Modanın özellikle de lüks moda dünyasının ne kadar güçlü ve etkili olduğunu sayısız kez yazmışımdır herhalde... Ama bazen yazıları sayılarla ve gerçek verilerle donatmak bu cümlenin gözünüzün önünde daha net bir hale gelmesini sağlayabilir. Dünyanın en prestijli dergilerinden Forbes, bu ay dünyanın en zenginlerini yani dolar milyarderleri listesini yayınladı. Forbes'un titiz çalışmalarına göre listede tam 2 bin 668 kişi var. Bu listenin en en vurucu kısmı tabii ki ilk 10... Ve bu ilk 10'un en başında sık sık yazılarımda bahsettiğim moda dünyasının dev imparatorluklarından birinin sahibi oturuyor. Evet evet doğru okudunuz... Kişisel serveti 190 milyar dolar olarak açıklanan 73 yaşındaki Bernard Arnault, dünyanın en büyük lüks imparatorluklarından biri olan LVMH'nin CEO'su... İsminden tahmin edebileceğiniz üzere bu şirket tabii ki Louis Vuitton'un, Moet&Chandon şampanyalarının ve Jas Hennessy & Co. konyaklarının sahibi... Tabii ki tüm hikaye sadece bu üçlüden ibaret değil... Bu lüks grubunun çatısı altında tam 60 şirket bulunuyor. 2021 yılı geliri 64.2 milyar euro olarak açıklanan şirket bünyesinde dünyanın her yerinde 156 bin çalışan bulunuyor. Rakamları bir kez daha okuyun şimdi... 160 bin çalışanı olan ve 60 şirketten oluşan dev bir imparatorluktan bahsediyoruz şu an...
İNŞAATTAN LÜKS SEKTÖRÜNE
Arnault, babasının inşaat şirketini yönetmek yerine bambaşka bir kulvara doğru yürüme cesareti göstermiş bir mühendis... Mezuniyeti sonrası babasının inşaat şirketinde çalışmaya başlayan Arnault, şirketin önce emlak sektörüne ardından tatil ve konaklama hizmetleri sektörüne girmesini sağladı. 1983 yılında şirketin CEO'su olarak Boussac Saint- Freres isimli iflas eden büyük bir şirkete yatırım kararı aldı. Bu şirket Christian Dior'un tasarım ofisini ve dikimhanesini de bünyesinde barındırıyordu... İlk iş şirketin bünyesinde bulunan Christian Dior ve Le Bon Marche dışındaki her şeyi sattı. 1987 yılında Louis Vuitton ve Moet Hennessy birleşmesinden doğan LVMH'yi şirket bünyesine kattı. Şirket şu an Dior ve Louis Vuitton dışında Loewe, Marc Jacobs, Givenchy, Christian Lacroix, Kenzo, Celine ve Fendi'yi de çatısı altında tutuyor. Arnault'nun yanı sıra moda dünyasının en zengin beşlisi, Forbes'un listesinde ilk 40'ta bulunuyor. Arnault'nun en yakın takipçisiyse listede 23'üncü sırada yer alan Inditex grubunun sahibi Amancio Ortega...
14 YAŞINDA OKULU BIRAKTI
86 yaşındaki Ortega 76.2 milyar dolarlık bir servete hükmediyor. Ortega tren yolu işçisi bir babanın oğlu. 14 yaşında okulu bırakmak zorunda kalmış. Ve o yaşta yerel, el işiyle tişörtler yapan bir mağazada çalışmaya başlayarak tekstil dünyasına adım atmış. El işiyle tişört yapmayı öğrenmiş ve 27 yaşında üzerinde isminizin baş harflerini işletebileceğiniz bornozlar üreterek kendi işini kurmuş. 1975 yılında karısıyla ilk Zara mağazasını açmış. Şu an bu markayı ve yedi diğer markayı da bünyesinde bulunduran Inditex, dünyanın dört bir yanında 7 bin 500 mağazaya sahip. "Sokakta beni beraber çalıştığım insanlar, arkadaşlarım ve ailem tanısın yeterli. Başka kimsenin benim kim olduğumu bilmesine gerek yok" diyen milyarder iş adamı hayatı boyunca üç kez röportaj vermiş. Her gün aynı kahve dükkanından kahve alan, boş zamanında stres atmak için at binen, öğle yemeklerini çalışanlarıyla fabrikasında yiyen Ortega, "Çalışmayı çok seviyorum. Tatile gitmek bana zaman kaybı gibi geliyor" diye konuşuyor. Onu listede Nike markasının kurucusu 85 yaşındaki Phil Knight izliyor.
ŞİRKETİ 500 DOLARA KURDU
Listede 25'inci sırada bulunan Knight 47.1 milyar dolarlık bir servete sahip. Stanford Üniversitesi'nden mezun olan Knight'ın babası avukatlıktan gazete yayıncılığına geçmiş Oregon Journal'ı kurmuş olan Bill Knight... Babası gazetede kendisine staj yapma şansı tanımayınca rakip gazeteye başvurup spor haberleri bölümünde çalışmaya başlayan Knight yedi yıl orduda görev yapan ve atletizme gönül vermiş bir sporcu. İlk olarak Japonların yaptığı ucuz koşu ayakkabılarını ABD'ye getirmeye karar veren Knight, şu an Asics olarak bildiğimiz Kobe by the Onitsuka Co. tarafından üretilen Tiger ayakkabılarını ülkesinde satmaya başlıyor. 1964 yılında Blue Ribbon Sports ismiyle spor ayakkabı üretmeye başladı. 1971 yılında firmaya Nike ismi verildi. Markayı ortağı ile birlikte 500'er dolar yatırarak kuran Knight, dünyanın en büyük yardımseverlerinden biri olarak kabul ediliyor.
AİLESİ KERESTECİYDİ
Listede 23'üncü sırada yine bir lüks grubunun kurucusu bulunuyor. 39.5 milyar dolarlık bir servete sahip olan 86 yaşındaki François Pinault, lise sonrasında eğitimine devam etmiyor. Onun yerine ailesinin kereste işinde çalışmaya başlıyor. Pinault, sonrasında iflas eden perakende zincirlerini satın almaya başlıyor. Printemps bunlardan sadece biri... Fransa'da ve ABD'de ünlü birçok şarap bağını da satın alan Pinault, ardından Gucci, Yves Saint Laurent, Balenciaga ve Alexander McQueen gibi dev modaevlerini çatısı altında toplamaya başlıyor. Pomelatto ve Boucheron gibi mücevher firmalarını satın alan Pinault, Christie's müzayede evinin ve 5 binden fazla sanat eserinin de sahibi...
COCO CHANEL'IN ORTAĞI
Forbes listesinde 38'inci sırada bulunan Alain ve Gerard Wertheimer. İkisinin de servetleri 34.4 milyar dolar olarak açıklanıyor. Bu iki kardeş Chanel'in sahipleri... 1950 ve 1948 doğumlu bu iki kardeşin büyük babaları Coco Chanel ile Chanel modaevini kuran kişi... Kardeşler Chanel'in yanı sıra Eres gibi bir grup lüks tüketim markasının da sahibi.. Ayrıca Fransa'da birçok ünlü şarap bağının ve at yetiştirme çiftlinin de sahipleri... Kardeşlerin yrıca silah fabrikaları da bulunuyor. Uzun lafın kısası oda dünyasının en güçlü beş ismi, Forbes'un dünya milyardeleri listesinde de ilk 40'ta... Bu bile moda ve tekstil endüstrisinin ne denli kudretli olduğunun birebir ispatı...