Kitapların insan ruhuna iyi geldiği bir gerçek. Günde 10 dakika ya da 10 sayfa bile okumanın bizi olumsuz duygulardan uzaklaştırıdğı ile ilgili onlarca araştırma var. Peki bunun bilimsel bir tedavi yöntemi olduğunu biliyor muydunuz? Kelime anlamı kitap terapisi olan Bibliyoterapi son dönemde oldukça yaygınlaşıyor. Okumanın iyileştirici gücünden yararlanarak insanlara duygusal destek sunmayı amaçlayan bu tedavi yönteminden faydalananların sayısı hiç de az değil. Edebiyatın bir iyileştirme ve kendini keşfetme aracı olarak taşıdığı büyük gücü fark edenlerden biri de Bijal Shah... Shah, Mona Kitap'tan okuyucuyla buluşan Bibliyoterapi - Kitap Okumanın İyileştirici Gücü isimli kitabın yazarı...
Küçük bir kızken, güvendiği arkadaşlarından ve ailesinden kitap önerileri alan, başkalarının da yeni kitaplar bulmasına yardımcı olan Shah, okuma ve yazmaya olan ilgisi sonrası yıllar içinde kendisini kitap terapisti olarak bulmasını sağlamış. İnsanların bireysel ihtiyaçlarına, ilgi alanlarına ve okuma alışkanlıklarına göre kitaplarla eşleşmelerine yardımcı olmuş. Shah, bir yandan kendi işi olan yatırım bankacılığı yaptığı sırada kitaplara sığınmış. terapistinin yönlendirmesiyle okuduğu her kitap kendine yönlenmesine katkı sağlamış. Bu sürecin iyi geldiğini görünce de bu yenilikçi terapi yöntemini profesyonel olarak kendisine kariyer edinmiş. Edebiyatın dönüştürücü potansiyelini kendi iyilikleri ve gelişimleri için kullanmaları konusunda başkalarını cesaretlendirmek amacıyla Bibliyoterapi yolculuğuna başlayan Shah, yatırım bankacılığı gibi çok emek verdiği bir alanı bırakmanın kolay olmadığını ancak Bibliyoterapi'de derinleştikçe bunun hayatta kalma nedeni olduğunu anlamış. 'Geriye dönüp baktığımda, o adımı atacak cesareti bulduğum ve yolun tamamen net olmadığı zamanlarda bile bana inananların desteğini aldığım için minnettarım. Her zaman Robert Frost'un The Road Not Taken (Gidilmeyen Yol) adlı şiirine atıfta bulunurum; bu şiir, başkaları için değil, kendin için doğru olan yolu seçmek ve kendi ihtiyaçlarına her zaman saygı duymakla ilgilidir.' diyen Shah, kitabında her ruh hâli ve ihtiyaç için farklı okuma listeleri sunuyor.
OKUMA LİSTELERİ EDEBİ BİR SIĞINAK
Shah, 'Kişisel okuma listeleri oluşturmak, okurun duygularını, koşullarını ve hedeflerini derinlemesine anlamayı gerektirir.' diyerek şu kriterleri sıralıyor.
1. Okurun İhtiyaçlarını ve Hedeflerini Anlamak İyi bir okuma listesinin temeli, okurun motivasyonlarını anlamaktır. Okurun beklentisini net olarak anlamak ilk adımdır.
2. Kişisel Tercihleri Göz Önünde Bulundurmak Kurgu, kurgu dışı, şiir veya felsefe gibi türlere yönelik tercihler seçim sürecine yön verir. Okurun daha önce beğendiği eserler, bağ kuracağı yazarları ve tarzları belirlemeye yardımcı olur. Sesli kitap, e-kitap veya basılı kitap gibi okuma formatlarına göre özelleştirilir.
3. Temalar ve Bağ Kurma Her kitap, okurun mevcut yaşamı ve duygusal durumuyla uyumlu olacak şekilde seçilir. Örneğin, bir boşanma sonrasında okurlar, başka bir yazarın boşanma deneyimini anlattığı bir anı kitabından fayda sağlayabilir. Alternatif olarak, boşanmayı ele alan umut verici bir kurgu da okura cesaret verebilir.
4. Pratik Unsurları Dengelemek Bir diğer önemli soru, okurun buna ne kadar zaman ayırabileceğidir. Süre ve format, okurun programına uyacak şekilde ayarlanır. Meşgul biri için uzun romanlar dışındaki seçenekler değerlendirilir.
5. Duygusal Bağ Kurmak Kitaplar, okurun yazarla veya anlatıyla bir bağ kurmasını sağlamak üzere seçilir. Amaç, okurun kendini görülmüş, anlaşılmış veya teselli edilmiş hissetmesidir. Ayrıca kitabın farklı sesler ve perspektifler taşıması, geniş bir temsiliyet sağlaması da önemlidir.
6. Aktif Katılımı Teşvik Etmek Bibliyoterapi, okurun metinle bağlantısını pekiştiren ve kişisel gelişimini kolaylaştıran yaratıcı bibliyoterapi tekniklerini içerir. Günlük tutma, anlatı terapisi ve yansıtıcı egzersizler gibi uygulamaları okuma sürecine dahil ederim.
7. Nitelik ve Geri Bildirim Profesyonel incelemeler, okur görüşleri ve puanlamalar, kitabın okurun beklentilerini karşılamasını ve deneyimini zenginleştirmesini garanti altına alır.
Bu seçim, okurun geçmişine saygı gösterirken onları beklenmedik olanla tanıştırma arasında hassas bir dengedir. Kitaplar zevklerine uygun olmanın yanı sıra şaşırtmalı ve keyiflendirmeli, okuma ufuklarını genişletmelidir. Derinlemesine sorular sorarak ve ince faktörleri dikkate alarak hazırlanan okuma listeleri, kişisel dönüşüm için edebi bir sığınak görevi görebilir.
Shah, kitabın sonunda birçok konuyu kapsayan geniş bir ruh sağlığı teması yelpazesinde A'dan Z'ye sıralanmış okuma listelerine ayrılmış bölümde, kitap tavsiyelerinde bulunuyor.
Harper Lee'nin Bülbülü Öldürmek, George Orwell'ın 1984, Gabriel García Márquez'in Yüzyıllık Yalnızlık, F.
Scott Fitzgerald'ın Muhteşem Gatsby, Viktor Frankl'ın İnsanın Anlam Arayışı, Gary Chapman'ın Beş Sevgi Dili, Irvin Yalom'un Aşkın Celladı ve Diğer Psikoterapi Öyküleri isimli kitaplarını öne çıkarıyor. Shah, son olarak şu mesajı paylaşıyor:
"Okumalarınızdan yararlanın, pasif bir okur olmayın, aktif ve bilinçli bir okur olun. Mevcut yaratıcı bibliyoterapi tekniklerini kullanarak, okuduklarınızdan alabileceğiniz çok şey var!"
