren katliamlarından birinin yaşan- yaşanmasına neden oluyor. 24 Aralık 1963'te masına tam 61 yıl önce Türk subaylarının evlerine saldırılar düzenleniyor. Binbaşı Doktor Nihat İlhan'ın evi de o saldırılara maruz kalıyor. Eşi Mürüvvet ve üç çocuğu Murat, Kutsi ve kundaktaki Hakan saklandıkları banyoda Rumların vahşice kurşunlaması sonucu şehit ediliyor. Katliamın yapıldığı Lefkoşa'daki ev ise Barbarlık Müzesi ola- olarak katliamı aktarıyor.
EOKA MENSUBU RUMLARIN KÖY KATLİAMI
Türkiye, Barış Harekâtı'na başladıktan iki gün sonra Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin kararı ile İngiltere ve Yunanistan'a barış ve müzakere çağrısı yapılarak harekâtı duruyor. Garantör devletler müzakere için Cenevre'de görüşmelere devam ediyor. Türkiye, garantör olarak masada Kıbrıs Türkleri'nin hakları konusunda 2. Cenevre Konferansı'nda da çözüme varılamayınca 14 Ağustos 1974'te "Ayşe Tatile Çıksın" parolasıyla Kıbrıs Barış Harekâtı'nın ikinci aşaması başlatılıyor. Aynı gün Kıbrıs Rumları'ndan oluşan EOKA; Gazimağusa'daki Muratağa, Sandallar ve Atlılar köylerindeki sivillere yönelik baskınlar yapıyor. Rumlar, katliamda erkek, kadın ve çocuk ayırmaksızın hepsini öldürüp başlarını kesiyorlar ve işkence ile öldürdükleri Kıbrıslıları toplu mezarlara gömüyorlar. İlk katliam köyü Muratağa. Burada Sandallar ve Muratağa'da katledilen sivil 89 Kıbrıs Türkü'nün şehitliği bulunuyor.
GİRNE'DE BOĞAZ ŞEHİTLİĞİ VE HZ. ÖMER TÜRBESİ DİKKAT ÇEKİYOR
Yolumuzu yeniden Girne'ye çevirdiğimizde şehre varmadan Boğazköyü'nde Boğaz Şehitliği'ni ziyaret ediyoruz. Kıbrıs Barış harekâtlarında şehit olan 330 şehit burada, Türk askeri ve Kıbrıslı mücahitler yan yana... Bir Fatiha okuduktan sonra Girne'ye bağlı Çatalköy'ün deniz kıyısında kayalık bir bölgedeki Hz. Ömer Türbesi'ne gidiyoruz. 647-649 yılları arasında İslam Orduları'nın Kıbrıs'ı fethetmek için geldiğinde sahabelerin komutanı olan Hz. Ömer (r.a.) ismindeki sahabe ve altı silah arkadaşı burada şehit ediliyor. Sahil kıyısındaki bir mağaraya defnediliyorlar. Sahabelerin naaşlarını ise Osmanlı 1571'de Kıbrıs'ı fethedince keşfediyor. Kuzey Kıbrıs'a gelenler yedi sahabenin mezarını ziyaret etmeden Girne'ye girmiyor. Girne zaten "Turizm başkenti" diye anılıyor. Kuzey Kıbrıs'tan ayrılırken medeniyetlerin ve ecdadın Kıbrıs'a nedenli önem verdiğini bir kez daha anlıyoruz.
BURALARA GİTMEYİ İHMAL ETMEYİN
Türk Hava Kuvvetleri'nin ilk savaş kaybı 8 Ağustos 1964 yılında savaş pilotu olan Cengiz Topel'in şehit olmasıyla yaşanıyor. Anıtı Lefke'de Gemikonağı köyündeki sahil şeridinde ziyaret edilebilir.
Mağusa'daki Aziz Mahmud Huda-i hazretlerinden icazet alan Kutup Osman Tekkesi ve Türbesi.
Osmanlı'nın 1571'te Kıbrıs'ı fethetmesi sonrası camiye çevrilen Mağusa'daki Lala Mustafa Paşa Camii.
92 yaşında 2014'te vefat eden Şeyh Nazım Kıbrısi Hazretleri'nin Lefke'de bulunan dergâhı ve türbesi.
Gazimağusa'daki 1.Dünya Savaşı'nda Çanakkale'de İngilizlere esir düşen Osmanlı askerlerinin getirildiği ve şehit edildiği Çanakkale Şehitliği. Gazimağusa'daki zamanında Kıbrıs'ın turizm cenneti olan ve "Hayalet şehir" olarak anılan 2020 yılında ziyarete açılan Kapalı Maraş.
Lefkoşa'daki 446 yıllık Arap Ahmet Camii. İplik Pazarı Camii avlusunda 1571 yılında şehit olan Osmanlı'nın yüzbaşı şehidinin türbesi Fetih sırasında şehit olan yeniçeri subayı Bektaşi Şeyhi Kutup Baba ve iki yakınının türbesi.
Lefkoşa'daki tarihi Samanbahçe Evleri ise Osmanlı'nın ilk sosyal konut projesi. Bu konutların içinde yaşam hâlâ devam ediyor.