SORU: Devlet memuru aynı zamanda Esnaf ve Sanatkarlar Kredi ve Kefalet Kooperatif Başkanlığı görevini yürütebilir mi?
CEVAP: 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 28 inci maddesinde, "Memurlar Türk Ticaret Kanununa göre (Tacir) veya (Esnaf) sayılmalarını gerektirecek bir faaliyette bulunamaz, ticaret ve sanayi müesseselerinde görev alamaz, ticari mümessil veya ticari vekil veya kollektif şirketlerde ortak veya komandit şirkette komandite ortak olamazlar. (Görevli oldukları kurumların iştiraklerinde kurumlarını temsilen alacakları görevler hariç). Memurlar, mesleki faaliyette veya serbest meslek icrasında bulunmak üzere ofis, büro, muayenehane ve benzeri yerler açamaz; gerçek kişilere, özel hukuk tüzel kişilerine veya kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarına ait herhangi bir iş yerinde veya vakıf yükseköğretim kurumlarında çalışamaz. Memurların üyesi oldukları yapı, kalkınma ve tüketim kooperatifleri, kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları ve kanunla veya Cumhurbaşkanlığı kararnamesiyle kurulmuş yardım sandıklarının yönetim, denetim ve disiplin kurulları üyelikleri ile özel kanunlarda belirtilen görevler bu yasaklamanın dışındadır. Eşleri, reşit olmayan veya mahcur olan çocukları, yasaklanan faaliyetlerde bulunan memurlar bu durumu 15 gün içinde bağlı oldukları kuruma bildirmekle yükümlüdürler." hükmü ile 59 uncu maddesinde, "...Özel Kalem Müdürlüklerine... bu Kanunun atanma, sınavlar, kademe ilerlemesi ve dereceye yükselmesine ilişkin hükümleriyle bağlı olmaksızın tahsis edilmiş derece aylığı ile memur atanabilir. Dışişleri Bakanlığı Hukuk Müşavirlikleri ile Devlet Konservatuvarında görevlendirilecek uluslararası ün yapmış üstün yeteneklere sahip Devlet sanatçılarının, olimpiyat şampiyonluğu veya olimpik spor dallarından birinde büyükler kategorisinde birden fazla Dünya şampiyonluğu kazananlar arasından atanacak spor müşavirlerinin atama ve ilerlemelerinde de bu hükümler uygulanır. ..." hükmü yer almaktadır. Görüleceği üzere, 657 sayılı Kanunun atanma, sınavlar, kademe ilerlemesi ve dereceye yükselmesine ilişkin hükümleriyle bağlı olmaksızın tahsis edilmiş derece aylığı ile istisnai kadrolara atama yapılması mümkün olmakla birlikte, ataması yapılan bu kişilerin mezkûr Kanunun diğer maddelerinde düzenlenen hak ve yükümlülüklere tabi olacakları açıktır. Devlet memurlarının üyesi oldukları yapı, kalkınma ve tüketim kooperatiflerinin yönetim, denetim ve disiplin kurullarına üye olmaları mümkün bulunmakla birlikte bunun dışındakilerde görev almaları ise mümkün bulunmamaktadır.
Bu itibarla, Esnaf ve Sanatkarlar Kredi ve Kefalet Kooperatifi Başkanlığı görevi yukarıda yer verilen yapı, kalkınma ve tüketim kooperatifi kapsamına girmediği bu çerçevede Devlet memuru aynı zamanda Esnaf ve Sanatkarlar Kredi ve Kefalet Kooperatif Başkanlığı görevini yürütmesinin mümkün olmadığı değerlendirilmektedir.
