Uluslararası Müzeler Konseyi (ICOM) pandemi süreci nedeniyle dünya genelinde müzelerin yüzde 12'sinin kapanabileceğini açıklamıştı. Tedirgin edici bir açıklamaydı. O zamandan beri Türkiye'deki, özellikle özel müzeleri dikkatle takip ediyorum. Maşallah bizim müzeler ve müzelerin destekçileri dirençli çıktı. Ayrıca bu dönemde sorumluluk da üstendiler. Sanatseverlerle online dünyanın imkanlarını sonuna kadar kullanarak sanatın böyle dönemlerde nasıl hayati bir rol oynadığını, ruhumuza nasıl şifa verdiğini tekrar anlamamızı sağladılar. Geçen hafta Kültür Bakanlığı'na bağlı devlet müzeleri açılmıştı. Gidip gezmiştim. Sırada özel müzeler var dedim ve 16 Haziran'da kapılarını ziyaretçilere açacak olan İstanbul Modern, Pera Müzesi, Sakıp Sabancı Müzesi ile 8 Haziran'da açılan Yapı Kredi Müzesi'ni turladım. Bütün müzelerin önceliği ziyaretçilerin sağlığı. Kültür Bakanlığı'nın yönetmeliklerinin ötesinde ICOM'un da tavsiyelerine kulak vererek çok titiz bir hazırlık yapmışlar. Hepsi havalandırma sistemlerini elden geçirmiş. Sistemleri şöyle çalışıyor: Dışarıdan alınan temiz hava antibakteriyel filtrelerden geçirilip müzeye aktarılıyor sonra o hava dışarı atılıyor. Yani müzelerdeki havanın dışarıdan daha hijyenik olması muhtemel.
İSTANBUL MODERN
Rezervasyon ile çalışacak
Sabah saatlerinde İstanbul Modern'in kapısındayız. Müze Genel Direktörü Levent Çalıkoğlu karşılıyor bizi. 17 Mart'tan sonra personel dışında müzeye giren ilk kişileriz. Kapıda ateşimiz ölçülüyor. Maskemiz takılı. Müzedeki hazırlıklar sürerken biz de Çalıkoğlu'yla yeni normal için alınan önlemleri konuşuyoruz.
Levent Çalıkoğlu "Buraya gelen insanların içinde sağlık ve hijyen konusunda hiçbir kaygı olmaması gerekiyor. Tüm önlemler de buna göre alındı" diyor. Yani yeni normalde müzelerin mottosu önce sağlık.
Müzede aynı anda maksimum 70 kişi olacak. Her katta, katların metrekaresine göre kaç kişi bulunması gerekiyor hesaplanmış ve bu durumun sürekli takip edileceğini söylüyor Çalıkoğlu.
Müze yeni normalde rezervasyon yöntemi ile çalışacak. Müzenin sitesinden hangi saat aralığında müzeyi gezmek istediğinizi seçip, biletinizi online olarak aldıktan sonra müzeye gidebilir ve kapıda hiçbir şeye temas etmeden İstanbul Modern'i gezebilirsiniz.
Malum müzelerin havalandırmaları dünya standartlarına uygun bir şekilde özel olarak düzenleniyor. Yeni normalde iklimlendirme yeniden elden geçirilmiş. Çalıkoğlu "Dışarıdan alınan hava antibakteriel filtrelerden geçirilip içeri verilecek. Sonra da bu hava dışarı atılacak. Yani ziyaretçilerimiz sürekli temiz hava soluyacak. Belki dışarıdan daha temiz hava olacak müzede" diyor.
Günlük rutin hijyen temizliğinin dışında profesyonel ekiplerce çevre dostu kimyasallarla müzenin sık sık temizlendiğini ve bunun hep devam edeceğini söylüyor Çalıkoğlu.
Levent Çalıkoğlu Misafirler ve Lütfi Özkök sergileri devam ederken iki yeni koleksiyon sergisi açacaklarının müjdesini veriyor. İlki 1990 sonrası çağdaş sanatta insanın doğaya yaklaşımını ele alan eserlerin olduğu bir sergi. İkincisi ise 1950'den başlayarak Türkiye'de soyut ve figüratif resmin gelişimini karşılaştırmalı bir şekilde anlatan bir sergi.
SAKIP SABANCI MÜZESİ
Sadece müze değil eserler de temizleniyor
Pera Müzesi'nden sonra sırada Emirgan'daki Sakıp Sabancı Müzesi var. Burada da 16 Haziran için tüm hazırlıklar yapılıyor. Müzede Hande Erkent Yıldız karşılıyor bizi. Burada da ateşinizi girişte ölçen X-Ray cihazı var. Hem müzenin dış kapısından girerken hem de müzeye girerken ateşiniz temassız bir şekilde ölçülüyor. Bu arada tüm gün farklı yerlerde ölçülen ateşim 36.1-36.3 arasında gidip geldi...
16 Haziran'dan itibaren Atlı Köşk ziyaretçilere açılacak. Burada bulunan Kitap Sanatları ve Hat Koleksiyonu, Resim Koleksiyonu, Mobilya ve Dekoratif Eserler Koleksiyonu ile Görünenin Ötesinde Osman Hamdi Bey sergisi bu tarihten itibaren ziyaret edilebilir. Müzenin galeri bölümünde bulunan Marina Abramovic'in Akış sergisi ise daha sonra açılacak. Ama şimdilik ne zaman açılacağı belli değil.
Atlı Köşk'te maksimum aynı anda 25 kişi bulunabilecek. Fakat malum, Sabancı Müzesi'nin geniş bir bahçesi var. Bahçede de 200 kişi aynı anda olabilecek.
Hande Hanım, tüm ofis, müze ve ortak alanların, Sabancı Üniversitesi tarafından geliştirilen ve Sağlık Bakanlığı onaylı insan, hayvan ve çevre dostu "Antimic Nano Teknoloji Dezenfeksiyon" yöntemiyle düzenli olarak temizlendiğini anlatıyor. Bu dezenfeksiyon sıvısının özelliğinin sürülen bölümde üç ay virüs ve bakteri tutmaması olduğunu öğreniyoruz.
Sakıp Sabancı Müzesi'nde grup rezervasyon sistemi uygulanmıyor. Ama bilet gişesi ve mağaza gibi alışveriş yapılan noktalara ayrıştırıcı paneller konulmuş. Vestiyere koyacağınız çantanız için bile sosyal mesafe düşünülmüş. Vestiyere güvenmezseniz kilitli dolaplar var.
Hande Hanım müzenin tüm havalandırma sistemlerinin yenilendiğini anlatıyor "Sistemlerimiz 'antimic' uygulamalı filtreler ile tamamen temiz havayla çalışıyor" diyor.
Hijyen konusundaki hassasiyet insan sağlığı için olduğu kadar eserler için de geçerli. Atlı Köşk'teki eserler de titizlikle temizlenmiş. Biz oradayken köşke adını veren at heykeli ve köşkteki en az 100 yıllık tarihi avizeler de incelikli bir şekilde temizleniyordu.
Müze, 16 Haziran'dan itibaren hafta içi saat 10:00-18:00 arasında ziyarete açık olacak.
PERA MÜZESİ
Kapıda sizi temassız termal kameralı ve 'Maskenizi takın' sesli uyarısı veren X-Ray cihazı bekliyor
İstanbul Modern'de çıkıp hemen Suna ve İnan Kıraç Vakfı'na bağlı Pera Müzesi'ne geçiyoruz. Suna ve İnan Kıraç Vakfı Kültür Sanat İşletmesi Genel Müdürü Özalp Birol ile buluşuyoruz.
Pera Müzesi'nin girişinde termal ve maske için sesli uyarı veren bir X-Ray cihazı var. Cihazdan geçerken ateşiniz anında güvenlik görevlisinin önündeki ekranda beliriyor. Eğer maskeniz yoksa ya da kurallara uygun bir şekilde takmadıysanız "Lütfen maskenizi takınız" diye sizi sesli uyarıyor. Açıkçası bu cihaz müzeden içeri girerken güven veren bir unsur oluyor.
Pera Müzesi'nde kafe bölümü dışında müzede aynı anda maksimum 60 kişi bulunabilicek. Katlara ve katlardaki bölümlere göre de nerede kaç ziyaretçi bulunması gerektiği de hesaplanmış. Özalp Bey "Her ziyaretçinin yaklaşık 20 metrakarelik bir kullanım alanı olacak şekilde ayarladık her şeyi" diyor.
Pera Müzesi'nde de iklimlendirme elden geçirilmiş. Özalp Bey "Temiz havayı filtreleyip sonra havayı dışarı atan bir sistemimiz vardı bizim. Ama yine de sistemi tekrar elden geçirdik. Filtre diğiştirme sıklığını iki katına çıkardık" diyor.
Pera Müzesi'nden koleksiyon sergileri Kesişen Dünyalar, Anadolu Ağırlık ve Ölçüleri, Kahve Molası ve Osman Hamdi Bey devam ediyor. Özalp Bey iki yeni sergi müjdesi veriyor. 16 Haziran'dan birkaç hafta sonra, Bir Rüyanın İnşası: Arnavut Sanatında Toplumsal Gerçekçilik ile Minyatür 2.0: Güncel Sanatta Minyatür sergileri açılacak.
YAPI KREDİ MÜZESİ
İtina ile maske takibi
Yapı Kredi Müzesi kapılarını 8 Haziran'da açmıştı. Malum müzede kapatılmadan, kasım ayında açılan Bir Zamanlar Toroslar'da: Sagalassos sergisi vardı. Sergi 23 Ağustos'a kadar uzatıldı. Sagalassos Roma İmparatorluk Hamamı kazılarında açığa çıkarılan İmparator Marcus Aurelius heykelinin sizi karşıladığı sergiyi aynı anda beş kişi gezebiliyor. Girişte güvenlik ateşinizi ölçüyor. Müzedeki sergiyi gezerken güvenlik sürekli takipte. Gerekli görürse maske konusunda sizi uyarıyor. Burası da sürekli dezenfekte ediliyor. Müzenin yanındaki kitapevine girerken de ateşiniz ölçülüyor ve el dezenfektenizi yaptıktan sonra tek kullanımlık şeffaf eldivenler takmanız rica ediliyor.
