SORU: Vatandaşlıktan çıkmak için izin alarak Türk vatandaşlığını kaybeden Mavi Kartlıların 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin ek 20 nci maddesi kapsamında kurulan şirketlerde işçi olarak istihdam edilmeleri mümkün mü?
CEVAP: 5901 sayılı Türk Vatandaşlığı Kanununun 28 inci maddesinde, "... (3) Bu madde kapsamında bulunan kişiler, bir kadroya dayalı ve kamu hukuku rejimine tabi olarak asli ve sürekli kamu hizmeti görevlerinde bulunamazlar. Ancak kamu kurum ve kuruluşlarında işçi, geçici veya sözleşmeli personel olarak çalıştırılabilirler. ..." hükmü yer almaktadır. Diğer taraftan, 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin ek 20 nci maddesinde, "İl özel idareleri, belediyeler ile bağlı kuruluşları ve bunların üyesi olduğu mahalli idare birlikleri, personel çalıştırılmasına dayalı hizmetleri 4/1/2002 tarihli ve 4734 sayılı Kamu İhale Kanununun 22 nci maddesindeki limit ve şartlar ile 62 nci maddesinin birinci fıkrasının (e) bendindeki sınırlamalara tabi olmaksızın doğrudan hizmet alımı suretiyle birlikte ya da ayrı ayrı sermayesinin yarısından fazlası bu idarelere ait ve halen bu kapsamda hizmet alımı yaptığı mevcut şirketlerinden birine, bu nitelikte herhangi bir şirketi bulunmuyorsa münhasıran bu amaçla kuracakları bir şirkete gördürebilir. ... Bu madde kapsamındaki şirketlerde işçilerin işe alımı, işçilere ilişkin personel giderlerinin toplam giderler içindeki payına ilişkin üst sınırları, ilk defa alınacak işçilere ilişkin belirlenecek ölçütleri esas alarak yıllık sınırlamaları ve bu kapsamdaki alımlar ile harcamaları izlemeye ilişkin usul ve esasları belirlemeye Cumhurbaşkanı yetkilidir." hükmü yer almaktadır. Bu hükmün uygulanmasına yönelik 28/4/2018 tarihli ve 30405 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan İl Özel İdareleri, Belediyeler ve Bağlı Kuruluşları ile Bunların Üyesi Olduğu Mahalli İdare Birliklerinin Personel Çalıştırılmasına Dayalı Hizmetlerinin Gördürülmesine İlişkin Usul ve Esasların 4 üncü maddesinde, "(1) Şirketlerde işe alınacaklarda; 1) 5/9/1981 tarihli ve 2527 sayılı Türk Soylu Yabancıların Türkiye'de Meslek ve Sanatlarını Serbestçe Yapabilmelerine, Kamu, Özel Kuruluş veya İşyerlerinde Çalıştırılabilmelerine İlişkin Kanun hükümleri saklı kalmak kaydıyla Türk vatandaşı olmak, ... şartlar aranır." hükmü yer almaktadır. 5901 sayılı Türk Vatandaşlığı Kanununun 28 inci maddesi gereğince Mavi Kart sahibi olup Mavi Kartlılar Kütüğüne kayıtlı adaylar, bir kadroya dayalı ve kamu hukuku rejimine tabi olarak asli ve sürekli kamu hizmete görevlerinde bulunamazlar. Ancak kamu kurum ve kuruluşlarında işçi veya sözleşmeli personel olarak çalıştırılabilirler.
Bu itibarla, izin almak suretiyle Türk vatandaşlığını kaybeden Mavi Kartlıların 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin ek 20 nci maddesi kapsamında kurulan şirketlerde istihdam edilebileceği değerlendirilmektedir..
