SORU: Belediyelerde Belediye Kanununun 49 uncu maddesi kapsamında görevlendirilen belediye başkan yardımcısının, belediye başkan vekili olarak da görevlendirilmesi halinde vekalet ücreti ödenebilir mi?
CEVAP: 3.7.2005 tarihli ve 5393 sayılı Belediye Kanununun 40 ıncı maddesinde, "Belediye başkanı izin, hastalık veya başka bir sebeple görev başında bulunmadığı hâllerde, bu süre içinde kendisine vekâlet etmek üzere, belediye meclisi üyeleri arasından birini başkan vekili olarak görevlendirir. Başkan vekili, başkanın yetkilerine sahiptir. Başkan vekiline, görev süresince başkana ödenen aylık brüt ödeneğin gün hesabı üzerinden ödenek verilir." hükmü ile 49 uncu maddesinde, "… Norm kadrosunda belediye başkan yardımcısı bulunan belediyelerde norm kadro sayısına bağlı kalınmaksızın; belediye başkanı, zorunlu gördüğü takdirde, nüfusu 50.000'e kadar olan belediyelerde bir, nüfusu 50.001-200.000 arasında olan belediyelerde iki, nüfusu 200.001-500.000 arasında olan belediyelerde üç, nüfusu 500.000 ve fazla olan belediyelerde dört belediye meclis üyesini belediye başkan yardımcısı olarak görevlendirebilir. Bu şekilde görevlendirilen meclis üyelerine belediye başkanına verilen ödeneğin 2/3'ünü aşmamak üzere belediye meclisi tarafından belirlenecek aylık ödenek verilir ve taleplerine göre bir sosyal güvenlik kurumu ile ilişkilendirilir. Bu şekilde görevlendirme, memuriyete geçiş, sözleşmeli veya işçi statüsünde çalışma dâhil ilgililer açısından herhangi bir hak teşkil etmez ve belediye meclisinin görev süresini aşamaz. Sosyal güvenlik prim ve benzeri giderlerden kurum karşılıkları belediye bütçesinden karşılanır …" hükmü yer almaktadır. Diğer taraftan, 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin ek 40 ıncı maddesinde, "...aylık ödenekleri 3/7/2005 tarihli ve 5393 sayılı Kanunun 39 uncu maddesinin birinci fıkrasında yer alan gösterge rakamları esas alınarak belirlenen belediye başkanları ile başkan yardımcılarına (haklarında 5393 sayılı Kanunun 40 ıncı maddesinin üçüncü fıkrasının uygulanmasında dikkate alınmak üzere başkan vekilleri dahil); ...Bu ödeme damga vergisi hariç herhangi bir vergi ve sigorta prim kesintisine tabi tutulmaz. ..." hükmü bulunmaktadır.
Öte yandan Sayıştay Temyiz Kurulunun 24.6.2014 tarihli ve Dosya No:35927, Tutanak No:39278 sayılı Kararında, "Belediye başkanı görev ve yetkilerinden bazılarını görevlendirme yoluyla bir ya da birkaç meclis üyesine, başkan yardımcılığı unvanı altında bırakabilecek, başkanın görevlerinden bir kısmını yerine getirmekle sorumlu olan başkan yardımcılarına da bunun karşılığında başkana ödenen ödeneğin 2/3'ü verilecektir. Belediye Başkanı görevli veya izinli olduğu günler için de meclis üyelerinden birini vekil olarak görevlendirir. Görevlendirme yoluyla başkana vekalet eden bir meclis üyesinin görevi başkanın görevi başına dönmesine kadar sürer. Vekil olarak görevlendirilen meclis üyesine vekalet dönemi boyunca başkana ödenen aylık brüt ödeneğin gün hesabı üzerinden bulunacak tutarı ödenek olarak verilir. Buna göre, belediye başkan yardımcılığı için belirlenen ödenek ile başkan vekilliği için belirlenen ve ödenen ödenek birbirlerinden ayrı ödenekler olup; belediye başkan yardımcılığı için verilen ödenek ile belediye başkanlığına vekalet ödeneğinin belediye başkan yardımcısına ödenmesinde herhangi bir mükerrerlik söz konusu değildir." denilmiştir.
Bu itibarla,
1) Belediye başkanlığına vekâlet edildiği süre içerisinde vekâlet ücreti olarak 5393 sayılı Kanunun 40 ıncı maddesine göre belediye başkanına verilen aylık brüt ödeneğin gün hesabı üzerinden bulunacak tutarın "tam" olarak ödeneceği, -
2)Belediye başkanına verilen aylık brüt ödeneğin gün hesabında 375 sayılı KHK'nın ek 40 ıncı maddesinde düzenlenen ilave ödemenin de dikkate alınması gerektiği,
değerlendirilmektedir.