Milyonlarca çalışan ve memurun beklediği genelge Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak'ın imzasıyla yayımlandı. Buna göre kıdem tazminatında yeni tavan miktarı belli oldu. Buna göre işçilerin bir yıl için alacakları en yüksek tazminat miktarı 7.117 liraya çıkartıldı. 10 yıl çalışan bir işçi Haziran ayına göre 3.870 lira fazla para alacak. Sabah gazetesi yazarı Faruk Erdem yeni tazminat hesabıyla ilgili soruları cevaplandırdı
*Kıdem tazminatı nedir?
Kıdem tazminatı mevcut düzenlemelere göre işçilerin belli şartlarda iş sözleşmeleri sonu erdiğinde işveren tarafından ödenen bir ücrettir.
*Kimler kıdem tazminatı alabiliyor?
Kıdem tazminatı alabilmek için bazı şartlar bulunuyor. Bunlardan birincisi aynı işyerinde en az 1 yıl çalışmış olmak gerekiyor. Yine kendi istek ve kusurunuz dışında işten çıkartılmış olmanız gerekiyor. Buradan anlaşıldığı gibi istifa edenler tazminat alamıyor. Ancak bunun bazı istisnaları da bulunuyor. Emeklilik, askerlik kadınlar için evlilik (1 yıl dolmadan) ve 9 Eylül 1999 öncesi sigortalı olanlar için 3600 günü doldurmuş olmak gibi sebepler ile istifa edenler kıdem tazminatı alabiliyor. Yine kanunda tarif edilen haklı fesih sebepleri ile ayrılanlar da bunu ispatladıklarında tazminat hakkına kavuşuyor.
*Kıdem tazminatı nasıl hesaplanıyor?
Kıdem tazminatı mevcut sistemde her yıl için 30 günlük brüt ücret olarak hesaplanıyor. Yani brüt ücreti 3.000 lira olan bir çalışan 10 yıl çalıştığında 30 bin lira tazminat hak ediyor. Bundan sadece damga vergisi kesiliyor.
*Tazminat hesabında sadece brüt ücrete mi bakılıyor?
Tazminat hesabında kullanılan brüt ücret sadece maaştan oluşmuyor. Giydirilmiş brüt ücret ile çalışana yıl içinde ödenen ve düzenli olarak verilen tüm paralar brüt maaşa eklenerek kıdem tazminatı hesabında kullanılıyor.
*Tazminat hesaplanırken bir sınır var mı?
Kıdem tazminatı hesabında kullanılan brüt ücret bazı meslekler (gazeteciler gibi) dışında belli sınırlar ile uygulanıyor. Yani brüt maaşı 30 bin lira olan bir çalışana 10 yıl karşılığında 300 bin lira ödenmiyor. Her yıl belirlenen kıdem tazminatı tavanı uygulanıyor.
*Kıdem tazminatı tavanı nasıl belirleniyor?
Kıdem tazminatı tavanı her yıl Ocak ve Temmuz aylarında memur maaş katsayısındaki artışa paralel olarak belirleniyor.
Bu yıl tazminat tavanı kaç lira?
Bu yıl Ocak ile Temmuz ayları arasında uygulanan tazminat tavanı 6.730,15 TL olarak uygulandı. Temmuz ayındaki artış ile birlikte yeni kıdem tazminatı tavanı 7.717,14 TL oldu.
*Kıdem tazminatı tavanı ne anlama geliyor?
Kıdem tazminatı hesaplanırken en yüksek rakam olarak tavan miktarı alınıyor. İşçinin maaşı yüksek de olsa aylık brüt ücret rakamı bu tavan miktarını geçemiyor.
*Yeni rakam ne getirecek?
Tavan miktarının artmasıyla birlikte işçilerin alacağı tazminatlar da artacak. Örneğin 10 yıl çalışan bir işçi haziran ayında ayrıldığında 67 bin 300 lira tazminat alırken Temmuz'dan sonra ayrıldığında en fazla 71 bin 171 lira alacak.