Son dakika: Koronavirüs salgını nedeniyle artık tüm çalışanlar kurumlarda maskeli bir şekilde çalışmaya özen gösteriyor. Fakat merak edilen bir soru da, bir kurumda veya herhangi bir işyerinde maskesiz çalışmak veya dolaşmak tazminatı yakar mı? İşte merak edilen sorunun cevabı ve detayları;
KURALLARA UYMA ZORUNLULUĞU UNUTULMAMALI
Öncelikle genel kuralı yazalım. Her çalışanın işyerine bağlı olma ödevi vardır. Ayrıca işverenin yasalara aykırı olmayan kural ve yönergelerine uymak da zorunludur. Bu kurallar sağlık için de olabilir, iş güvenliği için de. Yahut işin işleyişi ile ilgili kurallar da konulabilir. Zaten yasalar işyerinde sağlık ve iş güvenliği ile ilgili tedbir almaya işvereni mecbur tutarken işçilerin de bunlara uyma zorunluluğunu getiriyor. O yüzden işyerinde koyduğunuz kurallara herkesin uyma mecburiyeti bulunuyor.
Maske ise zaten ister işyerinde ister dışarıda uyulması zorunlu olan bir kural. Bu şekilde işyerinde konulan kurallara uymayan ya da kendisinin veya başka çalışanların sağlığını tehlikeye sokan çalışanların işten atılmaya kadar giden yaptırımlarla karşılaşması mümkündür.
Zaten İş Kanunu'nun 25 maddesi işverene bu konuda haklı fesih imkanı da tanımaktadır.
İlgili maddenin sağlıkla ilgili kısmında, "İşçinin kendi kastından veya derli toplu olmayan yaşayışından yahut içkiye düşkünlüğünden doğacak bir hastalığa yakalanması veya engelli hâle gelmesi durumunda, bu sebeple doğacak devamsızlığın ardı ardına üç iş günü veya bir ayda beş iş gününden fazla sürmesi..." ifadeleri bulunmaktadır.
Yine aynı maddenin bir başka bendinde, "İşçinin yapmakla ödevli bulunduğu görevleri kendisine hatırlatıldığı halde yapmamakta ısrar etmesi, İşçinin kendi isteği veya savsaması yüzünden işin güvenliğini tehlikeye düşürmesi" ifadesi yer almaktadır.
Bu yüzden maske gibi şu günlerde sağlık açısından çok önemli olan, kişinin kendi sağlığı ile birlikte başkalarının sağlığını da koruyan bir tedbire karşı direnmek 25. Maddenin devreye girmesine sebep olabilir. Maske takmamak iş yerindeki çalışma düzenini bozacağı gibi herkesin sağlığını da tehdit etmektedir.
Burada işverenin tüm tedbirleri ve uyarıları yaptıktan sonra işçinin maske takmamakta ısrar etmesi söz konusu ise tazminatsız işten çıkartma gündeme gelebilecektir. Bu konuda işçinin savunmasının da alınması gerekmektedir. Çünkü maske takmaması bir alışkanlık ise yaptırım uygulanacaktır. İşçinin yemek yerken, ya da bir anlık durumda maskesini çıkartması söz konusu olursa burada hakkaniyet de sorgulanabilir.
O yüzden işçilerinizin durumunu değerlendirirken bu ince noktalara da dikkat etmeniz gerekecektir.
FESİH YASAĞININ İSTİSNASI
Bu noktada eğer yukarıda yazdığımız tüm detaylar dikkate alınmasına rağmen işçiler maske takmamakta ısrar ediyor başkalarının ve kendi sağlıklarını tehlikeye atıp iş yerindeki düzeni bozuyorsa 25. Madde işletilebilir. Bu noktada fesih yasağı devreye girecektir. Ancak fesih yasağının istisnası 25. Maddedeki ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan haller ve benzeri sebepler olmaktadır. Bu sebeplerden dolayı işten çıkartılırsa fesih yasağının kapsamına girmez. Burada fesihten önce ücretsiz izin seçeneğinin öncelikle düşünülmesi ve dönüşte yine aynı maske takmama ısrarı sürerse tazminatsız fesih yoluna gidilmesi dana doğru olacaktır