SORU: Askerde olanlar memur alımlarına başvurabilir mi? Merkezi yerleştirme işlemi neticesinde kamu kurum ve kuruluşları emrine yerleştirilen ancak atanma tarihi itibariyle muvazzaf askerlik hizmetini yapmakta olan adaylar hakkında ne yapılmalı?
CEVAP: 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun atamalarda görev yerine hareket ve işe başlama süresinin düzenlendiği 62 nci maddesinde, ilk defa veya yeniden veyahut yer değiştirme suretiyle; aynı yerdeki görevlere atananlar atama emirlerinin kendilerine tebliğ gününü, başka yerdeki görevlere atananlar, atama emirlerinin kendilerine tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içerisinde o yere hareket ederek belli yol süresini izleyen iş günü içinde işe başlamak zorunda oldukları, işe başlamama halinde yapılacak işleme ilişkin 63 üncü maddesinde ise, bir göreve ilk defa veya yeniden atananlardan belge ile isbatı mümkün zorlayıcı sebepler olmaksızın 62 nci maddedeki süre içinde işe başlamayanların atanmalarının iptal edileceği ve bunların 1 yıl süreyle Devlet memuru olarak istihdam edilemeyecekleri, bunların belge ile isbatı mümkün zorlayıcı sebepler nedeniyle göreve başlamama hali iki ayı aştığı takdirde atama işlemlerinin atamaya yetkili makamlarca iptal edileceği belirtilmiştir.
Diğer taraftan; Mezkûr Kanunun Devlet memurluğuna alınacaklarda aranacak genel ve özel şartların düzenlendiği 48 inci maddesinin A) Genel Şartlar bölümünün 6 ncı fıkrasında; "6. Askerlik Durumu İtibariyle; a)Askerlikle ilgisi bulunmamak, b)Askerlik çağına gelmemiş bulunmak, c)Askerlik çağına gelmiş ise muvazzaf askerlik hizmetini yapmış yahut erteletmiş veya yedek sınıfına geçirilmiş olmak," hükmü yer almaktadır. Bu hükme göre kamu kurum ve kuruluşlarında ataması yapılacak memur adaylarının askerlik durumu itibariyle söz konusu hükümde yer alan üç şarttan birini taşımaları gerekmektedir.
Ayrıca;askerlikleri esnasında merkezi yerleştirme işlemlerine başvuran ve yerleştirilmesi yapılan, ancak yerleştirildikleri kurumlarca mezkûr Kanunun 62, 63 ve 48 inci madde hükümleri gerekçe gösterilerek ataması yapılmayan adaylar tarafından açılan davalarda yargı mercileri, askerlik hizmetinin bir kamu hizmeti olduğu ve adayların sınava girerken ne zaman atanacaklarını bilmediklerinden bahisle adaylar lehine karar vermektedirler. Mezkûr hüküm ve açıklamalar çerçevesinde, merkezi yerleştirme işlemi neticesinde herhangi bir kamu kurumuna yerleştirilen ancak bu tarihte askerde olması sebebiyle ataması yapılamayan adayların askerliğini bitirmesini müteakip atanmak üzere yerleştirildiği kurumlara başvurması halinde atamalarının yapılabileceği değerlendirilmektedir.
