Günümüzde, meşguliyet bir onur nişanı haline geldi. Meşgul olduğumuzu söylemek istiyoruz, ancak aynı zamanda kendimizi bitkin hissediyoruz. Bunun yerine, dinlenmeyi bir öz bakım yöntemi olarak ciddiye almaya başlamalıyız. Her gün yeni bir gündeme uyandığımız bu karmaşık düzende hepimizin dinlenmeye ihtiyacı var. Hep yorgunuz, belki de bu yüzen gergin asabi ve öfkeliyiz. İşin beslenme ve tıbbi durumları bir yana dinlenme, nasıl rahatladığımız, zihnimizi nasıl sakinleştirdiğimiz ve vücudumuzu nasıl şarj ettiğimizle ilgili olan bir eylem. Daha fazla dinlenmeliyiz ama nasıl yapacağız? İşte, Muhit Kitap etiketiyle raflardaki yerini alan Dinlenmek Bir Sanattır adlı kitap bunu nasıl yapacağımızı anlatıyor. İngiltere'de BBC Radio'da psikoloji, nörobilim ve ruh sağlığı konularını ele aldığı programıyla çokça ödül kazanan yayıncı, yazar Claudia Hammond, tarafından yazılan kitap, çığır açıcı bir araştırmadan yararlanıyor. Hammond'un radyo programında yaptığı, 135 farklı ülkeden 18 bin kişinin katıldığı, dinlenmeye dair şimdiye kadar yapılmış en büyük küresel anket olan "Dinlenme Testi"nin sonuçlarından hareketle kitap, insanların en dinlendirici bulduğu ilk on aktiviteyi sıralıyor.
Dinlenmenin neden önemli olduğunu açıklıyor, sonuçların ardındaki bilimi inceleyerek gerçekten neyin işe yaradığını belirliyor ve yeni, daha dinlendirici ve dengeli bir yaşam için bir yol haritası sunuyor.
Ne kadar dinlendiğimiz doğrudan iyi olma hâlimizle bağlantılı diyor Hammond, 'Pozitif psikoloji alanında onyıllarca yapılan araştırmaya göre insanları en mutlu kılan iş, sağlık, para veya zekâ değil başka insanlarla zevkli ilişkilerdir. Ancak dinlendirici aktivitelerin ilk beşi tek başına yapılanlar. Dolayısıyla dinlenirken çoğunlukla başkalarından kaçmak istiyoruz.' diyor. Kitabı okurken düşündüm de sahi, en son ne zaman dinlendiğinizi hissettiniz? Ya da dinlendiğinizi size hissettiren aktiviteler neler? Bunu sorsak çoğu kişi sessiz sakin bir köşeye çekilip yayılarak yatayım, kimse de bana karışmasın der. Normal. Ancak doğada bahçede ya da dalga sesleri eşliğinde zaman geçirmeyi tercih edenleri ne yapacağız? Ağaçların arasında zaman geçirmek güzel olabilir ama bunun dinlendirici bir aktivite olduğunu kanıtlayabilir miyiz? Sonuçta dinlenmek kişiden kişiye değişir, herkes aynı aktiviteden aynı sonucu almaz.
Amacımız dinlenmekse gelin az önce bahsettiğim deneye katılan 18 bin kişi, dinlendirici aktivite olarak neleri seçtiğine bir bakalım.
O zaman gelin başlayalım. İlk sırada en popüler aktivite olarak kitap okumak yer alıyor.
Kitap okumanın basit bir hobi olmadığının farkına varan binlerce kişi, kitap okurken kendilerine vakit ayırdıklarını hissettiklerini söylemiş. Yani kitap okurken kaygılardan uzaklaşıp yeni dünyalar keşfetme imkânı buluyoruz. Dinlenmek için ne tür kitap okuyacağınızı bilmiyorsanız bir bibliyoterapi seansına ihtiyacınız olabilir. (Bundan, önceki sayfada bahsetmiştim.) İkinci sırada doğada zaman geçirmek var.
Kuş sesleri ağaç hışırtıları, çiçek kokuları veya dalga sesleri arasında gezinti yapmanın, güneş banyosu yapmanın insan ruhuna iyi geldiği artık kanıtlanmış bir gerçek.
Üçüncü sırada yalnız kalmak, kalabalıklardan uzak tek başına olmak var. Evde sessizliğin tadını çıkarmak isteyenler, yalnız değilsiniz. Sizin gibi on binlerce var... En dinlendirici aktiviteler arasında dördüncü sırayı müzik dinlemek alıyor.
Ayrıca müzik dinlemenin herhangi bir zamanı ve mekanı da yok. Dinlenmeye, sakinleşmeye biraz yavaşlamaya ihtiyacımız olduğunda kulaklığı takıp, kalabalık ortamda olsak bile, başka bir boyuta geçebiliriz. Müzik zevki değişkenlik gösterir, istediğiniz sevdiğiniz müziği dinlemekte özgürsünüz ancak Mozart etkisi diye bir gerçeği de görmezden gelemeyiz. Araştırmalar Mozart'ın müziğinin beyin gücünü geliştirmede etkisi olduğunu ortaya koyuyor. Öte yandan uyuyabilmek için seçilen müzikler ile ilgili yapılan araştırmada, yüzde 32 oranda klasik müzik (Genelikle Bach ve Mozart) tercih edildiği sonucuna varılmış.
Listenin beşinci sırasında hiçbir şey yapmamak yer alıyor. Evet, tembellik olarak da tarif edilen hiçbir şey yapmamak, en dinlendirici aktiviteler arasında kendisine yer bulmuş. Hiçbir şey yapmamak çok sıkıcı değil mi? Kendimi düşünüyorum da, aynı anda bir çok şeyi yapabilen biri olarak, hiçbir şey yapmadan yaşayamam herhalde.
Televizyon seyretmek dinlendir mi?
Yürüyüş yapmak listenin altıncı sırasında. Yürümenin yaratıcılığımızı arttırdığına dair araştırmaları hatırlatmama gerek yok herhalde. Bütün doktorlar her gün yürüyün diye boşuna demiyorlar.
Güzel bir banyo, yedinci sırada... Suyun iyileştirici gücünden faydalanın. Ayrıca temizlik gelir sözünü hatırlatırım. Listenin sekizinci sırasında hayal kurmak var. Hayal kurmanın nasıl dinlendirici bir etki yarattığını merak ediyorsanız kitabı okumalısınız.
Dinlendirici aktiviteler listesinde dokuzuncu sırasında televizyon seyretmek yer alıyor. İnsanlar televizyon seyrederek nasıl dinlendiklerini düşünüyor, anlamıyorum. Bana göre değil.
Ancak yazar Hammond, benim gibi televizyon seyretmeyi boşa geçen zaman olarak düşünenlere karşı makul yanıtlar vererek, aslında içerikler değişse de yıllardan beri süregelen televizyon izleme alışkanlığına vurgu yapıyor. Araştırmalarla da bunu destekliyor. Ben yine de ikna olmadım ama siz bir deneyin isterseniz. Pardon, siz zaten televizyonda belgesel seyrediyordunuz değil mi? O zaman dinlenirsiniz...
Listenin son sırasında ise bilinçli farkındalık yer alıyor.
Yani dikkatinizi dağıtan şeylerden uzaklaşarak, dinlenmeye ihtiyacınız olduğunun bilincine erişmekten anın farkında olmaktan bahsediliyor burada.
Neticede huzura ermek çaba gerektirir. Dinlenmek için de kendimize vakit ayırmak şart. Hemen şimdi bile dinlenmeye başlayabilirsiniz... Haydi, telefonunuzu sessize alıp gözlerinizi kapatın. Sevdiğiniz bir müziği açıp hayal kurmaya başlayın.
