93 Harbi sona ermiş, Osmanlı İmparatorluğu tarihinin en büyük toprak kaybıyla Balkanlardan çekilmek zorunda kalmıştır. Geniş Balkan coğrafyasından ayrılan Osmanlı İmparatorluğu da, İstanbul ve Anadolu'ya akan ciddi bir insan yığını ile baş etmek zorundadır. Bunların aralarında yaralı ve sakat insanlar da vardı. O günlerde kurulan Osmanlı Yaralı ve Hasta Askerlere Yardım Cemiyeti, kolu kanadı kırılmış devlete omuz verir. İşte VakıfBank Kültür Yayınları'ndan çıkan Hilal-i Ahmer Cemiyeti isimli kitap da o gün yaşananlardan örneklerle, bu cemiyete ilişkin önemli bilgiler veriyor. Ancak önce kitabın müellifi Ahmed Midhat Efendi'ye bakalım.
Rus işgali üzerine Kafkasya'yı terk eden anne ile, Anadolu'dan İstanbul'a gelen bir babanın oğlu olarak 1844'te İstanbul'da dünyaya gelir. Devlet adamı ağabeyinin yanında başladığı memuriyetten onun vefatı sonrası ayrılarak yazı çizi işlerine girer. Çok iyi bildiği Fransızca, onun Batı kültürüne olan ilgisini teşvik eder. Ailesinin kaderini belirleyen Osmanlı-Rus savaşı sonrası kurulan Osmanlı Yaralı ve Hasta Askerlere Yardım Cemiyeti'ne ilgi duyar ve bu kurum hakkında Fransızca yazılan Societe Ottomane De Secours Aux Blesses Et Malades Militaires isimli eserle ilgilenir. Kitapta cemiyetle ilgili nizamnameler, üye kayıtları, bağışlar, başhekim raporları vb. kayıtlar yer alır
Kitabın omurgasını Rumi takvime göre 1293 senesine denk geldiği için 93 Harbi olarak anılan savaş oluşturur. 1878 senesinde başlayıp bir yıl süren Osmanlı-Rus savaşında Osmanlı İmparatorluğu, 30 bin kayıp vermiş daha da kötüsü 90 bine yakın yaralı ile savaştan çıkmıştır. Bu vahim şartlar altında kurulan cemiyet, bugününe ışık tutacak merhamet düsturuyla karşı tarafın yaralı askerlerine de yardım elini uzatır. İşte düşmanına bile kol kanat germek için temelleri atılan bu iyilik hareketin bugünkü adı Türk Kızılay'dır...
Ahmed Midhat Efendi, Türk araştırmacıların yararlanması için Fransızca eserden önemli seçkiler yaparak yorumlarıyla birlikte bu kitabı hazırlar. Bu seçkin eser; akademisyenler, tarihçiler ve savaş tarihine meraklı okuyucular için de önemli bir kaynakça olarak karşımızda.
