Booktuber ya da bookstagram... Onlar, YouTube veya Instagram'da kitaplar üzerine içerik üreten sosyal medya kullanıcılarının nevi şahsına münhasır sıfatları. Son zamanlarda hem booktuber sayısında gözle görülür bir artış söz konusu. Aslında YouTuber'lardan veya Influencer'lardan farklı bir şey yapmıyorlar. Onları ayıran tek şey eğlence, moda, oyun üzerine içeriklerin kıyasıya tüketildiği mecralarda sadece sevdikleri kitapları anlatarak varolma çabaları. Kimi beğendiği bir kitabı anlatıyor, kimi yeni aldığı romanı tanıtıyor kimi ise okuma listesi sunuyor. YouTube ve Instagram'da farklı bir renk yaratan booktuber'lar meselesine eğildik. Söz konusu platformlarda takipçilerini kitaplığına davet eden kullanıcılarla 'booktuber olmak nedir'i, yayınevleri ile de bu yeni fenomenlerin kitap dünyasındaki etkilerini konuştuk. Hemen hepsi genç; 18, 19 en olmadı 30'un biraz üstü. Keza takip eden kitle de bu yaş aralığında. Çoğu booktuber, kendini kitap kurdu olarak tanımlayıp, aslında maddi bir karşılık beklemeden, hobi olarak bu işe giriştiğini söylüyor. Bir kısmı hem kendilerinin hem de kitlelerinin yaş grubu gereği gençlik romanlarına ağırlık verirken, klasik edebiyata yer veren booktuber da var. Yani Wattpad'den çıkan bir seriye rastlamak da Tolstoy'un herhangi bir eserinin tanıtımına denk gelmek de mümkün. Sık duydukları yorumlardan biri ise "Sizin sayenizde kitap okumaya başladık." Dilerseniz gelin gerisini de onlardan dinleyelim...
Genç bir kitleye sesleniyoruz
SILA ÖZKAN
Sıla Özkan genç booktuber'lardan, henüz 18'inde. En çok takipçisi olan isimlerden biri, YouTube'da 126 bin Instagram ile birlikte de 150 binin üstünde bir kitlesi mevcut.
Okumayı, izlemeyi, gezmeyi seven bir nesil var ve kitap tavsiyeleri almak, kendileri gibi birisi ile kitap sohbetleri yapmak onlar için ilgi çekici.
Tek kriterim takipçilerim aslında. Onların yaşına uygun, sevebilecekleri ve okuma hevesi kazanabilecekleri kitapları önermeye dikkat ediyorum.
Yayınevleri ile işbirliği yaptığım oluyor ama bir kitabı beğenmediysem bunun hakkında dürüst oluyorum. Yayınevleri ya "Reklamın iyisi kötüsü olmaz" diye düşünüyor ya da korkuyor yorumlarımdan.
Gazete veya dergiler bazen gençlere de hitap ettiklerini fark edemiyor. Resmi bir dille yazılmış metinler gençlerin dikkatini çekmiyor, bu yüzden samimi olabilmek çok önemli.
En önemlisi samimiyet
SENA NUR IŞIK
Sena Nur Işık 21 yaşında, Namık Kemal Üniversitesi Gıda Mühendisliği Bölümü'nde eğitimine devam ediyor ama İstanbul'da yaşıyor. YouTube ve Instagram sayfalarında toplamda 100 binin üstünde takipçisi var.
Yaklaşık dört-beş yıl önce Instagram'da bir şeyler yapmak istedim, en iyi yaptığım şeyin kitap okumak olduğuna karar verdim ve birkaç sene sonra da booktuberlığa başladım.
Çoğu yayınevi ile ilişkilerim iyi. Kimiyle profesyonel çalışırken kimileriyle dostluk ilişkileri kurdum. Tabii bunların yanında sorun yaşadıklarım da oluyor. Övmem için sevmediğim bir kitabı gönderen yayınevini dürüstçe eleştirdiğimde sorunlar çıkabiliyor.
Çok güzel dergilerimiz, yayınlarımız olmasına rağmen sosyal medyanın gücünü bir kenara atmak imkansız. Dergilerde, gazetelerde her zaman samimiyeti yansıtmak mümkün değil ve insanların aradığı şey samimiyet oluyor.
Kitap okumayı sevdirmek istiyorum
AHMET ŞAHİN
Ahmet Şahin, 26 yaşında, asıl mesleği muhasebecilik. Instagram'da 'sonkahvebukucu' hesabında YouTube'da ise 'Bu Mudur?' adlı kanalında içerikler üretiyor. Toplamda 40 bine yakın takipçisi var.
Başlarda her içerik üreticisi gibi "Yapabilir miyim?" diye düşünmedim değil ama çevremdeki insanları kitap okumaya çok hızlı teşvik edebildiğimi ve bunu diğer insanlara da yapabileceğimi fark etmemle bookstagram camiasına adım attım.
İlginin büyük bir kısmı samimiyetimizden geliyor. Takipçilerimin ne kadarına kitap okumayı sevdirebilirim düşüncesindeyim ama milyonlar tarafından takip edilmeyi herkes gibi ben de isterdim
Bir kitap paylaşımı yaparken genellikle beni takip eden kitleyi göz önünde bulunduruyorum. Çok erotik veya küçük yaştaki bireylere kötü örnek olacak kitapları genellikle eliyorum.
Çoğu yayınevi incelemem için kitaplarını gönderiyor ama şu ana kadar herhangi bir ücret almadım ve sırf bir yayınevi istediği için bir paylaşımda bulunmadım çünkü bu etik bir tutum olmazdı.
Benim misyonum insanlara kitapların ne olduğunu ve neden okumamız gerektiğini anlatmak. Bunun içinde genç kesim de var, orta yaş da var. Herkesin kitap okumayı sevmesini istiyorum.
Kesinlikle kitap eleştirmeni değiliz
ASENA ÖZORAL
Asena Özoral 19 yaşında ve Kocaeli Üniversitesi Radyo, Televizyon ve Sinema Bölümü öğrencisi. Ağırlıklı olarak genç nesilden oluşan toplamda 70 bine yakın takipçisi var.
Videolarımda okuduğum her kitabı iyisiyle kötüsüyle paylaşıyorum.
Kesinlikle kitap eleştirmeni olmadığımızı söyleyebilirim. Sevdiğimiz, sevmediğimiz kitapları kendimizce yorumluyoruz.
18-24 ağırlıklı olmak üzere her yaştan izleyenim var. Özellikle genç takipçilerimden onlara okuma alışkanlığı kazandırdığım konusunda çok fazla geri dönüş alıyorum.
Yayınevleri ne diyor?
Öneriler kitabın satışı artıyor
MELİS ÖZBAKIR (EPSILON YAYINEVİ DİJİTAL MEDYA SORUMLUSU):
Pek çoğu gerçekten kitap kurdu olan bu insanlar maddi bir beklentisi olmadan sizinle sadece kitap temelli iletişime geçiyor. Yayınevine karşı önyargılı olabiliyor ya da size sitemkar yaklaşabiliyorlar. Kendilerine yeni çıkan kitaplarımızdan hediye ediyoruz. Ancak biz kitabı yolladıktan sonra tüm inisiyatif kendilerinde oluyor. Böyle olduğunu takipçileri de bildiğinden onların referansı gerçek bir etki yaratabiliyor. Önerilen kitapların satışı artıyor.
Köşe yazarlarının yaptığını artık onlar yapıyor
OSMAN PALABIYIK (TİMAŞ YAYINLARI SOSYAL MEDYA SORUMLUSU):
Booktuber/ Bookstagram'larla çalışmayı seviyor, yaptığımız çeşitli etkinlik ve duyuru faaliyetlerinden oldukça keyif alıyoruz. Eskiden köşe yazıları ve dergiler kitapların duyurulması için önemli bir mecraydı. Herkes bir köşe yazarını ya da dergiyi takip eder, orada tanıtılan bir kitabı önemserdi. Günümüzde sosyal medya öne çıkmaya başladı. Aslında köşe yazarlarının yaptığı çalışmaları şimdilerde booktuber/bookstagramlar yapıyor.
Okura kitapları ulaştırmada yeni bir süreçteyiz
GÜLENAY BÖREKÇİ (TURKUVAZ KİTAP YAYIN YÖNETMENİ):
Bookstagram'ları ve onların kitaplar hakkındaki yorumlarını önemsiyoruz. Düzenli olarak işbirliği halinde olduğumuz bookstagramlar var. Takdir edersiniz ki, teknolojik bir çağdayız artık. Her ne kadar basılı kitabın yeri hâlâ önemli olsa da, kitabın okura ulaşmasındaki mecralar hızla dijital alanlara kayıyor. Popüler kültürün fenomen mecrası Instagram ya da YouTube'sa ve söz konusu olan da kitapsa, bu mecrayı kullanmak, booktuber ve bookstagram'larla işbirliği yapmakta da bir sakınca görmüyoruz. Okura kitapları tanıtmak, ulaştırmak için önemli ve yeni bir süreçteyiz.