Kabul edelim son yılların en çok konuşulan sinema filmi Barbie oldu... Her ne kadar filmin ana teması oldukça feminist öğeler içeriyor olsa da başrol oyuncusu Margot Robbie'nin güzellik ve fiziksel özellikler bakımından oyuncak bebeğe olan benzerliği tabii ki filme olan ilginin daha da artmasını sağladı. Bir anda tüm dünyayı bir Barbie çılgınlığı sardı. Pembe elbiseler, pembe mutfak malzelemeleri, Barbie markasıyla dev modaevlerinin yaptığı kapsül koleksiyonlar derken durum öyle bir hale geldi sağımız solumuz pembelere sarıldı ve üstümüz başımız resmen Barbie'ye bulandı...
Bu çılgınlık filmin vizyona girmesinden haftalar sonra öyle bir noktaya geldi ki kadınlar çocukluklarından itibaren hayatlarına sızmış olan bu bebeği estetik bakımından da taklit etmeye başladı. Sapsarı hatta platin sarılar yeniden popüler oldu. İncecik beller ve bununla çelişki içindeki yuvarlak iri göğüsler yeniden ön plana çıktı. Dümdüz ancak bembeyaz dişler yaptıranların sayısı arttı. İnce, zarif ancak sportif bir görüntü sağlamak için kalça küçültme operasyonları ve bacak şekillendirme işlemlerinin sayısı yükseldi...
Durum öyle bir hal aldı ki ABD başta olmak üzere dünyanın birçok noktasında Barbie bebek estetik paketleri satılmaya başlandı... Son olarak ABD'de yayınlanan New York Post gazetesi Cameo Surgery Center isimli hastanenin 120 bin dolara kadınları Barbie bebeğe çevirmek için estetik paketleri satmaya başladığını haber yaptı. Hastaneden Dr. Scott Blyer, "Kadınlar her zaman birine benzemek için kapımızı çalışıyor. Bazen Kim Kardashian gibi iri bir popoya sahip olmak için oluyor bu bazen de Barbie'ye benzemek için... Bizim yaptığımız mümkün olduğu ölçüde Barbie'ye benzemelerini sağlamak" diyor... Türkiye'deki durum nedir, böyle bir beklentiyle doktorun kapısını çalmak ne kadar normaldir, doktorların bu duruma engel olması gerekmez mi gibi sorularımızla konuyu işinin uzmanlarıyla görüştük...
Her zaman için Paris Hilton ya da Victoria Silvstedt gibi Barbie'ye benzeyen ve bu benzerliği daha da ön plana çıkarmak için estetik müdahaleler yaptıran kadınlar oldu şov dünyasında... Bebeği çocukluğundan itibaren bir takıntı haline getiren ve bu amaçla estetik doktorlara koşanların sayısı hiç de azımsanacak gibi değil... Kusursuz bir görüntüye sahip bebeklere bir nebze olsun benzemek için ellerindeki tüm imkanları kullanan yüz binlerce dolar harcayan kadınlara ait haberler dünyanın her yerinde... Tabii genel fiziksel özellikleri bebeğe benzediği için operasyonlarla olabildiğince doğal bir görüntüye kavuşanlar da var kabul edelim yüzüne bakılmayacak kadar kötü bir hale gelenler de var... Tabii ki tüm hekimlerin dediği gibi öncelikle güzellik algısı bir masaya yatırmak lazım, hastanın her talebine cevap vermeye gerek yok ve en önemlisi bir başkasına özellikle de bir bebeğe benzeme isteği bir algı bozukluğuna işaret ediyor... Hadi gelin bu duruma biraz daha yakından bakalım....
MEVLÜT DAĞ (Medikal Estetik Hekimi)
Bu beklentiyle kapımızı çalanlar var
"Ülkemizde de oyuncak Barbie ya da Ken yüzlerine dair bir talep kendisini göstermeye başladı. Hatta tüm vücudunda bu tarz bir estetik görüntüye yaklaşmaya çalışanları da görüyoruz. Belirgin elmacık kemikleri, belirgin çene, yuvarlak etli dudaklar ve gözler... Barbie'nin estetik görüntüsüne yakın bir görüntü talep edenler evet var. Bu istekler parça parça zaten hep vardı. Ama son dönemde tümden farklı bir estetik algısıyla ve belirgin bir beklentiyle bize ulaşanlar var. Böyle durumlarda biz hekimlerin bir şekilde bu durumu masaya yatırmamız lazım. Hastanın talep ettiği değişiklik yüz yapısına uygun mu diye bakmak gerekiyor. Ayrıca hastanın psikolojik yapısının dikkate alınması da lazım. Hastanın doktora kendini emanet etmesi gerekiyor. Böyle bir değişiklik yapılması halinde ileride yaşanabilecekler hakkında doktorun verdiği bilgilerin ciddiyetle dikkate alınması gerekiyor. Evet böyle bir akım var, nasıl Kim Kardashian ve ailesinin fiziksel özelliklerinin ön plana çıktığı bir akım olması gibi... Ama her akıma sizin adapte olmanıza gerek yok. Ve bu akımları da size uysun, uymasın takip etmek yerine güvendiğiniz bir hekimle tüm süreçleri dikkatli bir şekilde masaya yatırmanızda fazla var."
YASEMİN SAVAŞ (Medikal Estetik Hekimi
Temelinde algı bozukluğu yatıyor
"Barbie bebek kadar güzel olmaya çalışmadan hemen önceki adım fotoşop uygulamalarındaki yüzlere benzeme çabasıydı... Hastalar çeşitli uygulamalarla fotoşop yapılmış fotoğraflarıyla bizlere gelip o görüntüye ulaşmak için yapılabilecek estetik müdahalelerin yapılmasını istiyordu. Bu, bu istenenlerin yapılması mümkün değil... Ne fotoşoplu bir görüntüye, ne ünlü bir oyuncuya ne de şu an konumuz olduğu üzere Barbie bebeğe benzemek mümkün değildir... Bizim ilk önce güzellik algısını masaya yatırmamız gerekiyor. Tek tip bir güzellik yoktur. Nicole Kidman da, Salma Hayek de, Margot Robbie de, Penelope Cruz da güzeldir... Hepsi birbirinden farklıdır güzeldir... Bunu hepimizin içselleştirmesi ve kabul etmesi gerekiyor öncelikli olarak. Oranları hiç birbirine uymayan Uma Thurman da Gwyneth Paltrow da güzel kadınlar... Ama incecik dudakları ve daha sert hatları var... Dar basenlerden, incecik bacaklardan bahsediyoruz mesela Jennifer Lopez güzel bir kadın değil mi? Güzellik dediğimiz şey karşı tarafın algıladığı, fiziksel özelliklerinin yanı sıra zekası, iletişim tarzı, giyimi, saçı aklınıza gelebilecek her şey bir bütündür güzellikte... Ancak güzellik algısı ailemizle, yaşadığımız çevreyle oluşur. Eğer bir kız çocuğu elinde bir Barbie bebekle büyürse ve ailesi o bebeğe dair fiziksel özellikleri överse orada sorun yaşayacaktır. Ailenin çocuğu sürekli o güzellik olgusundan uzak tutmak lazım. Bu şekilde büyüyen bir kız çocuk ilerleyen dönemde kendisi değiştirmeye daha meyilli oluyor. Bu bir algı bozukluğu. Sağlık tarafında çalışan kişilerin de sorumluluğu var. Doktorlar elinde bir fotoğrafla gelen her hastanın her istediğini yapamaz, yapmamalı... Yüzün bütününe, kişinin yaşam tarzına bakılması lazım öncelikli olarak. Bunun temeli psikiyatrik bir durum, bir algı bozukluğu."
HASAN SERHAT AYDILEK (Diş Hekimi)
Barbie'ninkiler gibi opak beyaz diş isteniyor
Barbie bebekleriyle bizim ülkemizde ilk tanışan nesil şu an 40'lı yaşların üzerinde... Bu yaşlar da kişilerin iş ve sosyal hayatlarındaki koşuşturmadan bir nebze olsun ara verip kendilerine vakit ayırmayı düşündüğü dönemdir. Barbie ve Ken bebekleri kendilerine rol model alarak büyümüş bu nesil bilinçaltında yaşattığı estetik beklentileri kendisinde de görmeyi arzulamaya başladı. Kendi çalışma alanım üzerinden bakacak olursam bir süredir kullandığımız renk skalasına baktığımda çoğunlukla opak beyaz renkler hatta Hollywood Bleach olarak adlandırdığımız çok parlak bir beyaz renk çok sık tercih edilir oldu. Barbie ve Ken bebeklerin dişlerinin de opak beyaz bir renk olduğunun altını çizmek isterim... Önceki yıllarda hastalarımız birbirinden farklı hizalarda olan dişleri tercih ediyordu, ön iki dişin daha uzun ve önde olduğu, kanin dişlerinin daha eğimli ve belirgin olduğu diş formları tercih edilirken günümüzde tercih ve beklentiler tüm dişlerin hepsinin aynı Barbie bebeklerde olduğu gibi bir hizada olması yönünde... Yurt dışında çalışan meslektaşlarımızdan da filmin vizyona girmesinin ardından Barbie ve Ken estetiği adıyla kombine estetik tedavi paketleri satılmaya başlandığını ve bu paketler içinde diş tedavilerinin de olduğunu duyuyoruz."
BELİZ BAYLAN (Uzman Klinik Psikolog
Bu takıntı psikolojik kaosa sürükleyebilir
"Klasik Barbie bebeğin fiziksel görüntüsü, gerçek dünyadaki vücut tiplerinden hiç birine benzemiyor. Bu vücut tipinin 'güzel' veya ''arzu edilen'' olduğu fikrinin içselleştirilmesi insanların kendilerine yönelik vücut algısını olumsuz etkileyebilir. Barbie bebeklere maruz kalmak, vücut memnuniyetsizliğine ve düşük öz saygı ve düşük öz değere neden olabilir. Bu gerçekçi olmayan idealleri içselleştiren genç bireyler, kendi bedenleri hakkında çarpık bir görüş geliştirebilirler ve bu da potansiyel olarak aşırı diyet veya düzensiz beslenme gibi sağlıksız davranışlara yol açabilir. Buna estetik işlemler de eklenebilir pek tabii ki... Herkesin, hepimizin genetiğinden kaynaklanan bir beden yapısı vardır. Bu beden yapısını dikkate almayıp Barbie güzellik ve vücut algısına uygun olmaya çalışmak için sağlıksız diyetler yapmak ya da doktorların kapısını çalmak pek çok sağlık sorununa neden olacağı gibi kişiyi psikolojik olarak da yoracaktır."
ALEYNA NAZLICAN ADAY (Psikolojik Danışman)
Doğru soru şu: Neden rol model alıyorlar?
"Maalesef toplumumuzda kendi biricikliğinin farkına varamayan insanlar da var. Ve bu insanların ortak noktaları kendileriyle ilgili düşüncelerini karşı tarafın beğenisi ile karşılamak oluyor. Herkesin beğendiği bir görüntüye sahip olurlarsa sevileceklerine ve bu sayede en temelde yatan sevilme ihtiyaçlarını giderebileceklerine inanıyorlar. Tabii ki insanların bu beklentilerini arttıran en etkili faktör bir rol modeldir. Saç rengi, göz rengi, vücut yapısı, giyinişi, bebeksi cildi, onunla bağdaşan renkleri ile Barbie kusursuz ve herkesin sahip olmayı hayal ettiği bir karakterdi değil mi? Yüzündeki kocaman gülümsemesi kadınlara ' benim gibi olursan sende böyle gülebilirsin' mesajını veriyor olabilir miydi? Mutsuz olan, kendi benlik imajı ile dost olamayan, özgüveni düşük, olumsuz hayat hikayelerine sahip kadınlar da gülümsemek ve eksik yanlarını doldurmak için Barbie'yi rol model almış olabilirler. Benzeme çabalarının altında, kusursuz güzelliğe sahip olursa sevilme, beğenilme, kendine güvenme ve kendini kabul edebileceğine inanma yatıyor olabilir. Barbie ile büyüyen nesilde çocuklar çok küçük yaşlardan itibaren Barbie'nin kusursuz bedeni, makyajı, her kıyafetin üzerine tam oturması, mükemmel bir görünüm sunmasına maruz kalıyorlar. Kendi görünüşlerini benzetmek için makyaj yaptıklarını, topuklu ayakkabılar giydiklerini görebilirsiniz. Kendi dış görünüşünü gerçekçi bir şekilde değerlendiremeyen bireyler beden imgesi ve iç görü de problem yaşayabilirler."
HÜSEYİN TIRMAN (Medikal Estetik Hekimi)
Barbie omzu ve boynu istiyorlar
"Gösterime giren film, çocukların oyun dünyasında yer alan bir kahramanın bizim aramızda da vücut bulmaya çalışmasını tetikledi. Saçları, belirgin elmacık kemikleri, dudakları, ince boynu ve ince vücut hatları ile dikkat çekici fiziksel özellikleri var bu oyuncak bebeğin... Filmle birlikte kişilerin estetik uygulamalara talepleri de değişti aslına bakarsanız. Önceden talep olmayan alanlarda mesela boyun ve omuzlar da botoks uygulamasına olan talep arttı. Figürün bu noktalarının ne kadar zarif göründüğünü düşünün. Bize gelenler de o bölgelerin daha ince görünmesi için Barbie Botoks uygulaması talep etmeye başladı. Ayrıca Barbie'nin bacak ve baldırları ya da kolları gibi ince bir görüntü talep edenler de arttı. Yine daha ince görünmek için yeni nesil ameliyatsız lazer lipo ve sıkılaştırıcı işlemlere de ilginin arttığını söyleyebiliriz."