Aşiret mensubu olmak, Güneydoğu'da, 'soylu olmak' demek.. Önce mensubu olduğun aşirete göre değerlendiriliyorsun, sonra 'sen'le ilgili sorular geliyor. Türkiye'nin en büyük aşiretiyle geçirdiğim iki gün boyunca, şaşırdığım pek çok şey oldu.
İzol aşiretinin tarihi, Osmanlı'dan da eski. Merkezi Şanlıurfa. Ama kolları Adıyaman, Malatya, Elazığ, Tunceli, Bingöl, Diyarbakır, Mardin, Cihanbeyli, Kulu, Haymana'ya kadar uzanıyor. Sayıları 3 milyona yaklaşmış. Bugün tarımdan tekstile, inşaattan sağlık sektörüne kadar yatırımları, hatta haber ajansları, web siteleri bile var. Meclise milletvekili göndermiş bir aşiret. Reisleri AKP milletvekili Zülfikar İzol, Urfalılar için İbrahim Tatlıses'ten daha popüler bir figür. Sık sık onu konuşuyor, reisleriyle gurur duyuyorlar. Reis mecliste olunca, aşiretteki görevleri kardeşi Cihan İzol devralmış. Urfalıların Cihan Ağası önce zırhlı Lincoln cipi, sonra uzun boyu ve şıklığıyla dikkat çekiyor. Cihan İzol'la iki yıl önce Siverek'te tanıştım. Televizyon programı yaparken, izleyicilerden 10 bin kitap toplamış, yoksul köy okullarına kütüphaneler açmıştım. Onlardan biri Siverek'teki Üstüntaş İlköğretim Okulu'ydu. Yolu yoktu. Bu kez gittiğimde yolu yapılmış. Mutlu oldum. Cihan İzol, günde üç saat uykuyla yetindiğini söylüyor. "Köydeki sorunları adliyeye ulaşmadan biz çözüyoruz," diyor. O sırada belindeki silahlara gözüm ilişiyor. "Allah'a şükür, kullanmadım. Bize babam öğretti, iyi nişancıyımdır Tuluhan Hanım," diyor, gülümsüyor. Altı erkek, beş kız kardeşler. Aralarında doktor da var, Mülkiye'den mezun olanı da. "Dedem dört eşli, amcalarım iki eşli ama babam tekeşliydi. Ben ve bütün erkek kardeşlerim tekeşliyiz. Aşirette çokeşlilik kalmamıştır. Berdeli de, başlık parasını da biz kaldırdık." Bayramın birinci günü, aşiretin eski yerleşim yeri, Siverek'in Çeltik Köyü'ndeydik. Kadınlar evde Hanımağa ile, erkekler köy odasında ağayla bayramlaşıyordu. İzollularda hiçbir zaman kadınerkek bir dam altında sosyalleşmiyor. Fotoğrafçı arkadaşım Erkan Sevenler'le birlikte ısrar etmemize rağmen, aşiretten tek bir kadın fotoğrafı bile çekemedik. Yıllar önce ekrana çıkan ve öldürülen Lamia İzol'dan sonra, aşiretin kadınları medyada görünmeme kararı almış. Aşiretin kamera görüntülerini, movieröp olarak www.sabah.com.tr'den izleyebilirsiniz.
* FOTOĞRAFLAR İÇİN TIKLAYIN!
- İzol aşireti bölgede ne kadar etkin?
- Cihan İzol: Batıda aşiret deyince kötü şeyler akla geliyor. Kanaat önderlerinin yaptığı neyse, ağanın yaptığı da odur. Aşiret; vurma, kırma, ezme, geçme değildir. Nasıl yardımlaşma dernekleri, vakıflar varsa, aşiret de öyledir. İnsanların ihtiyacı olduğu sürece aşiretimiz de devam edecektir. Evlenen, çeyiz parası olmayan, hastası olan, yardıma ihtiyacı olan herkes bize geliyor. Aşiret mensuplarımıza hizmet verdiğimiz ofislere 'seçmen bürosu' adını verdik. Bir derdi olan Ankara'ya gideceğine seçmen bürosuna geliyor
. Seçmen büromuz 25 yıldır açık
.
-
Aşiret ağası ne yapar?
- Ağa adam, yedirir, içirir, giydirir. Aşiret mensuplarının yardımına koşar, yardımsever olur. Ağalık soydan gelen bir şey. Asalet olmazsa ağalık yapamazsın. Bizim aşiretimiz moderndir, okumuştur. Bazı gelenekleri kaldırdık, zarar veriyor diye. Berdel, başlık parası vardı. Bunların hepsini kaldırdık. Zülfikar ağabeyim reisimiz. Kardeşleri olarak, aşiretin sıkıntılarını onu temsilen, devletin bir kolu gibi jandarmaya, emniyete intikal etmeden çözüyoruz.
- İzol aşiretinin diğer aşiretlerden farkı nedir?
- Dedemiz İzollu Zülfikar Ağa, kardeşi Bozan Ağa, İstiklal madalyalı aşiret reisleridir. Urfa'dan Fransızları kovmuş, yüzlerce mensubuyla dirsek dirseğe savaşmış, şehit vermişler. Adlarına türkü yakılmış. İzol aşireti, her zaman milletini devletini sevmiş, terörü Urfa'ya sokmamış bir Kürt aşiretidir. Çocuklarını okutur, üniversite eğitimine önem verir. Aramızda doktor olanı da var, mühendis, öğretmen, memur da. Zülfikar ağabeyimiz, dört dönemdir AK Parti milletvekili olarak mecliste görev yapıyor.
- Siyasallaşıyorsunuz yani...
- Kesinlikle siyasallaşıyoruz. Aşiretler aday olmadığı zaman oylar farklı partilere gider. Bizim siyasi düşüncemiz bellidir. Demokratız, muhafazakârız. Modernleşiyoruz da. Her ne kadar modernleşme olsa da aşiret içindeki bağ kopmuyor. 'Çözelim, aşiretçilik ortadan kalksın,' denmiyor.
- Anayasa referandumunda 'Evet' demek için, bütün aşiretleri toplamışsınız...
- Bütün aşiretlerle diyaloğum iyi. Hiçbir aşiretle kırgınlığımız, dargınlığımız, düşmanlığımız yok. Bu adımı attım. Bütün aşiretlerden anayasa değişikliğine 'Evet' oyu çıktı.
- Şu ana kadar CHP ile, Kemal Kılıçdaroğlu ile bir görüşmeniz olmadı mı?
- CHP ile bir görüşmemiz olmadı. Bizim aşiretimiz muhafazakâr demokrat insanlardır. Reisleri AK Partili olunca, onlar da AK Part'ye oy verir. Ama kimseye, 'Şu partiye oy vereceksin,' diye baskı yapmayız.
- Büyük kararlar köy odasında mı alınır?
- Bütün kararların alt yapısını burada oluşturup, aşiretin gelenek, göreneklerine bağlı olarak diyalog içerisinde tartışıp karara bağlıyoruz. Liderimiz Zülfikar İzol geldiğinde, onayını alıyoruz. Köylülerin kendi aralarında araziyle, sınırlarla ilgili ya da hayvanlarla, otlaklarla ilgili bir sürü husumet yaşanıyor. Kavga eden tarafları çağırıp, barıştırıyoruz. Olayların yaşanmaması için iki taraftan da söz alıyoruz. 'Birkaç dönüm arazi için birbirinizi vurup öldürseniz neye yarar?' diyoruz. Bu tür davalar yaşanmasın diye elimizden gelen gayreti gösteriyoruz.
- Aşiretin kuralları nedir? Ne yapılırsa cezalandırılır?
- Eğer her hangi bir ölüm, yaralama olursa, kendi aralarında 'İntikam alacağız,' derlerse ve iki aile de Siverek'te kalıyorsa, her iki tarafın da selameti için, onları başka yerlere gönderiyoruz.
