Derinin renk kaybına uğramasıyla oluşan beyaz plaklarla seyreden bir deri hastalığıdır.

Her beyaz leke vitiligo değildir. Vitiligo olduğu düşünülen rahatsızlık da vitiligo olmayabilir. Özellikle, sıkıntılı stresli bir süreçten geçmek, vitaminsizlik-gerekli gıdanın alınamaması, antibiyotik ilaç tedavileri, ağrılı, ateşli hastalıklar, uyku bozukluğu ve psikolojik bunalım bu hastalığı tetiklemektedir.

NASIL OLUŞUR?

Vitiligo'da bağışıklık sistemimiz yanlış programlanarak, ciltte bulunan dost melanositleri, yani cilde renk veren hücreleri görevini kısıtlaması ile başlayan bir süreçtir.

Problemli olan bölgelerde cilde rengini veren melanositlerin kısıtlanması nedeniyle tüyler ve kıllarda da beyazlık görülür. Beyaz renge dönüşen bölgeler çeşitli büyüklüklerde olabilir. Kimi zaman görünmeyecek kadar küçük olan bu bölgeler, kimi zaman çok daha büyük boyutlara ulaşabilir ve hatta derinin büyük bir bölümünü etkilemiş olabilir. Sıklıkla vücudun yüz, dudak, boyun, göğüs, penis, diz, dirsek ve el ve kol bölgelerinde görülür.

Problemli olan bölgeler güneş sonucu oluşan ultraviyole ışınlara karşı diğer bölgelerden daha hassas olurlar. Hastalıklı kişilerde güneş yanıklarından, veya alınabilecek herhangi bir darbelerden sonra yeni vitiligo bölgeleri oluşabilir. Vitiligo hastalığı birçok hastalıkla (tiroid, kansızlık vs.) beraber aynı anda görülebilinir.

Vitiligo'da hastalıklı bölgeler güneşin etkisiyle çevredeki sağlıklı renk melanosit hücreleri bronzlaşınca ortaya çıkar. Yani güneş vitiligoya neden olmaz sadece belirgin hale gelmesini sağlar.

HER LEKE VİTİLİGO DEĞİLDİR

Toplumda görülme sıklığı %1 ile %4 arasındadır. Vücutta oluşan her beyaz leke kişinin vitiligo hastalığına yakalandığı anlamına gelmez. Bu ayrımın yapılabilmesi için hastalıkla ilgili bir uzman doktor muayenesi şarttır. Birçok farklı rahatsızlığa bağlı lekeler vitiligo hastalığı sonucu oluşan lekeler ile karışabilir. Bu hastalık, otoimmun kökenli olup hastanın vücudundaki renk oluşumunu sağlayan hücrelere (melanosit) karşı hastanın vücudundaki bağışıklık sistemi hücrelerinin saldırısı ile başlar.

KALITSAL BİR HASTALIK MIDIR?

Vitiligo kalıtsal bir hastalık değildir. Özellikle hastalığın veya hastalığı taşıyan bireylerinde ailesinde bu hastalığın bulunması, kişilerde olası, fakat kesin değildir. Vücudun bağışıklık sisteminin çeşitli nedenlerle aktifleştiği anlarda ve farklı hastalık dönemlerinde vitiligonun başlaması ve artması daha olasıdır.

Modern Tıp Vitiligo'yu kalıtsal olmayan ve iyileşebilen bir hastalık olarak görüyor. Bu kişiden kişiye değişse bile çevre faktörleri veya kronik başka rahatsızlıkların da tekiklediği pigment kaybı çeşitli ilaçlarla takviye edilmeli ve alanında uzman bir dermatologa görünülmelidir.

TEDAVİ

Vitiligo tedavisi mümkün olan iyileşen bir cilt problemidir. Ancak hasta düzenli olarak tedavi şartlarına uyduğunda gerçekleşebilir. Bazı kişilerde vitiligo teşhisi yanlış konulmaktadır. Kendi alalında uzman kişiler de bazen bu yanılgıya düşmektedir. Çeşitli tahliller yapılmalı ve deride pigment kaybının ne derecede olduğu tespit edilmelidir.

Bu rahatsızlıKtan şikayetçi olan kişiler, alanında uzman bir dermatoloğa gitmeli ve tahlil yaptırmalıdır. Özellikle T3 ve T4 Troid hormonlarınına bakılmalıdır; gerekli görüldüğü taktirde beyaz bölgeden biyopsi alınarak bölgedeki pigment kaybına bakılmalıdır. Özellikle B12 ekstra vitamin ihtiyacı tamamlanmalı, kişinin kan seviyesi düzenli olmalı, kansızlığı önleyen iştah açıcı besinler tüketmelidir.

Uzman doktorlar hastaya göre çeşitli tedavi yöntemleri uygulamaktadır. En sık başvurulan yöntem UVA, UVB ve Darband (Işın tedavisi) yöntemleridir. Işığın deriye nüfuz ederek hücrelerin uyarılması ve pigmentlerin aktifleştirilmesi amaçlanmaktadır.