Aşk sizin için ne ifade ediyor? Peki, zaman içinde neler değişiyor?
Gençler aşka nasıl bakıyor? Aşkını nasıl ilan ediyorlar? Bu soruların cevabını bulmak için Beykoz Üniversitesi Sanat ve Tasarım Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Nüket Güz önderliğinde dokuzuncu kez Gençlerin Aşka Bakışı anketi yapılıyor. 2020 yılına gelindiğinde gençlerin aşka bakışında değişiklikler yaşanıp ve sonuçlar değişiyor. 1.152 öğrenci ile yapılan anketten ilginç sonuçlar çıktı. Anketin sonuçlarını Prof. Dr. Nüket Güz değerlendirdi.
-Yıllar içinde gençlerin aşka bakışında önemli değişiklikler yaşanmış. Bu değişikliğin sebepleri neler?
-10 yıl içinde insanlar, insanların değer kavramları yaşam biçimleri değişti. Bu nedenle de aşka, sevgiye olan bakış açıları da dönüştü. İçinde bulunduğumuz tüketim çağında, her şeyi tüketen, tüketerek yaşayan ve bu biçimde var olan bireyler durumuna geldik. Bu tüketim nesneleri bazı değer kavramlarımızı ve bakış açımızı da dönüştürdü. Aşka bakış açımız da bu doğrultuda biçim değiştirdi. Artık kimi güzel duygular sıradanlaşmaya başladı. Yeni medya ve yeni iletişim olanakları beraberinde daha kolay, anında, zaman, uzam ve mekandan bağımsız olmayı sağladı. Bu da büyük bir değişim ve dönüşüme yol açtı.
- Bu anketi geçmiş yıllarda da yaptınız. En çok şaşırtan detaylar nelerdir?
- 2006 yılında yaptığımız anketin sonuçlarına göre gençler sevdiklerine ilan-ı aşk etmek için yüzde 67 oranında yüz yüze iletişimi seçerken, 2020 yılında ise gençlerin yüzde 35.1'i âşık olduğu kişiye duygularını yüz yüze dile getiriyor. Bu noktada ilginç olan şu: 2016 yılında gençler, duygularını yüzde 25 oranında telefon aracılığıyla iletmeyi seçiyorken, 2018, 2019,2020 yıllarında ise aracılı iletişim önem taşıyan bir seçenek değil. Gençler duygularını yüz yüze iletemiyorlarsa, davranışlarıyla belli etmeye ya da itiraf etmeyip içlerinde yaşamayı tercih ediyor. Yeni gençlik tarzı aslında biraz daha değişik bir yapıya sahip. Daha çok sorgulayan, araştıran aynı zamanda biraz da umursamaz, asi bir duruşları var. Gençler, duygularını yüz yüze iletme olanağı bulamadıkları durumlarda, ya bir süre içlerinde yaşayarak beklemeyi ya da davranışlarıyla karşı tarafın çıkarımda bulunmasını istiyor.
- Telefonlar en çok kullandığımız cihazlar. Her işimizi telefonumuzdan hallediyoruz.
- Telefonlar bir bilgisayarda bulunan hemen tüm özelliklere sahipler. Akıllı telefonlarımız bizim bir uzantımız, organımız durumuna geldi. Ancak telefonla iletişim, yüz yüze iletişimden daha karmaşık bir yoldur. Zaten iletişim de başlı başına karmaşık bir süreç. Özellikle aşk itirafı, sevgi sözcükleri gibi duygu yoğunluğu barındıran iletişim durumlarında telefon gibi aracılı bir yöntem tercihi iletişim kazalarına neden olabilir. İnsanlar bu gibi durumlarda, yüz yüze olmak, bakış, ses tonuyla beden dili bağlantısını görmek ve emin olmak ister. Bu nedenle aracılı iletişim bu gibi durumlarda benimsenmeyebilir.
- Bunda sosyal medyanın medyanın aşka bakışta bir etkisi var mı?
- Evet, kesinlikle var. Sosyal medya gerçek dünyanın bir simülasyonu durumuna geldi. Yeni medya olanakları uzamdan bağımsız biçimde kolay bir iletişim olanağı sunuyor. Bu nedenle de duygular sosyal medyada daha cesur biçimde dile getiriliyor.
AŞK SİZİN İÇİN NE İFADE EDİYOR?
2002
Sevmek % 12
Tarifsiz duygu % 6
Tutku % 5
Acı, tatlı %3
Güven-para % 1
2020
Sevgi-saygı % 41.2
En tatlı mutluluk % 27.3
Zamanın durması % 12.1
En beğenilen çift
Pelin-Anıl Altan
En çok beğenilen âşık çift, Pelin-Anıl Altan çifti, Arzum Onan- Mehmet Aslantuğ ise yüzde 21.6'yla ikinci sırada yer aldı. Fahriye Evcen-Burak Özçivit çifti ise üçüncü sırada.
En beğenilen aşk şarkıları
Emir Can İğrek'ten Nalan ve Zeynep Bastık'tan Felaket
Emir Can İğrek'in Nalan ve Zeynep Bastık'ın Felaket şarkıları yüzde 17.8 ve yüzde 17.0 oranlarıyla birinciliği paylaşırken, Yalın'ın seslendirdiği Deva Bize Sevişler parçası yüzde 9.6 ile ikinciliğe yerleşti.
En beğenilen aşk şiiri
Lavinia
Gençlerin en beğendiği aşk şiiri yüzde 32.0'lık oyla Özdemir Asaf'ın Lavinia isimli şiiri oldu. Cemal Süreya'nın Piyale şiiri ise yüzde 18.8'le ikinci sırada.
En güzel armağan
El emeği bir ürün
Gençlerin yüzde 35.8'ine göre en güzel armağan, el emeği bir ürün. Yüzde 24.8 kitabın, Yüzde 8'lik bir grup ise mücevherin en güzel armağan olduğunu düşünüyor.
Hiçbir şeyden vazgeçmem
İşimden-okulumdan
Ailemden
Paradan
Hepsi
Hiçbiri
Bir şeyden vazgeçmeye gerek yok. Sizin için iyi olanı istemiyorsa sevmiyorumdur.
Eski arkadaşlarımdan.
Gençlerin yüzde 36.2'sine göre, aşk için yapılabilecek en büyük çılgınlık, tüm imkanlarından vazgeçmek. Âşık oldukları kişi ile bir çılgınlık yaparak gizlice evlenebileceklerini söyleyen gençlerin oranı ise yüzde 26.1. Anketin sonuçlarına göre gençlerin yüzde 51.9'u âşık oldukları kişi için sahip oldukları hiçbir şeyden vazgeçmek istemiyor
İlan-ı aşkta yüz yüzeyi tercih ediyorlar
Yüz yüze ifade ederim.
Telefon aracılığıyla ifade ederim.
Bir arkadaşım aracılığıyla duygularımı söylerim.
Davranışlarımla belli ederim.
Sosyal medyayı kullanarak ifade ederim.
İtiraf edemem, içimde yaşarım.
Değişir, o anki ruh halime göre
Prof. Dr. Güz, 2006'da gençlerin sevdiklerine ilan-ı aşk için yüzde 67 oranında sözü yani yüz yüze iletişimi tercih ettiğini söylerken, "2020'de de gençlerin yüzde 35.1'i hislerini yüz yüze ifade edeceğini belirtiyor. Güz, sözlerini şöyle sürdürüyor: "Bu noktada ilginç olan şu: 2016'da gençler, hislerini yüzde 25 oranında telefonla iletmeyi tercih ederken, 2017'de yeniden 11 yıl öncesinin tercihlerine dönülerek aracılı iletişim yüzde 14.2 ile en düşük yoğunluklu seçenek olmuş. 2018, 2019 ve 2020 yıllarında ise gençler hislerini yüz yüze iletemiyorlarsa, davranışlarıyla belli etmeyi ya da itiraf etmeyip içlerinde yaşamayı tercih ediyorlar."
En önemli işaret kalp çarpıntısı
Gençlere göre aşk, en iyi kalpte hissediliyor. Gençlerin yüzde 34.5'i âşık olduğunu kalp çarpıntısından anladığını belirtiyor. Âşık olan gençlerin yüzde 16.1'i uyuyamadığını ve sürekli onu düşündüklerini söylüyor. Gençlerin yüzde 26.7'si âşık oldukları kişiye "aşkım", yüzde 18.7'si ise "sevgilim" diye hitap ediyor.
İlk aşkım
16 ve altı
17-19
20-23
24-27
27 ve üstü
Gençlerin yüzde 47.5' ilk aşkını 16 yaşından önce yaşıyor. Şu anda birine âşık olduğunu ifade eden gençlerin oranı yüzde 38.4.