Genetik tanılı tüp bebek yöntemi
2022 yılına girdiğimiz bu günlerde öncelikle ilk köşe yazımda herkese sağlık, mutluluk ve özellikle çocuk özlemi olan çiftlerimize de sağlıklı gebelik haberlerini almalarını ve meleklerine kavuşmalarını diliyorum. Çocuk sahibi olmak isteyen çiftlerin hayali sağlıklı bebeklerini kucaklarına alabilmektir. Biz kadın doğum uzmanlarının da, çiftlerimizden istedikleri ilk şey elbette ki doğal gebelik olarak adlandırdığımız kendiliğinden gebeliklerdir. Fakat bu çiftlerin yüzde 15'i çocuk sahibi olabilmek için yardımcı üreme tekniklerine başvurmaktadır. Bu tekniklerin başında ise tüp bebek gelmektedir. Tüp bebek her gün kendini yenileyen ve yeniliklerle gebelik başarısı artıran teknolojileri içeren bir yöntemdir. Bu yöntemle çiftlerde yüzde 40 ile 70 oranında gebelik elde edilmektedir. Tüp bebekle gebelik elde etmekte iki ana kural vardır. Birincisi iyi bir embriyo, ikinci ise rahmin bu embriyoyu kabul edecek şekilde hazırlanmasıdır. Tüp bebekte her yıl gelişen teknoloji ile bu oranlar artmaktadır. Kişiye özel tüp bebek uygulamalarında çiftlerin yaşı, kilosu, çocuk olmama nedenleri göz önüne alınarak ilaç dozları ayarlanır ve iyi bir embriyo elde edildikten sonra yine kadının hormon değerlerine göre kişiye özel rahim hazırlanıp transfer yapılır. Tüp bebek tedavilerinin kişileştirilmesi çok önemlidir. Gelişen ve değişen teknoloji ile tüp bebek yöntemi de kendi içinde gelişim kaydetmiş, birçok başarıyı artıran tedavi yöntemi de çiftlere uygulanmaya başlanmıştır.
DÜŞÜK RİSKİ AZALIYOR
Bu yöntemlerden biri birçoğumuzun da eminim sıklıkla duyduğu 'genetik tanılı tüp bebek yöntemi'dir. Gebelikteki düşük riskleri bu yöntemle en aza inmekle beraber, bebeğin genetik hastalıkla doğma riski ortadan kalkabilmektedir. Bu yöntemde; embriyoların dış hücrelerinden beşinci günde lazerle biyopsi yapılır ve yeni nesil dizileme yöntemi ile genetiği normal olan embriyo seçilip anne rahmine yerleştirilir. Peki, kimlere genetik tanılı tüp bebek yapılır? Öncelikle kadının yaşı 38'den ileri ise, tüp bebek denemelerinde iki kez en iyi kalite beşinci gün embriyosu verilmesine rağmen gebelik elde edilememişse, daha önce düşük öyküsü olan kadınlarda düşüklerden gönderilen genetik örnekte genetik bozukluk varsa, anne veya baba adayında genetik bozukluk öyküsü varsa bu yönteme başvurabilmek mümkün. Bir diğer teknolojik ve başarı oranı yüksek yöntem ise embriyonun seçiminde yapay zeka kullanılmasıdır. Bu yöntem, hem gebelik oranlarını arttırmakta hem de gebeliğin sağlıklı devam etmesini sağlamaktadır. Ayrıca yapay zeka ile genetiği en normal embriyo seçimi yapılabilmekte. Yani bir anlamda bu yöntem embriyo genetik tarama testi gibi kullanılmaktadır. Bu şekilde çiftlerin ilk tüp bebek denemesinde gebeliği yakalama şansı da artmaktadır. Sizlere bu yazımla birlikte her haftabir melek hikayesi paylaşmak istemekteyim. Hep söylediğim gibi, bu süreçte ilk kural çiftlerin detaylıca hikayesini dinlemek, bu doğrultuda bir yol haritası hazırlamak ve tedavinin planlanmasıdır. Yani kişiye özel tüp bebek tedavisi bu sürecin en önemli ve kilit noktasıdır.
BİR MELEK HABERİ
Bugün gebelik haberini aldığımız anne adayımızın daha önce üç kez başarısız tüp bebek denemesi vardı ve 43 yaşında idi. Tüp bebek tedavi sürecinde bizlerin ilk yapması gereken de bu başarısız denemelerin sebebini ortaya koymaktır. İleri yaş bu başarısızlıkta maalesef önemli bir faktördür. İleri yaş ile birlikte yumurta sayısı ve kalitesinde ciddi düşüşler görürüz. Eğer eşte sperm sayısı ve kalitesi de yeterli durumda ise önceliğimiz kadın tedavisi olur. Bunları göz önünde bulundurarak ön tedavi planımızla birlikte yumurta toplama işlemimizi yaparak embriyomuzu hazırladık. İlk tüp bebek denememizde en iyi kalite beşinci gün embriyosu elde ederek yaş ve başarısızlıklarımızı da göz önünde bulundurduğumuz için embriyolarımızı genetiğe gönderdik. Gönderdiğimiz embriyolar için genetik sonucu bizlere transfer edilemez sonucu ile geri döndü. Aslında bu bizlere daha önce neden embriyoların tutunmadığı ile ilgili bilgi de veriyordu. Rahim sağlıklı olmayan bir embriyoyu tutmuyor, çoğu gebelik aslında bu yüzden gerçekleşmiyordu. Bizler biliyoruz ki rahim gerçekten çok zeki bir organdır. Hikayemize dönelim. Genetik sonucu sağlıklı gelmeyen embriyomuzu tabii ki transfer edememiştik ama vazgeçmedik. Sabırla, ara vermeden yaptığımız ikinci tüp bebek denememizde yapay zekanın da yardımı burada devreye girdi. Seçtiği iki tane en iyi kalite beşinci gün embriyosunu tekrar hazırladıktan sonra genetiğe gönderdik ve bir embriyomuzun genetiği normal geldi. Transfer sonrası sağlıklı gebeliği yakaladık. Umudun asla tükenmediği uzun bir süreç olabiliyor çoğu zaman tüp bebek tedavileri. Bizde öyle hikayeler var ki, hepsi de umut dolu, sabır dolu. Bu daha ilk çiftimiz. Çok şükür ki meleği sağlıkla geldi.. Darısı tüm isteyenlere diyelim. Bizi takip etmeye devam edin. Bizler hikayelerimizi paylaşmaya devam edeceğiz. Yeni bir hikaye ile haftaya görüşmek üzere.
PROF. DR. GÖKALP ÖNER