Futbolda yetenek avcılığına hepimiz aşinayız ancak bunun için kullanılan bir terim var dünyada, hatta sektör haline gelmiş durumda scouting. İngilizcede keşfetme ve iz sürme anlamına gelen sözcüğün futbolda kullanılış amacı futbolcu izleme ve keşfetme ya da diğer adıyla izleyici antrenörlük. Futbolda hep sorulan sorulardandır: "Kulüpler, altyapılara yatırım yapmak yerine neden yıldız futbolcu transferlerine milyonlar yatırıyor?" İşte scouting bu soruya bir çözüm oluşturmak için ortaya çıkıyor. Futbolcu keşfi konusunda Türkiye'de son dönemde çeşitli girişimler başladı. Bunlardan biri geçen günlerde melek yatırımcılardan 1 milyon dolar yatırım alan çiçeği burnunda bir firma. 2017'de, taze üniversite mezunları Efe Aydın, Emre Ün, Safa Yerliyurt ve Ali Keçecioğlu tarafından kurulan Scoutium temelde tüm liglerden futbolcular hakkında değerlendirme ve yorumların yer aldığı bir futbolcu havuzu.
FUTBOLCULARI ALGORİTMA SEÇİYOR
?Scoutium'un mantığı basit: Kullanıcılardan yetenekli buldukları futbolcuların analizleri alınıyor ve bu analizler algoritmalar kullanılarak süzgeçten geçiriliyor. Verilerin birikmesiyle, yani bir futbolcunun yüzlerce kişi tarafından değerlendirilmesiyle ortaya anlamlı futbolcu analizleri çıkıyor. Sanal ortamda gerçekleştirilen mülakat sonrası başarılı kullanıcılar tescilleniyor. Amatör liglerde, altyapılarda, küçük yaş kategorilerinde oynayan futbolcular, onların kulüpleri ya da aileleri bu tescilli kullanıcıları maçlarına çağırıyor, bu maçlarda futbolcular analiz edilip videoları çekiliyor. Kulüpler de sistem üzerinden futbolcuları filtreleyerek futbolcuların analizlerine, videolarına, maaş, bonservis bedeli gibi bilgilerine ulaşabiliyor. Yani kulüp "23 yaşından küçük, sol ayağını kullanan, bonservisi şu bedelin altında, kafa vuruşu 10 üzerinden 7'den, pası 10 üzerinden 6'dan yüksek bir forvet oyuncusu arıyorum." dediğinde veri tabanında bu özelliklere uygun futbolculara erişebiliyor. Peki futbolcular hangi kriterlerle kategorize ediliyor? Platformda, bu işe gönül verenler takip ettikleri futbolcuları pas, şut, sürat gibi belli kriterlere göre puanlar vererek değerlendiriyor. Bu değerlendirmeler sistemde süzgeçten geçiriliyor. Bu süzgeç sayesinde taraflı ve hatalı değerlendirmeler sistemin dışında bırakılıyor.
RÜTBE YÜKSELDİKÇE GELİR ARTIYOR
?Futbolcuları izleme işinin resmiyet kazanma kısmı da var. Gözlemciler futbolcuları puanladıkça sistemde rütbeleri artıyor. Yüksek rütbeye ulaşan kullanıcılar mülakat sonucunda Scoutium tarafından onaylanarak, ekibin gözlemcisi oluyor. Ekibe katılan kullanıcılar, kulüp ve futbolcuların açtığı oyuncu analizi gibi görevleri tamamlayarak sistemden gelir elde edebiliyor. Bu görevleri tamamladıkça rütbesi yükselenler, anlaşmalı kulüplerin dikkatini çekerek Scoutium bünyesinde ve kulüplerde profesyonel scout olarak çalışma fırsatı yakalıyor. Türkiye'de hemen her kulübün kendi scout ekibi var. Ancak sadece takımlar açısından değil futbolcular açısından da projenin birçok avantajı bulunuyor. Platform sayesinde genç yetenekler de kendilerini gösterebilecekleri ve hayallerini gerçekleştirebilecekleri bir fırsat yakalamış oluyor.
KULLANICILAR DEĞERLENDİRDİ
Abdülkadir Ömür - Trabzonspor:
Trabzonspor'un futbola kazandırdığı yeni yıldız. Her iki kanatta oynayabiliyor, merkezde oynayabilecek yeteneği de var. Çalım yeteneği, dribbling özelliği, sürpriz şutları, akıllı pasları.. Fiziksel ve mental olarak da gelişirse Avrupa uzak değil. - Celal Umut Eren
Türk Messi olarak lanse edilen Abdulkadir çok iyi bir tekniğe sahip. Hızlı, iyi dribbling yapabilen, kaliteli bir oyuncu. Kendine has bir stili var. Fizik olarak güçlenmesi gerekiyor. Kendini hem fiziki hem de mental anlamda geliştirirse çok iyi yerlere gelir." - Caner Üzüm
Fiziği yeterli gözükmese de mücadelesi ile bu fiziki eksikliğini yok ediyor, her daim atak organizasyonu içinde, bencil değil, rahat, öz saygısı yüksek. Kazanmak için değil takıma faydalı olmak için oynuyor, kesinlikle yetenekli bir görev adamı." - Can Kaya
Orkan Çınar - Atiker Konyaspor:
Geleceği parlak bir yıldız. Attığı çalımlarla kumaşının sağlam olduğunu gösteriyor, oynayarak tecrübe kazanması gerekli. - Murat Sarman
Geleceği tamamen kendi ellerinde olan bir oyuncu. Kendine yatırım yapar gelişimine ve özel hayatına önem verirse ilerde güzel takımlarda oynayabilecek kapasitede bir oyuncu. Potansiyeli var." - Oğuzhan Ünal
25 kulüple çalışıyorlar
2000'e yakın kullanıcısı olan ekip İTÜ, ODTÜ ve Boğaziçi mezunlarından oluşuyor.
Aralarında Trabzonspor, Kasımpaşa, Sivasspor ve Göztepe'nin de bulunduğu 25 kulüple çalışıyorlar.
2017'de Big Bang Startup Challenge Girişimcilik Yarışmasında 20 girişim arasında dereceye girerek İTÜ Teknokent'te ofis kazandılar.
