Pandemiyle birlikte tekstilin dünya için ne kadar büyük tehdit olduğunu bir kez daha hep beraber net bir şekilde gördük. Birleşmiş Milletler tarafından yayımlanan ve petrol endüstrisinin ardından dünyaya en çok zarar verenin moda endüstrisi olduğunu söyleyen rapor da bunun bir kanıtı... Büyük miktarda su kullanan ve karbon emisyonun yüzde 10'unu üreten bu endüstri (dünyadaki tüm havayolu ve deniz taşımacılık şirketlerinden çok daha fazla) birçok farklı açıdan dünyaya zarar veriyor. En dikkat çekeni hızlı moda ürünlerinin büyük kısmının petrol bazlı kumaşlardan üretilmesi ve bu ürünlerin daha sonra doğada çözünememesi...
İşte tam da bu yüzden dünyanın dört bir yanındaki bilim adamları biyomateryallerden üretilen tekstil ürünlerinin peşine düşmüş durumda... Bu sayede ortaya çıkacak biyoçözünür (geri dönüşümlü, bakterilerle ayrışabilen) kumaşlar dünyanın daha yaşanabilir bir yer olmasını sağlayacak.
DERİ GİBİ SAĞLAM MANTAR
Geçen günlerde New York Times gazetesinde çıkan bir makale ve CNN televizyonunda yayınlanan özel bir programda bu konuyu masaya yatırıldı. Uzmanlara göre üç farklı ürün hem moda dünyasının hem de gezegenimizin geleceğinin şekillendirilmesinde önemli bir role sahip olacak...
Bunlardan biri moda dünyası içinde de her geçen gün daha da popüler olan mycellium (mantarın lifsel kısmı)... New York Times'ın ürünle ilgili değerlendirmesi şöyle: "Geri dönüşüm ve sürdürülebilirliğin ana ilkesi biyomateryaller olmak zorunda... Philip Ross ve Sophia Wang'in 2013 yılında kurduğu MycoWorks bu konuda dünyada en etkili firmalardan biri olmuş durumda... Ana çalışmalarını reishi mantarıyla yapan bu ikili elde ettikleri ürünün derinin bir kopyası olduğunu söylüyor. Deri gibi sağlam, yumuşak, güzel görünüşlü ama tamamen mantardan üretilmiş bu ürün moda dünyasında birçok taşın yerinden oynamasına neden olacak,"
TALAŞ, ŞEKER VE YOSUN
Gazeteye konu olan bir başka çalışma ise David Breslauer ve ortaklarının sahibi olduğu Bolt Threads firmasına ait... 2009 yılında kurulan bu firma şimdiden mantardan deri, şekerden ipek kumaşı üretebiliyır.
Breslauner, "Örümcek ağlarını inceleyerek işe başladım. Onların kullandığı özel bir proteinin sıvıyı life çevirdiğini gözlemledim. Firmamızın ana çalışmalarının temelini de bu oluşturdu. Şu an talaş, şeker, mantar bizim için tekstil ve moda ürünü haline gelebilecek ana materyal anlamına geliyor" diye konuşuyor. Bolt Treads'in 213 milyon dolarlık, MycoWorks'ün de sadece birkaç ay önce 17 milyon dolarlık yatırım almış olması, çözünebilir biyolojik kumaşların ne kadar önemli olduğunun bir ispatı.
Canadalı tasarımcı Roya Aghighi'nin British Columbia Üniversitesi'nden bir grup bilim adamıyla yürüttüğü bir proje de yosunlar tarafından üretilen özel bir kumaşın çevre kirliliğinin sonunu getirebilecek kadar önemli olduğunu gösteriyor. Fotosentez yaparak karbon emisyonunu emen yosun temelli bu yeni tekstil ürünü tüm dünyanın dikkatini çekmiş durumda...
