1986'da İstanbul'a gelince Beyoğlu onun uğrak yerlerinden biri olmuş. İstiklal Caddesi'nin trafiğe açık halini hatırlıyor. Yeşilçam Sokağı'nda artistlerin kahvesine gitmişliği bile var. Beyoğlu Belediye Başkanı Haydar Ali Yıldız'dan bahsediyorum. Tiyatroya ama özellikle sinemaya düşkün bir başkan... Yakın zamanda açıklanan, Kültür ve Turizm Bakanlığı'nın ve Bakan Mehmet Ersoy'un da desteklediği Beyoğlu'ndaki Kültür Yolu Projesi'ni konuşmak için buluşuyoruz Haydar Ali Yıldız ile. Bahsettiği rotayı turlayacağız ve bu projenin detaylarını anlatacak bize...
Ama öncesinde çay içerken "Ben Beyoğlu'nda kültür sanatın ne ifade ettiğini çok iyi biliyorum. Çünkü o havayı soludum. Aksanat'ta konsere de gittim. Emek'te film de izledim. Tarık Zafer Tunaya Kültür Merkezi'nde söyleşilere de katıldım. Haftada bir, konser olur, film olur, tiyatro olur, yolumu İstiklal Caddesi'ne düşürür illaki bir kültür sanat etkinliğine katılırdım" diyor. "Kültür Yolu Projesini hayata geçirirken bu deneyimlerinizin etkisi var mıydı?" diye soruyorum. "Olmaz mı, benim ve benden sonraki kuşak için İstiklal Caddesi çok önemliydi, kültürü sanatı solumak için. Ama o zaman da bu durum bir anda ortaya çıkmamıştı.
Bu rota zaten vardı. Yıllar içinde biraz da kendiliğinden oluşmuş bir rota. Biz bu rotayı şimdi daha görünür kılmak için bu projeyi hayata geçiriyoruz" diyor. Kültür Yolu Projesi, Galata Kulesi ve meydanından başlayan ve yapımı büyük bir hızla devam eden Taksim'deki AKM'de bitecek İstiklal Caddesi üzerinden geçen bir rotayı kapsıyor. Rota kapsamında Galata Mevlevihanesi Müzesi, Tarık Zafer Tunaya Kültür Merkezi, Narmanlı Han, Garibaldi Sahnesi, Muammer Karaca Tiyatrosu, Mısır Apartmanı, Yeşilçam Sokağı, Atlas Sineması bulunuyor. Bu mekanların bir kısmı faaliyette zaten. Bir kısmı da restore ediliyor. Beyoğlu Belediye Başkanı Haydar Ali Yıldız ile Galata Meydan'ından başlayarak bu rotayı turlayacağız. Yıldız "Galata Kulesi demek İstanbul demek. Simgelerinden biri... Burada bir çevre düzenlemesi yapıyoruz. Yazın konserlerin verildiği, açık hava etkinliklerinin düzenlendiği bir buluşma noktası olacak. İstanbul'a yakışır bir meydan olacak. İnsanlar tarihi soluyacak" diyor.
İSTİKLAL'İN ÜSTÜ BİRAZ KÜLLENMİŞTİ
Tünel'den İstiklal Caddesi'ne doğru yürürken Beyoğlu ile ilgili tartışmalara nasıl baktığını soruyorum Başkan Yıldız'a. "Çok eskilerde 'Nerede o eski Pera, bir dönem nerede o eski Beyoğlu ?' denilmiş. Şimdi de 'Nerede o eski İstiklal?' diyenler var. İşin aslı şu: Eskisi yenisi yok burası sürekli değişim, dönüşüm içerisinde bir yer. Tarihten gelen bir misyonu var. Fatih İstanbul'u alınca buraya dokunmamış. Burası İstanbul'un sosyalleşme hattı, kültür sanatın kalbi hep burada atmış. İstiklal Caddesi'nin üzeri biraz küllendi. Şimdi o külü üfleyeceğiz." diyor. "Peki sizce neden üstü küllendi?" diye soruyorum "Patlayan bombalar, Gezi Olayları, İstanbul'da yaşanan değişim... Eskiden İstanbul 5-6 milyonluk bir şehirdi. Burası şehrin merkeziydi. Herkes buraya gelir ya da gelmek isterdi. Şimdi 17 milyonluk bir şehir. Şehir büyüdü, her alanda yeni merkezler oluştu. İnsanların alışkanlıkları değişti. Ama tarihine yakışan bir şekilde İstiklal Caddesi gözde bir yer olacak" diyor.
Kırmızı halılı bir İstiklal Caddesi
Atlas Pasajı'nda Kültür ve Turizm Bakanlığı bir süredir restorasyon çalışmaları yapıyor. Bu restorasyon sonrasında pasajda bir müze açılacağı daha önce duyurulmuştu. Başkan Haydar Ali Yıldız çalışmaların neredeyse bittiğini söylüyor: "Sinema tarihimizle ilgili bir müze olacak. Atlas Sineması olduğunu gibi korunacak. Özel gösterimlerin ve galaların yapıldığı bir sinema olacak. Bu sayede galaların tekrar Beyoğlu'nda yapılacağını düşünüyorum. Öyle ki galaların olduğu gün İstiklal Caddesi'ne kırmızı halı sermeyi planlıyoruz."
Yeşilçam, müze sokak olacak
Yeşilçam Sokağı da Kültür Yolu projesi kapsasımda elden geçirilecek. Başkan Haydar Ali Yıldız projeyi şöyle anlatıyor: "İstanbul'a ilk geldiğim yıllarda Yeşilçam Sokağı'nda artistler kahvesine gitmişliğim var. Yeşilçam'ın emektarlarıyla birkaç kez buluştuk. O sokağa gelip orada vakit geçirmek istediklerini ama sokağın izbe bir yer haline geldiğini anlattılar. Eski görkemli günlerinin havasının solunduğu, nostaljik bir sokak olsun istiyorum. Herkesin çayını kahvesini içeceği bir yer haline getireceğiz. Sonuçta orası bizim sinema tarihimizde önemli bir yer."
Mehmet Akif'in heykeli Mısır Apartmanı'nda
Narmanlı Han'ın önündeyiz. Başkan Yıldız "Ahmet Hamdi Tanpınar demek Narmanlı Han demek. Burada uzun yıllar yaşadı, Huzur'u yazdı. Burada bir müze açılacak. Yazarın balmumundan heykeli de konulabilir. Mehmet Akif Ersoy da son döneminde Mısır Apartmanı'nda yaşamıştı. Yaşadığı evi müzeye çevireceğiz. Akif'in de balmumu heykelini koymayı düşünüyoruz. Zaten Edebiyatın İzinde Beyoğlu diye bir proje başlattık. Oğuz Atay'ın Tutunamayanlar'ı yazdığı eve tabela astık" diyor.
Müzikler arası bir ahenk
İstiklal Caddesi'ndeki müzik duraklarını gösteriyor Başkan Yıldız. "Bir şehri güzelleştiren şeylerden biri sokak müzisyenleridir. Burada da çok müzisyen var. Beyoğlu'nun tarihindeki kültürler arası uyumdan ilham alarak caddede nasıl müzikler arası bir ahenk yakalayabiliriz diye düşündüm. Yani herkes bağlama çalmasın. Keman da çalan da olsun, gitar da çalınsın. İsteyen türkü söylesin isteyen klasik müzik çalsın. Her türlü müziğin çalınabileceği bir sistem oluşturduk. İstiklal'in ruhunu müzikle besleyecek bir armoni oluşsun diye uğraşıyoruz. Bunun için müzik durakları projesini hayata geçirdik" diyor.
AKM 29 Ekim'de açılacak, selfie'ler orada çekilecek
Kültür Yolu rotasının son noktasındayız. AKM'de inşaat tüm hızıyla sürüyor. Başkan saymış "Bak en az 80 baretli çalışan var" diyor. "Çok sık geliyorum ki buraya, artık herkesle ahbap oldum. 29 Ekim'e yetişecek" diyor. İnşaatın sorumlusu da "O konuda bir şüpheniz olmasın Başkan'ım" diye destekliyor onu. Başkan Yıldız "İddia ediyorum kültür yolu rotasını yürüyüp buraya gelenler AKM'nin önünden selfie çektirmeden gitmeyecekler. Finali çok iyi bir film nasıl etkilidir insan üzerinde. Biz de rotanın finalini bunun için AKM ile yapacağız" diyor.
Tarık Zafer eskisi gibi
Tünel'de Şahkulu Bostan Sokak'ta bulunan Tarık Zafer Tunaya Kültür Merkezi'nin önündeyiz. Binanın üzerinde Kültür ve Turizm Bakanlığı tabelası bulunsa da hâlâ eski ismine ait izler duruyor. Başkan Haydar Ali Yıldız "Pek çok İstanbullu gibi benim için de özel bir mekandır burası. Tarih, kültür, şehircilik üzerine söyleşiler yapılırdı. Film gösterimleri olurdu. Mesela İlber Ortaylı'yı burada dinlediğimi hatırlıyorum. Kimse merak etmesin, burası o eski işlevini yeniden kazanacak" diyor. "Sizin hafızanıza bile kültür merkezi olarak kazınan burası bir dönem nikah salonuna dönüştürülmüştü" diyorum. Başkan Yıldız, bakanlık ile ortak bir çalışma içerisinde olduklarını, merkezin kısa sürede eskisi gibi faaliyet göstereceğini söylüyor.
FOTOĞRAFLAR: İLHAMİ YILDIRIM
