10 soruda Başika'da neler oluyor?

10 SORUDA_BAŞİKA'DA NELER OLUYOR? Başika kampına yönelik DAEŞ saldırısı, Irak'taki Türk askeri varlığını yeniden gündeme getirdi. Türk askerinin Irak'ta davet üzerine ve eğitim amaçlı bulunduğunu inkar politikası ne anlama geliyor. Sabah.com.tr yazarı Taha Dağlı, Irak hükümetinin başlattığı krizde Türk askeri varlığına karşı çıkan ülkelerin kim olduğunu sıraladı. Zira o güçlere bakınca mesele daha net anlaşılabiliyor. 1-TÜRK ASKERİNİN IRAK'TA BULUNMASINA KİMLER KARŞI ÇIKIYOR? Önce Bağdat hükümeti ardından İran ve Rusya. Aslında bu üçünü tek bir cephe olarak görmek gerek. Zira Irak'taki merkezi hükümeti ve ona bağlı ordu üzerindeki söz sahibi güç İran. Başka bir deyişle Irak'taki Türk askeri varlığına karşı çıkan aslında İran ve tabi beraber hareket ettikleri Rusya. 2-PUTİN'İN BAŞİKA İLE İLGİLİ AÇIKLAMALARI NE ANLAMA GELİYOR? Putin bugün yaptığı basın toplantısında Türk askerleriyle ilgili de konuştu. Sınır ihlali yapan uçaklarının düşürülmesiyle Irak'taki Türk askeri varlığı arasında bağ kurma gayretindeydi. Türkiye ile ABD arasında bir anlaşma olabileceğinden bahsetti ve Türkiye'nin, Irak'ta asker bulundurma karşılığı Rus uçağını düşürdüğünü iddia etti. Ama bugün Irak, İran ve Rusya'nın sert tepkilerinin yanı sıra ABD'nin de Irak'taki Türk askerlerinin çekilmesi yönünde tavır sergilediğini görüyoruz. ABD'nin bu yaklaşımı da Putin'in zorlama teorisini çökertmiş oluyor. 3-IRAK'TAKİ TÜRK ASKERİ VARLIĞI NEDEN İSTENMİYOR? Irak'ı Iraklılar değil İran yönetiyor, Ruslar da bu yönetimle birlikte hareket ediyor. Bu nedenle kendi hakimiyet bölgelerinde Türk askeri istemiyorlar. Çünkü Irak ile Suriye'yi artık bir görmek lazım, en azından İran ve Rusya öyle görüyor. 4-IRAK VE SURİYE'DEKİ RUS-İRAN PLANI NE? Bugün yaptıkları tüm faaliyetler Irak petrolünü Suriye'nin kuzeyinden Lazkiye'ye yani Rus kontrolündeki Akdeniz'e indirmek. Tabi bu hattı oluşturmak için Bayırbucak, İdlip ve Halep'in Türkiye sınırındaki noktaları bir süredir Ruslar tarafından bombalanıyor. O koridoru ele geçirdikten sonra sadece Irak petrolünü değil İran gazını da o güzergahtan Akdeniz'e indirebilecekler. 5-HEDEFLERİNDE DİREK TÜRKİYE VAR? Türkiye ile Kuzey Irak arasında 2013'te imzalanan petrol transferi anlaşması bir çok gücü rahatsız etmişti. Bugün Rusya ve İran'ın Türkiye'nin güneyindeki faaliyetlerine baktığımızda bizim transfer hattımıza alternatif olarak Suriye üzerinden yeni bir koridor oluşturmaya çalıştıkları görülüyor. Yani Türkiye'yi tasfiye ederek bir petrol ve doğalgaz transfer hattı kurmayı amaçlıyorlar. Bunun tabi bir de Akdeniz'de çıkan doğalgaz ayağı var. O koridora sahip olan güçler, Akdeniz doğalgazı üzerinde de hakimiyet kurabilecekler. 6-TÜRK ASKERİ NEDEN IRAK'TA Kuzey Irak Bölgesel Yönetiminin bu konudaki tavrı çok açık, bizzat talep ettiler. Türk askeri de eğitim için orada. Tabi işin sınır güvenliği de var zira bölge hem DAEŞ hem de PKK teröristlerinin tehdidi altında ve aynı zamanda Türkiye sınırına yakın bir nokta. Türk askeri Irak topraklarına giderken sadece Barzani yönetiminin değil Irak merkezi hükümetinin de onayıyla gitti. Ancak bugün gelinen noktada Irak hükümeti bunu yalanlıyor, Barzani yönetimi ise ısrarla Irak hükümetini yalan söylemekle suçluyor. 7-İŞGALCİ SUÇLAMALARININ AMACI NE? Irak 2003 sonrası 40 ayrı ülkeden 200 bin yabancı askerin işgaline uğradı. O ülkeler arasında Türkiye yoktu. Türkiye Afganistan ya da Kosova'da da görev yaptı ancak hiç birinde işgalci statüsünde olmadı. Zira eğitim için gelen talepler üzerine oralara gitti. Irak'taki durum da aynıydı. Ancak gelinen noktada işin içine İran ve Rusya'nın dahil olması ve o bölgede bunca plan yapılıyor olması nedeniyle Türk askerinin varlığı rahatsız eder oldu. Bu nedenle İran ve Rusya'dan sistematik olarak işgalci suçlamaları yapılarak konu başka noktalara çekiliyor. 8-DAEŞ SALDIRISINI NASIL OKUMAK GEREK? DAEŞ Musul'u işgal etti, Başika kampı ise Musul yakınlarında. Musul'dan Başika'ya terör saldırısı düzenlediler. Sırf bu durum bile Türk askerinin o bölgede neden bulunduğunu açıklamaya yetiyor. Zira saldırı sonrası yapılan müdahalede DAEŞ'e büyük zarar verildiği görülüyor. Bu iş tek başına Peşmerge'ye bırakılamayacak kadar tehlikeli. Zaten Peşmerge de o nedenle Türk askerinin yardımını istiyor. 9-SINIR GÜVENLİĞİ? Türkiye'nin sınır güvenliği sınırların ötesinde başlıyor. Zira Irak ve Suriye sınırlarımız hem DAEŞ hem de PKK terör tehdidi altında. Bu tehditlere karşı Türk askerinin sınır ötesinde teröristlerle mücadele eden yerel güçlere destek vermesi bu meselenin izahatı durumunda. 10-IRAK'IN DÜŞÜNCESİ NEDİR? Irak Şii bir devlet değil orada yüzde 40 oranında sünniler var ve Kürtler var. Türkiye'yi istemediğini söyleyen güç İran kontrolündeki Şii yönetim. Bu nedenle Irak'ı genellememek lazım. Türkiye yıllardır o bölgede mezhepçilik yapmayan tek ülke, kaldı ki Sünniler, Türkmenler hep Şii yönetim tarafından saldırıya uğradı, siyaseten tasfiye edildi. Ancak buna rağmen Türkiye, Şiilere yönelik aksi bir hamlede bulunmadı, Sünnilerin haklarını savunurken, Şiilere karşı da mezhepçilik yapmadı.