Yıllardır konuştuğumuz ancak çoğu insanın komplo teorisi diyerek gülüp geçtiği bir reknoloji daha hayatımıza giriş yaptı. Elon Musk'un kurucusu olduğu nöroteknoloji şirketi Neuralink, ilk kez bir insana beyin çipi yerleştirdi. 'Telepati' adı verilen çip, uzuvlarını kullanma yeteneğini kaybetmiş insanlara umut olacak. Musk, "Stephen Hawking'in hızlı bir katip olduğunu hayal edin. Hedef bu" dedi. Gerçekten de hedef bu mu dersiniz? Daha sağlıklı bir dünya için atılmış küçük bir adım mı? Bu çip daha çok insanın beynine yerleştirildiğinde neler olacak? İnsanı kontrol etmek, iradesi dışında bir şeyler yaptırmak mümkün olacak mı? İnsanlık artık bilgisayar gibi bir araç olmadan aynı işlemleri yapabilecek mi? Evdeki akıllı makinelerimiz ile telepati yöntemi ile mi iletişim kuracağız? Tüm alışkanlıklarımızı ve düşüncelerimi bilen bu çip bu bilgileri kimlerle paylaşacak? En önemlisi, bir uzvumuz haline gelebilecek olan bu cip kim ya da kimler kontrol edebilecek? Geleceği şekillendirecek bu yeni buluş, hepimizin kafasında binlerce soru oluşturdu? Biz de tüm sorularımızı Marmara Üniversitesi İletişim Fakültesi Görsel İletişim Tasarımı Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Ali Murat Kırık ile konuştuk.
ÇİPLERİN AMACI NEDİR?
Neuralink'in amacı, insan beynini bilgisayarlarla daha yakından entegre etmektir. Bu, insanların çevreleriyle daha verimli ve doğal bir şekilde etkileşime girmesine olanak tanıyacaktır. Elon Musk, Neuralink teknolojisinin, insanların daha yaratıcı, üretken ve akıllı olmalarını sağlayacağını düşünüyor. Ayrıca, bu teknolojinin engelli insanların hayatını iyileştirmeye ve yeni tıbbi tedaviler geliştirmeye yardımcı olabileceğini düşünüyor. Aslında arkasında planlanan nasıl bir gelecek olacak? Neuralink teknolojisinin potansiyeli, bilim kurgu filmlerini aratmıyor. Bu teknolojinin yaygınlaşması durumunda, insanların yaşamları ve dünyayı algılama şekilleri kökten değişebilir. Misalen, insanlar yalnızca düşüncelerini kullanarak bilgisayarları kontrol edebilir, çevreleriyle daha verimli bir şekilde etkileşime girebilir ve hatta yeni beceriler öğrenebilirler. Bu, insanların daha yaratıcı, üretken ve akıllı olmasına olanak tanıyacaktır. Ayrıca, Neuralink teknolojisi, engelli insanların hayatını iyileştirmeye yardımcı olabilir. Buna örnek vermek gerekirse, felçli insanlar, yalnızca düşüncelerini kullanarak hareket edebilirler. Bu, onların bağımsız bir şekilde yaşamalarına ve üretken olmalarını sağlar.
Zengin fakir arasında uçurum oluşabilir
Sosyal eşitsizlik endişesi de önemlidir. Erişim, zenginlik ve sosyal statü gibi faktörlere bağlı olarak belirlenebilir, bu da bu teknolojiye sadece varlıklı insanların erişebileceği anlamına gelebilir, bu da zengin ve fakir arasındaki uçurumu daha da derinleştirebilir. Ayrıca, bu tür cihazlarla sürekli olarak etkileşimde bulunmanın bağımlılık ve teknolojiye bağımlılığı artırabileceği endişesi de mevcuttur. Bu, kullanıcıların gerçek dünya ile olan bağlarını zayıflatabilir ve sosyal ilişkilerini etkileyebilir. Ayrıca, teknolojik iyileştirmelerin eşitsiz dağılımı ve bilinmeyen uzun vadeli etkiler gibi diğer endişeler de bulunmaktadır. Bu nedenle, bu tür teknolojilerin geliştirilmesi ve kullanılmasıyla ilgili olarak dikkatli bir düşünce ve düzenleme gerekmektedir.
Zihnimizin kontrol edilmesi mümkün
Neuralink gibi beyin-bilgisayar arayüzü teknolojileri, insanlığa önemli faydalar sunarken aynı zamanda endişeleri de beraberinde getiriyor. Bu endişeler arasında öncelikli olarak gizlilik ve güvenlik endişeleri yer alıyor. Beyin implantlarıyla ilişkilendirilen en büyük endişelerden biri, kişisel gizlilik ve güvenliğin riske girmesi. Bu cihazlar, kullanıcının düşüncelerini ve duygularını kaydedebilir ve kontrol edebilir, bu da potansiyel olarak kullanıcıların özel zihinsel dünyasının başkalarına ifşa edilmesine yol açabilir. Ayrıca, kötü niyetli kişilerin bu cihazları ele geçirerek kullanıcıların zihinsel özgürlüğünü ihlal etme potansiyeli bulunmaktadır.
Aldığımız riske değecek mi?
Neuralink teknolojisinin potansiyel faydalarının, risklerinden çok daha fazla olduğuna inanılıyor. Bu teknolojinin yaygınlaşması durumunda, insanlığın geleceğini şekillendirmede önemli bir rol oynayacağı düşünülüyor. Neuralink teknolojisinin potansiyel avantajları
Engelli insanların hayatını iyileştirme...
İnsanların çevreleriyle daha verimli bir şekilde etkileşime girmesini sağlama.
İnsanların daha yaratıcı, üretken ve akıllı olmasına olanak sağlama.
Yeni tıbbi tedaviler geliştirmeye yardımcı olma. Neuralink teknolojisinin potansiyel dezavantajları
Güvenlik ve gizlilik riskleri.
Kötü amaçlarla kullanılması. Neuralink gibi beyin-bilgisayar arayüzü teknolojileri geliştirildiğinde, teorik olarak yapay zeka destekli nesnelerle doğrudan iletişim kurmak mümkün olabilir. Bu, örneğin akıllı ev cihazlarıyla veya diğer IoT (nesnelerin interneti) cihazlarıyla bir insanın beyin sinyalleri aracılığıyla etkileşime girmesi anlamına gelebilir. Bu tür bir iletişim biçimi, insanların fiziksel cihazları kontrol etmelerini, veri alışverişi yapmalarını veya hatta yapay zeka destekli cihazlarla düşünsel bir bağlantı kurmalarını sağlayabilir. Mesela, bir kişi bir yapay zeka destekli süpürgenin nasıl çalışacağını veya bir buzdolabının içeriğini kontrol etme talimatını düşünceleriyle iletebilir. Ancak, bu tür bir teknolojinin yaygın olarak benimsenmesi ve kullanılması bir dizi etik, gizlilik ve güvenlik sorununu da beraberinde getirebilir. İnsanların zihinsel düşünceleriyle etkileşime giren cihazlar, kişisel gizliliklerini tehlikeye atabilir veya kötü niyetli saldırılara açık hale gelebilir. Ayrıca, bu teknolojinin insanların günlük yaşamlarında ne kadar yaygın hale geleceği ve insanların bu teknolojiyi kabul etme istekliliği gibi faktörler de göz önünde bulundurulmalıdır.
İnsan da hacklenebilir
Neuralink teknolojisinin dezavantajları da yok değil. Bu teknolojinin güvenliği ve gizliliği konusunda endişeler var. Ayrıca, bu teknolojinin kötü amaçlarla kullanılması da mümkün... Zira beynin hacklenmesi mümkün olabilir. Neuralink teknolojisi, beynin elektriksel aktivitesini okuyabilen ve değiştirebilen bir cihazdır. Bu, kötü niyetli bir kişi tarafından, bir kişinin düşüncelerini, duygularını veya davranışlarını kontrol etmek için kullanılabilir. Çünkü bir siber saldırgan, bir kişinin düşüncelerini okuyarak onların sırlarını öğrenebilir veya onların davranışlarını kontrol ederek onları bir şeyler yapmaya zorlayabilir. Ayrıca, bir saldırgan, bir kişinin duygularını değiştirerek onların ruh halini veya davranışlarını etkileyebilir.
Neuralink çipleri ne işe yarayacak?
Neuralink çipleri, beynin hareketi, algıları ve düşünceyi kontrol eden bölgelerine yerleştirilen küçük, kablosuz cihazlardır. Bu çipler, beynin elektriksel aktivitesini okuyabilir ve bilgisayarlara veya diğer cihazlara iletebilir. Neuralink'in ilk hedefleri, insanların yalnızca düşüncelerini kullanarak bir bilgisayar imlecini veya klavyeyi kontrol etmelerini sağlamaktır. Bu, felçli veya hareket kabiliyeti sınırlı olan hastalar için devrim niteliğinde bir gelişme olabilir. Gelecekte, Neuralink çipleri daha karmaşık görevler için kullanılabilir. Örneğin, insanların ağrıyı kontrol etmelerine, hafızalarını iyileştirmelerine veya hatta yeni beceriler öğrenmelerine yardımcı olabilirler.
