657 sayılı "Devlet Memurları Kanunu"nun "Bilgilerini artırmak üzere dış memleketlere gönderilme" başlıklı 78 inci maddesinde, "Mesleklerine ait öğrenimini bitirerek Devlet memurluğuna alınmış ve asli memur olarak atanmış olanlardan mesleklerine ait hizmetlerde yetiştirilmek, eğitilmek, bilgilerini artırmak veya staj yapmak üzere dış memleketlere: a) Kurumlarınca açılacak seçme veya yarışma sınavlarında başarı gösterenlere, b) Dış burslara dayanılarak gönderilenlere, iki yıla kadar ayrılma müsaadesi verilebilir. Gerekirse bu süre en çok bir kat uzatılabilir." hükmü yer almaktadır.
Diğer taraftan, 657 sayılı Kanunun 80 inci maddesi uyarınca düzenlenmiş olan ve 21/1/1974 tarihli ve 7/7756 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile kabul edilip 01/02/1974 tarihli ve 14786 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren "Yetiştirilmek Amacıyla Yurt Dışına Gönderilecek Devlet Memurları Hakkında Yönetmelik"in "Kurumlara Kontenjan Ayrılması" başlıklı 4 üncü maddesinin son fıkrasında, dış bursların sektörel ve projelere dağılımı ile kurumlara tahsisinin Devlet Personel Başkanlığı tarafından ilgili kurumlara bildirileceğinin hüküm altına alınmış olması sebebiyle, sadece Başkanlığımız tarafından ilgili kamu kurum ve kuruluşlarına bildirilmiş olan bursların dış burs kapsamında değerlendirilmesi mümkün bulunmaktadır.
Ayrıca, aynı Yönetmeliğin şahsen özel bursu düzenleyen Ek-1 (13/4/2005-2005/8831 K.) inci maddesinde, "Şahsen özel burs, memurun şahsi girişimleri sonucunda; a) Yükseköğretim Kurulunca yabancı memleketlerin uygun görülen üniversite, yüksekokul, enstitü, eğitim merkezleri ve diğer öğretim kuruluşlarından veya Başbakanlıkça uygun görülen yurt dışındaki dernek, vakıf veya meslek teşekkülü niteliğindeki kuruluşlardan, b) Uluslararası resmi kuruluşlardan, bu Yönetmeliğin amacına göre temin ettiği burslardır. Şahsen özel burs sağlayan memurlara iki yıla kadar aylıksız izin verilebilir. Gerekirse bu süre bir katına kadar artırılabilir. Şahsen özel burs sağlayan memurlara, burs verilme konusuyla ilgili dalda dört yıllık yüksek öğrenim görmüş olması kaydıyla, bu Yönetmeliğin 6, 8, 10, 11, 18, 19, 21 ve 23 üncü maddesi hükümleri uygulanır." hükmüne yer verilmiştir.
Yukarıda yer verilmiş olan hüküm ve açıklamalar çerçevesinde, yurt dışındaki çeşitli üniversitelerden şahsi girişimleri sonucu master veya doktora düzeyinde kabul almış ancak, söz konusu Yönetmeliğin şahsen özel bursa ilişkin maddesinde yer alan kurum veya kuruluşlardan burs temin etmemiş olan personele, Devlet Memurları Kanununun 78 inci maddesi çerçevesinde veya Yetiştirilmek Amacıyla Yurt Dışına Gönderilecek Devlet Memurları Hakkında Yönetmeliğin Ek-1 inci maddesinde düzenlenen şahsen özel burs kapsamında ücretsiz izin verilmesi mümkün bulunmamaktadır.
