Hakkında filmlerimi bile yapıldığı kelebek etkisi nedir merak edenlerden misiniz? Merakınızı gidermek adına bu konuda bulduğumuz bilgileri sizinle paylaşacağız. Bununla beraber kelebek etkisi örnekleri neler olduğunu da sunacağız. Çünkü bu konu, hakkında son zamanların en çok araştırılan konuları arasındadır. Kelebek etkisi nasıl ortaya çıktı bilmek istiyorsanız içeriğimiz tam size göre. Haberimizin devamında kelebek etkisi nedir sorusunu ayrıntılar ile başlıklar halinde cevaplandıracağız.
Kelebek etkisi, basit bir tabir ile küçük olayların büyük etkilere ve sonuçlara neden olabileceğini ifade eden bir kavram olarak kullanılıyor. Başlangıçta hava durumu tahminleri için kullanılan bu teori, daha sonra bilimin içinde ve dışında kullanılan bir konu haline geldi. Kelebek etkisi, doğrusal olmayan sistemdeki küçük bir değişimin sonraki aşamalarda büyük değişikliklere neden olabileceğini bizlere söyler. Bu konu hakkındaki en popüler örnek ise şudur, Amazon Ormanları'nda bir kelebeğin kanat çırpması, ABD'de fırtına kopmasına neden olabilir. Daha basit olarak ise, bir kelebeğin kanat çırpması, Dünyanın yarısını dolaşabilecek bir kasırganın oluşmasına neden olabilir.
Kelebek etkisi kaos teorisinin bir bölümü olarak görülür. Aralarındaki ilişki şöyle açıklanabilir; eğer kaos teorisini yan yana dizilmiş domino taşları ise kelebek etkisi birinci taşa dokunulmasıdır. Kaos teorisi, sürprizlerin ve sonucunun tam olarak bilinemeyeceği şeylerin bilimidir. Doğal bilimlerin çoğu fiziksel ve kimyasal reaksiyonlar gibi tahmin edilebilecek olaylarla uğraşırken; kaos teorisi, türbülans, hava durumu, borsa gibi önceden tahmin edilemeyen ve kontrol etmenin imkansız olduğu doğrusal olmayan olaylarla ilgilenir. İşte bu yüzden kelebek etkisi kaos teorisinin bir parçası olarak görülür.
1963 yılında Edward N. Lorenz bilgisayarında hava durumu ile alakalı hesaplar yaparken kelebek etkisini buldu. İlk hesaplamasında 0,506127 sayısını başlangıç verisi olarak kullandı. İkinci hesaplamada ise 0,506 sayısını elde etdi. İki sayı arasında sadece yaklaşık 1/1000 (binde bir), yani bir kelebeğin kanat çırpmasının yarattığı rüzgarla eşdeğerde fark olmasına rağmen, süreç içinde ikinci hesap birinci hesaba karşın çok farklı sonuçlar verdi.
Lorenz`in bu keşfi dünyadaki tüm olayların ve hayatın kendisinin belirli bir yasaya tabi olmasıyla ilgili bilinen tüm olguları kökünden sarstı.
Kelebek etkisini insan yaşamıyla ilişkilendirdiğimizde, yaptığımız her küçük hareketin geleceğin oluşumunu etkilediğini fark ederiz. Hiçbir şey nedensiz değildir, şuan olan şeyler gelecekte olacak olan şeylerin gereğidir. Özetle: Parça, bütünün habercisidir ve parçadaki her değişiklik bütünü etkiler.
Kelebek etkisinin bizi ulaştırdığı en önemli sonuç, dünya üzerinde ki tüm canlıların birbirleriyle ilişkili olduğu, her şeyin birbirine zincirleme olarak etki ettiği ve yaşamı var edenin bu döngü olduğudur. Hayatımızda önemsiz görünen her ayrıntı, çok basit düzeyde yaptığımız her hareket aslında ya bizim ya da başkasının hayatının akışını etkiler. Sizin evden çıkarken kapınızın önünde uçuşan bir kelebeğe gözünüzün saniyelik süreyle takılması, otobüsü kaçırmanıza neden olabilir, ve aynı anda dün gece sevdiği filme tam televizyonunu kapatacakken denk gelen ve izleyen bu yüzden sabah okula geç kalmış bir öğrenci sizin kaçırdığınız tek kişilik yer kalan o otobüse biner, eşiyle tartıştığı için gergin olan ve aracını hızlı kullanan sürücü aniden o otobüsle çarpışır, ve öğrenci ölür. Eğer en küçük bir şey değişseydi tüm sonuçlar değişirdi, değişen her sonuç da yeni bir olasılık doğururdu, gözünüz kelebeğe takılmasaydı, o otobüse o öğrenci binemezdi, ya da öğrenci son anda o filmi görmeseydi, ya da sürücü eşiyle tartışmasaydı.
Herkesin hayatındaki küçücük değişim birinin hayatını kocaman etkiledi, ve arka planda daha birçok kişinin... Kısacası şimdiki yaşadığımız hayatın nedeni yıllar önce yaşadığımız ufacık bir olay olabilir.
