SORU: Koruma ve güvenlik memurlarının haftalık çalışma saatleri i ne kadardır?Haftalık çalışma süresini aşan bir vardiyalı çalışmasının yapılması halinde ne kadar izin verilecek? nöbet hizmetleri fazla çalışmadan sayılabilir mi?
CEVAP: 657 sayılı Devlet Memurları kanunun 99 uncü maddesinde; "Memurların haftalık çalışma süresi genel olarak 40 saattir.
Bu süre Cumartesi ve Pazar günleri tatil olmak üzere düzenlenir.
Ancak bu kanuna, özel kanunlara, Cumhurbaşkanlığı kararnamelerine veya bunlara dayanılarak çıkarılacak yönetmeliklerle, kurumların ve hizmetlerin özellikleri dikkate alınmak suretiyle farklı çalışma süreleri tespit olunabilir.
Cumhurbaşkanı, yurt dışı kuruluşlarda hizmetin gerektirdiği hallerde, hafta tatilini Cumartesi ve Pazardan başka günler olarak tespit edebilir."hükmü .101 inci maddesinde ise ; "Günün yirmidört saatinde devamlılık gösteren hizmetlerde çalışan Devlet memurlarının çalışma saat ve şekilleri kurumlarınca düzenlenir.
Ancak, kadın memurlara; tabip raporunda belirtilmesi hâlinde hamileliğin yirmidördüncü haftasından önce ve her hâlde hamileliğin yirmidördüncü haftasından itibaren ve doğumdan sonraki iki yıl süreyle gece nöbeti ve gece vardiyası görevi verilemez. Engelli memurlara da isteği dışında gece nöbeti ve gece vardiyası görevi verilemez." hükmü yer almaktadır.
Diğer taraftan, mezkur Kanunun "Fazla çalışma ücreti" başlıklı 178/B maddesinin (B) bendinde; "B) Kurumlar gerektiği takdirde personelini günlük çalışma saatleri dışında fazla çalışma ücreti vermeksizin çalıştırabilirler. Bu durumda personele yaptırılacak fazla çalışmanın her sekiz saati için bir gün hesabı ile izin verilir. Ancak, bu suretle verilecek iznin en çok on günlük kısmı yıllık izinle birleştirilerek yılı içinde kullandırılabilir." hükmü yer almaktadır. Diğer taraftan, günlük çalışma saatleri dışında yapılacak fazla çalışmanın uygulanmasına ilişkin esasları düzenlemek amacıyla 13/03/1975 tarihli ve 15176 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe konulan "Fazla Çalışmanın Uygulama Esaslarını Gösterir Yönetmelik" in 3 üncü ve 4 üncü maddelerinde; Devlet memurlarının genel olarak haftalık çalışma süresi olan 40 saatin üstünde yaptıkları çalışmanın fazla çalışma olduğu, fazla çalışmanın ücretle karşılanabilmesi için ise memurların kadrosuna ait görevini normal günlük çalışma saatleri dışında fiilen yapması gerektiği belirtilmiştir. Ayrıca Yönetmelik, nöbet hizmetini kurumların faaliyetleri gereği, güvenliğin veya hizmetin devamını temin amacıyla, normal çalışma saatleri içinde veya dışında yapılan çalışma şeklinde tanımlamış olup, çalışma saatleri içinde ve dışında yürütülen nöbet hizmetlerinin fazla çalışma sayılamayacağını ifade edilmiştir.
Yukarıda belirtilen hükümler çerçevesinde; günün 24 saatinde devamlılık gösteren hizmetlerde çalışan Devlet memurlarının çalışma saat ve şekillerinin kurumlarınca düzenlenmesi gerektiği, nöbet hizmetlerinin fazla çalışma sayılamayacağı, fazla çalışılan her sekiz saate bir gün izin verilebilmesi için vardiyalı görev yapan koruma ve güvenlik memurlarının haftalık normal vardiyalı çalışma saatini aşan fiili çalışma yapması gerektiği değerlendirilmektedir.