Dünya Ekonomik Forumu'nun Davos'ta düzenlediği zirveye katılan, 3 bin iş insanı, siyasetçi, akademisyen ve sivil toplum kuruluşu temsilcilerinin önünde önemli konular var. Bu konulardan biri de küresel gelir eşitsizliği ya da adaletsizliği. Mevzu artık ciddi boyutlarda. Geçen hafta, uluslararası sivil toplum kuruluşu Oxfam'ın açıkladığı 'Time to Care/Bakım Zamanı' adlı rapora göre, dünyadaki 2 bin 153 dolar milyarderin sahip olduğu servet, dünya nüfusunun yüzde 60'ını oluşturan 4.6 milyar insanın toplam servetinden daha fazla. Zenginlerle yoksullar arasındaki uçurum gittikçe artıyor ve işin uzmanları köklü birtakım değişiklikler olmadığı sürece yakın gelecekte bu adaletsizliğin tersine dönmesinin de zor olduğunu söylüyor. Gelir adaletsizliği sadece insanlar arasında değil, ülkeler arasında da bulunuyor. Birleşmiş Milletler'in ya da Uluslararası Para Fonu, kısaltmasıyla IMF'nin raporlarına bakıldığında bu adaletsizlik kendini gösteriyor. Biz de hem ülkeler arasındaki gelir farkını ortaya koyalım hem de dolar milyarderi zenginlerin nasıl bir ekonomik gücü var bakalım dedik. Ayrıca bu gelir adaletsizliğinin önlenemezse nelere yol açabileceğinin de peşine düştük.
DÜNYANIN EN ZENGİN 10 İŞ İNSANI
Forbes'un 2019 araştırmasına göre dünyada 2 bin 153 dolar milyarderi bulunuyor. Ve bu zenginler bilişim ve teknolojiden enerjiye, savunma ve otomotiv sanayiden ilaç sektörüne, finanstan havacılığa kadar farklı sektörlerde yaklaşık 5 bin şirketin de sahibi...
İŞTE FORBES'UN GÜNCEL MİLYARDEN LİSTESİNDEKİ EN ZENGİN 10 İŞ İNSANI.
1) Jeff Bezos.................... 116.8 milyar dolar (ABD)
2) Bernard Arnault ve ailesi..111.1 milyar dolar (Fransa)
3) Bill Gates...................... 110.5 milyar dolar (ABD)
4) Warren Buffett...................... 90.4 milyar dolar (ABD)
5) Mark Zuckerberg........... 81.3 milyar dolar (ABD)
6) Amancio Ortega............... 78.5 milyar dolar (İspanya)
7) Larry Ellison................... 68.2 milyar dolar (ABD)
8) Calos Slim Helu ve ailesi....67.4 milyar dolar (Meksika)
9) Larry Page............... 66.6 milyar dolar (ABD)
10) Sergey Brin............. 64.2 milyar dolar (ABD)
BU LİSTE NASIL BELİRLENİYOR?
Forbes, açık kaynaklardan şirketlerin borçlarını işin içine dahil ederek piyasa değerini hesaplıyor ve şirket hissedarlarına ne kadar servet düştüğünü buluyor. Online sitesindeki güncel milyarder listesi ise beş dakikada bir güncellenen borsaya göre yenileniyor.
EN ÇOK MİLYARDER ASYA'DA
Forbes'un 2019'da yayımlanan zenginler araştırmasına göre dünyada 2 bin 153 milyarder var. Bu milyarderlerin 730'u Asya, 671'i Kuzey Amerika'da bulunuyor.
ABD MİLYARDERDE LİDER, İKİNCİ ÇİN
Forbes'un 2019 araştırmasına göre ABD'de 607, Çin'de 324, Almanya'da 114, Hindistan'da 106, Rusya'da 98 milyarder bulunuyor. Türkiye'de ise 25 milyarder var. Forbes Türkiye'ye göre Türkiye'nin en zengini ise 3,8 milyar dolarlık serveti ile Erman Ilıcak.
ÜLKELERİN GELİRİNE GÖRE
Birleşmiş Milletler'in (BM) ülkelerin gelirine göre yapılan sıralamaya göre en zengin ve en fakir ülkeler şöyle
EN ZENGİN ÜLKELER
1) ABD..................18.62 trilyon $
2) Çin.................11.22 trilyon $
3) Japonya..............5.18 trilyon $
4) Almanya.........3.96 trilyon $
5) Birleşik Krallık........ 2.65 trilyon $
EN FAKİR ÜLKELER
1) Tuvalu.......... 36.70 milyon $
2) Montserrat.......62.05 milyon $
3) Nauru......... 103.47 milyon $
4) Kiribati...........173.66 milyon $
5) Marşal Adaları.......183 milyon $
EN ZENGİN ÜLKELER
1) Lüksemburg...........113. 2 bin dolar
2) İsviçre.................83.72 bin dolar
3) Macao Sar (Çin Halk Cumh. Makao Özel İdari Bölgesi)........81.15 bin dolar
4) Norveç................77.89 bin dolar
5) İrlanda....................77.77 bin dolar
EN FAKİR ÜLKELER
1) Güney Sudan Cum. ......... 275.18 $
2) Burundi......................309.87 $
3) Eritre.............................342.6 $
4) Malavi........................370.75 $
5) Nijer..............................405.1 $
BU ADALETSİZLİK KÜRESEL YOKSULLUĞU DERİNLEŞTİRİR
Küresel gelir dağılımındaki adaletsizlik yeni değil. SABAH yazarı Prof. Dr. Kerem Alkin "Ülkeler arasındaki gelir dağılımındaki adaletsizliğin kökeni birinci ve ikinci sanayi devrimine kadar dayanıyor" diyor. Ama gelinen noktadaki uçurumun fazla olduğunu şöyle bir örnekle anlatıyor: "1900'de en zengin ülke ile en fakir ülke arasındaki yaşam standartının oransal farkı 1/18 idi. İçinde bulunduğumuz 2010'larda bu fark 1/72'ye çıktı." Prof. Dr. Alkin günümüzde dünyada yaklaşık 2 bin 500 dolar milyarderi bulunduğunu söylüyor ve bu milyarderlerin, savunma, otomotiv, ilaç, bilişim ve teknoloji, finansal hizmetler alanında değeri 25 milyar dolar ile 1 trilyon dolar arasında değişen yaklaşık 5 bin şirketi kontrol ettiğini anlatıyor. "Yatırımcılar, bu şirketlerin hisse senetlerini satın alıp onların değerine değer katarak, bu 5 bin firmanın, bir nevi mıknatıs gibi dünyadaki küresel serveti üzerine çekmesine neden oldu" diyen Alkin bunun sonucunda yaklaşık 2 bin 500 milyarderin servetlerinin olağan üstü katlanndığını, yeryüzündeki 4.6 milyar insanın toplam servetini aştığını belirtiyor. Peki bu küresel gelir adaletsizliğine bir çözüm bulanabilir mi? Prof. Alkin bu soruya "Önümüzdeki 50 yıl, ülkeler arasında teknoloji üretme kabiliyetiyle ilgili beceri farkı kapanana kadar, küresel gelir adaletsizliğinde köklü bir iyileşmeyi beklemek bir hayal" diyerek cevap veriyor. Küresel gelir adaletsizliği türlü sorunların da ana kaynağı. Prof. Alkin, bu adaletsizliğin küresel yoksullaşmayı derinleştirdiğini söylüyor ve ekliyor: "Bu derinleşme dünyada bölgesel etnik çatışmaları, siyasi gerginlikleri, milyonlarca insanın mülteci konumuna düşmesine sebep olan insanlık dramlarını tetikleyen sonuçları beraberinde getirecektir. Bu nedenle gelir adaletsizliğini dengeleyecek çözüm bulunmaması halinde giderek yönetilmesi imkansız hale gelen küresel göç sorunu, dünya için ağır bir güvenlik tehdidine dönüşecektir."
