15 Mart 2012 tarihinde hayata geçirilen Takograf Cihazları Muayene ve Damgalama Yönetmeliği'ne göre, araçlarda hız ve şoförün çalışma saatlerini kaydeden cihazlara yönelik sıkı bir denetim süreci başlıyor. Takograf cihazlarının kalibrasyonunu yaptırmayanlara Ölçüler ve Ayar Kanunu kapsamında yaklaşık 1.300 lira idari para cezası verilecek.
Uzmanlara göre, mekanik takografların içinde hız ayarını gösteren iğnelere lastik takmak, bantlamak ya da sigara izmariti koymak gibi hilelere sıkça başvuruluyor. Gelişmiş bir teknolojiye sahip olan ve tüm bilgileri 24 saat hafızasında tutabilen elektronik takograflarda hile yapmak ise teknik bilgi istiyor.
Sürücüler de, bu durumda teknik bilgisi yüksek olan birinden para karşılığında yardım alıyor. Elektronik takograflarda en çok başvurulan hilenin, kilometre telinden aldığı mekanik hareketi elektronik bir sinyale dönüştürerek takografın hız bilgisini algılamasını sağlayan sensöre hızı düşürücü cihazlar takmak olduğu belirtiliyor. Sensör ile takograf arasındaki kablolara bağlanan bu cihaz takografa giden sinyali ya düşük gösteriyor ya da sabitliyor. Cihaz sayesinde 120 kilometreyle giden aracın hızı 88 kilometre görülüyor.
Bakanlıktan, ''ağır kusur'' sayılması isteği...
Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, Ulaştırma Bakanlığı'na yazı yazarak, takograf cihazının kalibrasyonunun yapılmamasının araç muayenelerinde ''ağır kusur'' sayılmasını istedi. Kalibrasyon yapılmayan cihazların bulunduğu araçlar muayeneden geçemeyecek, dolayısıyla trafiğe çıkamayacak. Bakanlık yeni döneme geçişle ilgili, 44 ilde 96 adet takograf servisine yetki verdi, 792 kişiyi de eğitimden geçirdi.
Konuya ilişkin AA muhabirine değerlendirmelerde bulunan Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Nihat Ergün, takograf cihazlarının kalibrasyon ve damgalama işlemlerine sıkı bir denetim ve düzenleme getirdiklerini bildirdi.
Ergün, şu anki uygulamada sadece araç muayene istasyonlarında yapılan takograf cihazı kontrollerinin yeterli olmadığına işaret ederek, ''Yürürlüğe giren yönetmeliklere paralel yapılacak diğer düzenlemelerle birlikte araç muayenelerinde takograf cihazlarının kalibresinin yapılmamış olması 'ağır kusur' sayılacak ve böylece araç sahipleri iki yılda bir yetkilendirilmiş servislere giderek takograf cihazlarının kalibresini yaptırmak zorunda kalacak'' dedi.
Bunun için Ulaştırma Bakanlığı'na bir yazı yazdıklarını bildiren Ergün, ''Yani iki yılda bir Bakanlığımızca yetki verilen takograf servislerinde periyodik muayeneden geçmeyen takograf cihazlarına sahip araçlar muayeneden de geçemeyecek ve dolayısıyla araç trafiğe çıkamayacak'' diye konuştu.
''Güvenlik tedbirlerinin alınması sağlanacak''
Bakan Ergün, takograf cihazları ile ilgili servis hizmetlerinin yetkisiz kişiler tarafından verilmesini önlemek ve bu hizmeti verecek servisleri ve bu servislerde çalışacak teknik personeli yetkilendirmek için hazırlanan ''Takograf Cihazları Servis Hizmetleri Hakkında Yönetmelik'i de hayata geçirdiklerini ifade etti.
Takograf servis hizmetlerinin yeterli eğitime, bilgiye, sorumluluğa ve bilince sahip kişiler tarafından, yine yeterli fiziki yapıya ve donanıma sahip yerlerde verilmesinin sağlanmasını amaçladıklarını ifade eden Ergün, sözlerini şöyle sürdürdü:
''Şu an itibariyle çeşitli illerde bu kriterleri sağlamış olan 44 ilde 96 adet takograf servisi yetkilendirilmiştir. 'Takograf Cihazları Muayene ve Damgalama Yönetmeliği' ile şu an kullanımda olan yaklaşık 900 bin adet takograf cihazının periyodik olarak muayene edilerek damgalanması, usulsüz durumların tespit edilerek ilgili mercilere bildirilmesi ve gerekli cezai işlemlerin uygulanması sağlanacaktır.
Bu çerçevede, servislerde yapılacak kontrollerle hileye açık ve güvensiz olarak kullanılan takograf cihazlarıyla ilgili gerekli güvenlik tedbirlerinin alınması sağlanacaktır. Bu yönetmeliklerin uygulanması ile ülkemizde şu an kullanılan takograf cihazları ile ilgili yapılacak işlemlerin tümü, sadece Bakanlığımızca yetki verilen servisler ve kişiler tarafından yapılabilecektir.''
Yönetmelik hakkında...
Yönetmeliğin yürürlüğe girmesi ile, Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı'nın yetkilendirilen servis personelinin (servis sorumlusu ve teknik personel) eğitimlerinin ilgili yönetmeliğin 10 uncu maddesi hükümlerine göre güncel tutulması ayrıca servis kriterlerini belirleyen yönetmeliğin geçici 2'nci maddesine göre bu personelin idari eğitime katılımı zorunlu hale getirildi.
Bu yükümlülüğü yerine getirmeyen servis personelinin belgeleri bahsi geçen yönetmelik gereği askıya alınacak, uygunsuzluk iki eğitim dönemi boyunca giderilmez ise belgeler iptal edilecek. Bu çerçevede bugüne kadar belgelendirilen takograf servislerinde çalışan personel ile başvuru yapmayı planlayan servislerde çalışacak personel, geçtiğimiz günlerde Antalya'da 4 günlük eğitime tabi tutuldu.
1.250 adet eğitim belgesi düzenlendi
Bu çerçevede idari ve teknik eğitime katılan toplam 792 kişinin eğitimi tamamlandı ve 1.250 adet eğitim belgesi düzenlenerek katılımcılara teslim edildi. Eğitimlerin idari kısmı Metroloji ve Standardizasyon Genel Müdürlüğü Takograf Cihazları Şubesinden 6 personel tarafından, teknik eğitim kısmı ise takograf sektöründen eğitime destek veren 12 eğitimci tarafından verildi.
Takograf Cihazları Muayene ve Damgalama Yönetmeliğinin 15 Mart 2012 tarihinde yürürlüğe girmesinin ardından, bu tarihten sonraki ilk araç muayenesinden önce takograf cihazlarının bu Yönetmelik hükümlerine göre muayene ve damgalama işlemlerinin yapılmış olması zorunlu hale geldi. 15 Mart 2012 tarihinden itibaren muayene ve damgalama işlemlerini yaptırmayanlara ''damgasız ölçü aleti'' kullanmaktan dolayı 3516 sayılı Ölçüler ve Ayar Kanunu kapsamında gerekli yasal işlemler uygulanacak.
