Kadim medeniyetlerin başkenti ve dünyanın göz bebeği İstanbul'un Haliç kıyıları, çok özel bir misafiri ağırlıyor. Tarihin sisli ama bir o kadar da merak uyandıran dalgalarının arasından süzülüp gelen bir Viking gemisinden bahsediyoruz. Evet, yanlış okumadınız 900'lü yıllara ait bir Viking gemisi. Tarihi dizilerin oldukça moda olduğu günümüzde Viking kültürüne çok da yabancı sayılmayız. Bugün sizlere, okurken binlerce yıl öncesine gitmiş gibi hissedeceğiz Norveçli maceraperestlerin, orijinal bir Viking gemisiyle yaptığı 93 günlük yolculuğun hikayesini bizzat kahramanlarının ağzından aktaracağız. Arkeolojik kazılarda keşfedilen MS 10. yüzyıla ait Viking yelkenlisinin replikası "Saga Farmann", 12 kişilik mürettebatla 13 haftalık uzun bir yolculuğun ardından Rahmi Koç Müzesi'nin kıyılarına demirledi. Yapılan tarihi araştırmalar, yelkenlinin orjinali olan ve 10. yüzyılda inşa edilen "Klastad" isimli geminin yapıldıktan kısa bir süre sonra ilk seferlerinden birini İstanbul'a düzenlediğini gösteriyor. Saga Farmnn'ın kaptanı da bu tarihsel yolculuğun kökenlerine dikkat çekiyor. Geminin kaptanı Bjørn Vik ile keyifli bir söyleşi yaptık. Tarihin en önemli olaylarına bizzat şahitlik eden İstanbul yine önemli bir anın tanıklığını yapıyor. 900'lü yıllarda yapılan 'Klastad' isimli Viking Gemisi'nin, yapılışından kısa bir süre sonra yaptığı İstanbul seferini, bu defa replikası Saga Farmann tam 11 asrı aşkın bir süreden sonra tekrarladı ve Haliç kıyılarına demirledi. Arkeolojik kazılarda keşfedilen Viking yelkenlisinin replikası "Saga Farmann", 12 kişilik ekibiyle birlikte tam 13 hafta yol aldı ve İstanbul'la yeniden buluştu. Hem bu keyifli yolculuğu dinlemek hem de tarihi geminin ikizini görmek için Haliç kıyılarını ziyaret ettik ve yelkenlinin Norveçli kaptanıyla keyifli bir sohbet gerçekleştirdik.
ESKİ USÜL İLE İNŞA ETTİK
Sohbetimize ilk olarak Saga Farmann'ın Kaptanı Bjørn Vik'i tanıyarak başlıyoruz. Kaptan Vik, "55 yaşındayım Norveçliyim. Normalde bir ofiste çalışıyorum. Ve bu işi hobi olarak yapıyorum" sözleriyle kendini kısaca tanıtıyor. Tarihin izlerini bugüne taşıyan yolculuğun hikayesini ise şu ifadelerle anlatıyor: "Bu geminin aslı Norveç'te bulundu. Onun aslına uygun olarak yapılmış halidir. 900'lü yıllara dayanıyor tarihi. Üç yılda biz bu gemiyi yaptık. Vikingler nasıl yaptıysa biz de o şekilde yaptık. Bir ağaç kütüğünü baltayla önce ikiye, sonra dörde, sonra on altıya katmanlara ayırıyoruz. İncelterek plakalarını elde ediyoruz. Eski usul bir demir dövücüyle ahşap çiviler elde ettik. Her şey ilk yapıldığı gibiydi. Bu geminin yapımında üç gemi mühendisi vardı. Diğerleri gönüllü çalıştı."
DOSTLUK VE KÜLTÜR TRANSFERİ İÇİN BURADAYIZ
Kültürel aktarım amacıyla bu yolculuğa çıktıklarını söyleyen Kaptan Vik, "Bunların her biri zamanında ticaret amacıyla kullanılmış. İlk yapıldığı 900'lü yıllarda da ticaret amacıyla İstanbul'a gelmiş. Dolayısıyla hem kültürümüze sahip çıkmak, hem de kendi ülkemizdeki gelecek nesillere aktarmak adına, modern İstanbul'a böyle bir yolculuk yaptık. Viking kültürünü modern İstanbul'a da tanıtmak istiyoruz. Biz dostluk, bilgi ve kültür transferi için buradayız. Geçtiğimiz yıllarda Norveç'in kuruluş yıl dönümünü kutlarken, devletimiz bunun gibi 10 gemiyi bir araya getirdi ve beraber yelken açtık. Bu çok güzeldi" dedi.
İSTANBUL, ŞEHİRLERİN EN GÜZELİ
İstanbul'un büyüleyici bir kent olduğunu belirten Vik, "İstanbul gezdiğimiz bütün şehirler içinde en ilginç ve egzotik olanı bizim için. Almanya'ya ya da Avusturya'ya gittiğinizde biraz bize benziyor. Ama bu topraklara geldiğinizde en güzel haline ulaşıyorsunuz. O nedenle burayı seviyoruz" şeklinde konuştu.
TARİHİN DERİNLİKLERİNDEN GELEN MİSAFİRE DAİR...
Norveç'in Tønsberg kentinden 29 Nisan'da yola çıktı, 100'den fazla kanal geçerek 3 bin 500 kilometre yol kat etti. 20 metrelik Saga Farmann, bin yıl önce kargo gemisi olarak kullanıldığı düşünülen Viking yelkenlisinin birebir kopyası. Gemi, ekim ayının sonuna kadar Rahmi M. Koç Müzesi'nde görülebilecek. 2014 yılında yapımına başlanan ve dört yılda tamamlanan yelkenli, Norveç'in dördüncü Viking gemisi olan ve 1970 yılında Profesör Arne Emil Christensen'in gözetiminde çıkarılan Klåstad'ın arkeolojik rekonstrüksiyonu. MS 998 yılına tarihlenen ve kargo gemisi olarak kullanıldığı düşünülen geminin enkazı Larvik şehrindeki Viksfjord isimli bir fiyordun derinliklerinde bir tarlada bulundu. Enkaz, Tønsberg kentindeki Slottsfjellsmuseet'te sergileniyor.
VİKİNG TORUNLARININ MACERA DOLU YOLCULUĞU
Norveç'in Tønsberg kentinde 29 Nisan'da başlayan sefer boyunca Avrupa'nın nehirlerini birbirine bağlayan yeni kanallar kullanıldı. Geminin kıta Avrupası'na giriş noktası Almanya'nın Lübeck şehri oldu. Saga Farmann'ın Baltık'tan Karadeniz'e uzanan Avrupa suyollarında yaptığı yolculuğun başlangıç noktası Lübeck'ten 14 Mayıs'ta ayrılan gemi, yolculuğun büyük kısmını Ren, Maine ve Tuna nehirlerinde yaptı. 100'den fazla kanalı geçen, 3 bin 500 kilometre yolu geride bırakan Saga Farmann, Karadeniz üzerinden İstanbul'a ulaştı.
